NIEUWS | TEGENSPRAAK | SUPPLEMENT | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE 




Overzicht eerdere
afleveringen


 TWEEDE KAMER
 STELLINGEN
 TWEEDE-KAMERLEDEN
 DISCUSSIE

Verkiezingssite

De Tweede Kamer maakt onvoldoende gebruik van de bevoegdheden om de regering te controleren

Cees van Wingerden - geen kandidaat:
,,Er zijn de laatste tijd aardig wat onderzoeken geweest.''

Agnes van Ardenne-van der Hoeven - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Als zaken evident fout zijn, is de controle geen probleem. Zodra de Kamer een onderzoek wil, schieten coalitiepartijen in de kramp.''

Pieter Jan Biesheuvel - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Je hoeft niet altijd het zwaarste middel, de parlementaire enquête, in te zetten. Voor een eigen onderzoeksbureau voel ik niets, beter is om het onderzoeksbudget te verhogen en externe bureaus vanuit een geheel eigen visie naar de politiek te laten kijken. Bovendien heeft de Kamer veel aan eigen onderzoek van de wetenschap, maar ook van de media.''

Nancy Dankers - kandidaat, verkiesbare plaats:
Het kabinet is nauwelijks controleerbaar voor ons. We worden volgepropt met papier en nota's. Dualisme is er niet, volgens mij.''

Dzsingisz Gabor - geen kandidaat:
,,Het algemeen overleg is helemaal verwaterd. Het is verworden tot bezigheidstherapie. Het vragenuurtje op dinsdag is slechts een publiciteitsslag. Ik mag in vijf minuten vragen stellen en minister Sorgdrager moet dan in drie minuten antwoorden.''

Henk de Haan - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Wel als het gaat om de begroting, niet als het gaat om de nacalculatie van de begroting. Dat is fundamentele kritiek. De Kamer heeft onvoldoende oog voor de uitvoering van de begroting. De commissie Rijksfinanciën is een van de minst populaire commissies.''

Gerrit de Jong - kandidaat, misschien verkiesbare plaats:
,,Het aantal parlementaire onderzoeken is de laatste jaren enorm toegenomen, er kan nauwelijks iets gebeuren of men roept om een onderzoek. Een onderzoeksbureau lijkt me ondoenlijk, omdat de verzuiling binnen de departementen groot is. En je kunt niet alle vijftien Kamercommissies een eigen onderzoeksbureau geven''

Gerd Leers - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Wij laten ons veel te veel gebruiken als voetveeg van de regering. Ik herinner me nog minister Zalm, die met zijn handen als een toeter voor zijn mond riep: die motie voeren we niet uit. Er is een cultuur gegroeid dat de Kamer de bewindslieden niet wegzendt. De pluche-vastheid van dit kabinet is erg hoog. Wij hebben onze bevoegdheden om werkelijk te controleren uit handen gegeven.''

René van der Linden - geen kandidaat:
,,Er zijn nog teveel onderonsjes op het Torentje. Dat was onder het CDA ook zo, maar het is erger geworden. Dat komt omdat er nu drie partijen zijn die het eens moeten worden. Dat maakt het voor het parlement ook moeilijker om een wig te drijven.''

Frans Wolters - geen kandidaat:
,,Als je het Nederlandse parlement vergelijkt met dat van bijvoorbeeld Spanje, Duitsland of België, dan controleren wij best redelijk. Al zou het natuurlijk altijd beter kunnen. In Nederland zijn we na de RSV-affaire behoorlijk wakker geschud. Sindsdien zijn er behoorlijk wat parlementaire enquêtes geweest. Maar ik moet toegeven: de Kamer heeft meer belangstelling voor wetten die nog gemaakt moeten worden, dan voor de wetten die al gemaakt zijn. Het nieuwe houdt ons meer bezig. Eigenlijk zou je, net als bij een onderneming, evaluatiemomenten moeten inbouwen, zodat je niet alleen de prognoses van een product kent, maar ook weet hoe het verder heeft gedraaid. Je kunt de Ziektewet afschaffen, maar dan moet je automatisch inbouwen dat je onderzoekt hoe dat verder in de praktijk loopt. Er is een energieheffing ingevoerd om het milieu te sparen. Maar de heffing heeft 0,0 procent bijgedragen aan een beter milieu. Je zou zulke zaken beter moeten volgen.''

