Wanneer kwam de zaak in het nieuws?
Mei 1999Wat zat waarin?
In België werden dioxinen aangetroffen in kip, eieren en producten waarin kip of eieren waren verwerkt. In juli werd in België opnieuw dioxine aangetroffen, in varkensvlees. Ook liet staatssecretaris Faber toen partijen Nederlands veevoer onderzoeken, omdat werd vermoed dat deze waren besmet.
Bij consumptie van dioxinen hopen deze giftige stoffen zich op in het lichaamsvet en worden dan bijna niet meer afgebroken. Wanneer iemand gedurende langere tijd dioxinen binnenkrijgt kan dat schadelijke effecten hebben op het zenuwstelsel, de stofwisseling en de leverfunctie. Ook zou het risico op bepaalde soorten kanker erdoor toenemen.
Hoe kwam het daarin?
De Belgische kippen hadden veevoeder met hoge concentraties dioxinen te eten gekregen. Bij de bereiding van het veevoer was vervuild vet gebruikt van vetsmelterij Verkest in Deinze. Het besmette vet is waarschijnlijk afkomstig van een Waals bedrijf. Het besmette veevoer werd vervolgens geleverd aan ongeveer 1.400 Belgische kippen-, varkens- en rundervoederbedrijven. De zaak kwam aan het licht nadat pluimveebedrijven begin dit jaar onverklaarbare ziekten ensterfte onder hun kippen vaststelden.
In de vethandel en in de veevoedervbrasnche vindt nauwelijks controle door de overheid plaats. Allerlei afvalstoffen komen gemakkelijk in vetten en veevoeder terecht. Ook in Nederland is in een vetsmeltbedrijf een verhoogde concentratie dioxinen aangetroffen, zij het niet zo hoog als bij het Belgische bedrijf.
Wat waren de gevolgen?
De Belgische minister van Volksgezondheid Colla verbood aanvankelijk alleen de verkoop van kippen en eieren, en producten waarin kip of eieren waren verwerkt. Later werden ook vette rund- en varkensvleesproducten uit de handel genomen. Het ging in totaal om honderden producten.
Boze Belgische boeren protesteerden massaal tegen het verkoopverbod op hun waren en de daardoor geleden derving in inkomsten. Zo blokkeerden ze onder meer de belangrijkste grensovergangen naar Nederland, Frankrijk en Duitsland met tractoren.
De Belgische ministers Colla (Volksgezondheid) en Pinxten (Landbouw) traden af; ze wisten eind april al van de dioxinenbesmetting. In Nederland raakte staatssecretaris Faber van Landbouw in opspraak, omdat ze een week zou hebben gewacht alvorens het ministerie van Volksgezondheid over de besmetting in te lichten. Haar beleid werd inadequaat, gebrekkig en laks genoemd. Dat ze toch mocht blijven, dankte ze waarschijnlijk aan de versgelijmde breuk in het tweede paarse kabinet, waarna de regering niet nog meer problemen wilde.
Omdat in dezelfde week wel minister Apotheker van Landbouw aftrad (nadat zijn plannen voor de sanering van de varkenssector, een erfenis van de varkenspest, werden afgekeurd), konden sommige buitenlandse nieuwsdiensten het allemaal niet zo goed meer volgen. Zo meldde de BBC dat "de Nederlandse minister vanVolksgezondheid, Haijo Apotheker, is afgetreden nadat werd onthuld dat zijn ministerie al een maand wist van de besmettingskwestie in België. ... Niets is aan de besmetting gedaan, totdat vorige week meer dan driehonderd varkensboerderijen in Holland werden gesloten." Ook CNN en het persburo Reuters brachten dergelijke berichten.
De Nederlandse ministeries van Landbouw en van Volksgezondheid hebben inmiddels toegezegd dat de controle op de vetsector wordt verscherpt. De ministers van Landbouw van de 15 lidstaten van de Europese Unie besloten dat er een speciaal bureau moet komen voor de controle op de veiligheid van voedsel.
Overigens bleek half juni dat slachtafval van verdachte Belgische "dioxinekippen", die in België uit voorzorg uit de winkels waren gehaald, in Nederland was verwerkt tot meel voor mengvoeders voor varkens en kippen. Vanuit Nederland is het meel ook verkocht aan producenten van katten- en hondenbrokken in verschillende Europeselanden.
In juli werd in Nederland een importverbod voor Belgisch varkensvlees afgekondigd, maar dat werd binnen een dag weer ingetrokken, omdat Belgié beloofde dat er niets aan de hand was met Belgisch vlees.
Zie verder:
NIEUWS
SUPPLEMENT
DOSSIERS
ARCHIEF
ADVERTENTIES
SERVICE
