NIEUWS | TEGENSPRAAK | SUPPLEMENT | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE 





DE MOLUKKEN
VERGANKELIJKHEID VAN EEN EEUWIG VERBOND
RMS
HISTORIE
MOOISTE MEISJE VAN HET EILAND
BURGEROORLOG
INTERNET
MOLUKKERS IN NEDERLAND
MOSLIMS
PORTRETTEN
PULANG
SAUDARA
NOORD-MOLUKKEN
CULTUUR
GUNA-GUNA
ORGANISATIES
BOEKEN
MUSEUM



Overzicht eerdere
afleveringen Profiel

GUNA-GUNA

Je moet je er verre van houden, vinden de meeste Molukkers. De guna-guna, of zwarte kunst, daar valt niet mee te spotten. Liever zouden ze er niet in geloven - ze weten dat de Nederlanders het afdoen als bijgeloof. Maar of ze willen of niet, allemaal kennen ze mensen die behekst zijn, of zijn geweest. En mensen die de zwarte kunst zouden beheersen.

In principe kan iedereen zich de guna-guna eigen maken. De kunst wordt van generatie op generatie doorgegeven. Maar niet iedereen heeft de toverboeken in zijn bezit. Dus zijn het alleen bepaalde families die van zwartekunstpraktijken worden verdacht.

De guna-gunameesters gebruiken rituelen, spreuken en allerhande voorwerpen: hanenpoten, haar, messen en krissen. Ze beheksen de kleren of een haar van hun slachtoffer, of bieden hem of haar een 'betoverde' sigaret aan. Zo hopen ze een onwillige geliefde in hun macht te krijgen of te houden, oude vetes uit te vechten of zich te wreken. Dat alles gebeurt in het geniep - als het goed is, merkt het slachtoffer niets van de beheksing. Maar als iemand ernstig ziek wordt en de dokter niets kan vinden, als iemand zomaar gek wordt, zich afkeert van de gemeenschap en niet tot rede is te brengen, of als iemand doodgaat onder raadselachtige omstandigheden, dan is de kans groot dat er guna-guna in het spel is. Wanneer iemand door de zwarte kunst is gestorven, kunnen de Molukkers dat zien. Het lichaam vertoont dan geen sporen van ziekte - de huid is fris en gaaf, de dode ziet eruit alsof hij slaapt.

Jonge Nederlandse Molukkers die Ambon bezoeken, zouden daar door de ouderen in de zwarte kunst worden ingewijd. Een Nederlandse Molukker van de tweede generatie vertelt: ,,Ik werd er uitgenodigd om te komen kijken hoe een man zich concentreerde op een groene, levende boom, die daarop in één klap verdorde en omviel.'' Dat kun jij ook leren, had de man gezegd, en hij had hem een spreuk uit het hoofd laten leren. Vanaf dat moment werd de tovenaarsleerling bezocht door nachtmerries. Totdat zijn vader hem zei te bidden. Net zolang tot de spreuk uit zijn geheugen was gebannen en de nachtmerries verdwenen. Met succes. Want bidden, zo weten de Molukkers, is het enige wapen tegen de zwarte kunst.

NRC Webpagina's
3 FEBRUARI 2000


   Bovenkant pagina


NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl) FEBRUARI 2000