Bert Bakker - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,De Kamer moet in specifieke situaties meer gebruik maken van hoorzittingen, onderzoek en enquêtes om zijn controlerende taak waar te maken. De zaak-Brinkman _het ontslag van de hoofdcommissaris van politie in Rotterdam_ had zich goed geleend voor een nader onderzoek door de Kamer."

Thom de Graaf - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Ach, je kunt je wel eens afvragen of elke Kamervraag even noodzakelijk is. Maar ministers moeten niet klagen: zij bestaan omdat het parlement bestaat. Als een Kamervraag nodig is om informatie te krijgen die op geen enkele andere manier te krijgen is, of nodig is om een politiek punt te maken, dan moet die gewoon worden gesteld.''

Ursie Lambrechts - kandidaat, misschien verkiesbare plaats:
,,We zouden vaker per onderwerp een onderzoeksbureau moeten vormen en dan snel in beeld krijgen waar het om gaat.''

Jan van Walsem - kandidaat, misschien verkiesbare plaats:
,,Ik zit zelf in de commissie voor Rijksuitgaven. Dus de financiële controle op de departementen is een groot deel van mijn taak. Ik ben er niet ontevreden over. Het dualisme is een belangrijke zaak.''

Jan Willem van Waning - kandidaat, onverkiesbare plaats:
,,Welke coalitie je ook hebt, regeringspartijen en -fracties zijn natuurlijk minder kritisch dan de oppositie. Ik ben wel voor de Carringtondoctrine: de commandant van een schip is verantwoordelijk. Ouwerkerk moest weg in Groningen omdat hij de commandant was. Als dingen zich zo opstapelen kan je simpele aanwezigheid te belastend zijn voor een reorganisatie. Maar de media geven Sorgdrager te weinig credit.''

Liesbeth Aiking-van Wageningen - geen kandidaat:
,,We houden ons onvoldoende bezig met de grote problemen: hoe ziet de wereld eruit voor onze kinderen en kindskinderen. De criminaliteit, het milieu, de ouderen, waar gaat het naar toe? Er zou eigenlijk een Ouderen Effect Rapportage moeten komen, vergelijkbaar met de Milieu Effect Rapportage. Ze zeggen dat wij een belangenpartij zijn, dat is waar, maar dat was de SDAP ook. En de ARP was het ook.''

Mohamed Rabbae - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Ja over het algemeen maakt de Kamer voldoende gebruik van de mogelijkheden.''

Paul Rosenmöller - kandidaat, verkiesbare plaats:
,, Ik sluit me aan bij Wallage als het gaat om een permanent onderzoeksbureau, dat moet er komen. Zodoende wordt onderzoek een gesystematiseerd onderdeel van het Kamerwerk.''

Leoni Sipkes - geen kandidaat:
,,De instrumenten zijn voor handen, maar vervolgens komt het aan op de politieke moed om iets met die instrumenten te doen. Dat gebeurt te vaak niet. Er is een aantal bewindslieden dat naar huis gestuurd had moeten worden, maar de excuuscultuur is groot. Het resultaat is vaak dat iedereen na overleg in het Torentje weer in zijn eigen hokje verdwijnt. Minister Sorgdrager, staatssecretaris Schmitz en minister Van Mierlo na de zaak Bouterse, het zijn voorbeelden van bewindslieden die faalden en dus hadden moeten opstappen. Voorhoeve met Srebrenica. Ik heb geen motie ingediend; het was niet duidelijk hoe de verantwoordelijkheden lagen en de internationale component maakte het heel ingewikkeld. We hadden in actie moeten komen toen overste Karremans een promotie kreeg, dat was de fout. Dat RIOD-onderzoek is er van gekomen, maar het blijft een meer dan onbevredigend boekdeel.''

Theo Hendriks - kandidatuur onbekend:
,,Ik ben voor een permanente parlementaire enqêtecommissie, bijvoorbeeld in de vorm van een onderzoeksbureau. Als Maarten van Traa niet was verongelukt, zou hij een prima directeur zijn geweest.''

Karin Adelmund - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,De controle is goed, maar de Kamer zou wel meer gebruik kunnen maken van het initiatiefrecht.''

Sharon Dijksma - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Soms zelfs te veel. Door altijd maar vragen te stellen en bij het minste geringste ministers naar de Kamer te halen kunnen onze op zich scherpe instrumenten bot worden. Het wordt zo gewoon dat een bewindsman in de Kamer moet verschijnen, dat hij of zij er geen nacht minder om zal slapen. De Kamer moet secuurder met haar machtsmiddelen omgaan.''

Rob van Gijzel - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Wijs me een parlement aan waar zo'n goede controle bestaat op de regering als hier. Misschien dat het alleen in een land als Denemarken nog wat transparanter is. Je kunt hier alles zeggen en de pers is echt vrij. De burgers hebben toegang tot de informatie die ze willen, al geldt dat op politiek terrein meer dan op dat van de economie. Dat is iets om trots op te zijn, al kan het natuurlijk altijd nog beter.''

Peter van Heemst - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,De Kamer moet zich meer inspannen om onderzoek naar brandende kwesties te doen. Je kunt vaak zonder al te veel moeite een uitgebreid eigen verhaal krijgen. Die mogelijkheden benut de Kamer onvoldoende. Het is volgens mij volstrekt niet zo dat de Kamer is bevangen door een "onderzoekeritis" zoals wel eens wordt beweerd.''

Arie de Jong - geen kandidaat:
,,Er is bijna geen Kamerlid die zelf zijn portefeuille helemaal doorlicht. Dan komt het er dus op neer dat je alleen maar de verdediging in kunt gaan en moet reageren op dingen waar de regering mee komt. Kamerleden kunnen veel meer van hun werk maken, maar het gaat erom hoe je wordt beloond. Ze willen vandaag in het NOS-journaal en niet over een jaar.''

Bert Koenders - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Er is veel meer mogelijk. De Kamer kan veel systematischer gebruik maken van haar middelen als hearings, vragenrecht, interpellaties etc. Dat is ook haar verantwoordelijkheid jegens de kiezers.''

Bert Middel - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,We hebben in principe toegang tot alles en iedereen, maar we maken er te weinig gebruik van. Ikzelf ook, constateer ik. Maar dat is inherent aan Paars, daar lijkt het niet nodig de boel scherp in de gaten te houden, in tegenstelling tot wat vier jaar geleden werd beweerd, doen we weinig aan de feitelijke controle van het Kabinet. Af en toe een onderzoek en daar blijft het bij.''

Jeltje van Nieuwenhoven - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Dat zouden we nog veel beter kunnen doen. Dan denk ik niet meteen aan parlementaire enquêtes. De Kamer zou op dat gebied bijvoorbeeld kunnen samenwerken met de onderzoeksafdelingen van universiteiten. Met 150 kamerleden kun je namelijk maar een beperkt aantal onderzoeken aan.''

Gerrit Jan van Oven - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Het accent schuift wel steeds meer richting de controle en minder naar de wetgevende macht van de Kamer. Het heeft te maken met de slechte faciliteiten die de Kamer ter beschikking staan. Dat is echt een democratisch tekort. We zouden als Kamer al veel eerder in het beleidstraject moeten controleren, dus niet pas op het moment dat de ambtenarij een kant en klaar stuk aflevert. Tussentijds is er nog veel meer bij te sturen.''

Willy Swildens - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Naar de huidige faciliteiten gemeten wel, maar het zou beter kunnen als de Kamer een ruimer instrumentarium krijgt, als ook het CPB onderzoek kan doen in opdracht van de Kamer.''

Jacques Wallage - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,De Kamer zou meer eigen onderzoek moeten doen; zou het wapen van de interpellatie beter moeten gebruiken en zou ook beter moeten omgaan met het vragenuurtje.''

Leen van Dijke - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,De Kamer onthoudt zichzelf onderzoeken als het coalitiebelang in het geding is, of het voortbestaan van een minister. Ikzelf bijvoorbeeld heb ontzettend veel moeite moeten doen om rondetafelgesprekken over de bijstand georganiseerd te krijgen. En je zag het ook bij het CTSV-onderzoek: wat wórdt er op eieren gelopen. Of het HSL-onderzoek, daar was eigenlijk geen geld voor. En dan ben je toch klein duimpje tegenover de reus. Verder vind ik dat sommige van onze middelen bot zijn geworden, bijvoorbeeld dat van de motie. Er worden veel te veel moties ingediend. Vaak zit de toezegging van de minister er al in verwoord, wat zo'n motie dan overbodig maakt. De moties die wel van belang zijn, worden soms niet uitgevoerd. En daar gaan we dan niet achterheen. Ik merk het bij Verkeer en Waterstaat, daar is het eerder regel dan uitzondering dat een motie niet wordt uitgevoerd. Er was zelfs een keer een amendement aangenomen, over verdiepte aanleg van het spoor bij Abcoude, waarop Jorritsma reageerde met: Dan voer ik het hele project niet uit. Jorritsma is de absolute kampioen, wat dat betreft.''

Dick Stellingwerf - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,De kamer kan zichzelf meer faciliteiten geven en doet dat niet.''

Koos van den Berg - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,De Kamer gebruikt haar bevoegdheden wel voldoende, maar het punten op de i zetten wordt soms achterwege gelaten. Er worden geen conclusies getrokken.''

Jan Marijnissen - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,We leven in de sorry-democratie, die is ingevoerd door Wijers tijdens de Securitel-affaire. In wezen kan dat niet: een minister moet de Kamer juist informeren en mag geen fouten maken. Sorgdrager en Schmitz zijn totaal niet geloofwaardig meer, want ze blijken telkens slecht geïnformeerd te zijn. Maar ze komen er mee weg, omdat ze zeggen dat ze van niets wisten. In deze sorry-democratie is de slechtst geïnformeerde minister dus de veiligste minister.''

Sari van Heemskerck Pillis-Duvekot - geen kandidaat:
,,Meer enquêtes etcetera kunnen we helemaal niet aan. We moeten wel beter controleren of de regering doet wat ze zegt. Ze zeggen A en dan doen de ambtenaren B. We zouden vaker de Algemene Rekenkamer kunnen gebruiken. En zo'n Commissie voor de Rijksuitgaven. Dat is een fantastische instelling.''

Enric Hessing - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Vergeleken met andere landen hebben wij een zeer alert en assertief parlement. Als Frans volk zou ik me niet door het Franse parlement vertegenwoordigd voelen.''

Henk van Hoof - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Er zijn voldoende instrumenten en als men dat niet vindt dan moet men het anders doen. De commissie Buurmeijer pleitte al unaniem voor een permanent onderzoeksbureau, dus dat is niets nieuws. Het komt er alleen niet van. Trouwens, permanent onderzoek is al mogelijk door fractiemedewerkers van eenzelfde discipline te laten samenwerken zoals dat werd gedaan voor de vaste Kamercommissie Sociale Zaken.''

Henk Kamp - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Absoluut, het regent schriftelijke en mondelinge vragen. Daar is geen discussie over mogelijk.''

NRC Webpagina's
9 april 1998

   Bovenkant pagina


NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl) APRIL 1998