|
Leuren met pillen
Jutta Chorus
Van snelle vertegenwoordiger tot
hoogopgeleide voorlichter. De artsenbezoeker is veranderd. Volgende
maand verschijnt de Gedragscode Geneesmiddelen- reclame waarin zijn
nederige positie strikt wordt vastgelegd.
OP HET VISITEKAARTJE van artsenbezoeker Betty Husslage staat een
zwartwit pasfoto. Ze kijkt vrolijk, een tikje ondeugend. Zo'n entree
geeft een meerwaarde, vindt ze. Aan het bezoek. `Goh, wat heb je
gestudeerd', vraagt een huisarts geinteresseerd als hij het kaartje
beter bekijkt. Of: `bevalt het in de buitendienst?'
Betty Husslage is sinds 1 januari in dienst van een groot farmaceutisch
bedrijf. Jaarlijks bezoekt ze 280 huisartsen in het rayon Midden- en
Oost-Brabant. Bezoeken van tien minuten - artsenbezoekers krijgen net
zoveel spreektijd als patienten. In die tijd moet ze haar gastheer of
-vrouw bekend maken met Betty Husslage, de nieuwe artsenbezoeker.
Tegelijkertijd moet ze op een natuurlijke manier een
cholestorolverlagend geneesmiddel of een bloeddrukverlager aanprijzen
,,zonder dat het lijkt op een kruisverhoor''.
De medicijnen die ze vertegenwoordigt, zijn niet uniek en er zijn tussen
de 1.100 en 1.300 artsenbezoekers die dagelijks de weg op gaan. Hoe
profileer je jezelf? ,,Met je persoonlijkheid'', zegt Betty Husslage.
,,Je moet ervoor zorgen dat jouw bezoek een meerwaarde heeft. Dat je
blijft hangen. Een collega reed pas geleden een dagje met me mee. Ze
zei: `jij hebt het altijd zo gezellig met de arts'.''
Dinsdag 2 februari heeft ze om 13.00 uur een afspraak met dokter P.
Claassens in de Bredase volkswijk Tuinzigt. Zijn praktijk bestaat uit
3.500 personen, voornamelijk ziekenfondspatienten. Ze heeft de huisarts
al eens ontmoet maar voor de zekerheid slaat ze haar klantenbestand er
nog eens op na. ,,Te gek.'' Dokter Claassens schrijft de twee medicijnen
tegen hart- en vaatziekten, die Betty vertegenwoordigt, al voor aan zijn
patienten. Dat beperkt haar missie deze keer tot `relatiebeheer'. Snel
stopt ze een paar folders en doseringskaarten in haar zwarte aktetas. Ze
moet, moet op tijd komen. Graait nog wat plastic ballpoints bij elkaar.
,,Na het gesprek met de dokter vraag ik altijd aan de assistent: `heb je
nog een pen nodig?'.''
We zijn drie minuten te laat. Excuses. Dokter Claassens haalt zijn
schouders op. Hij had helemaal geen artsenbezoeker verwacht. In zijn
spreekkamer wemelt het van de namen van farmaceutische bedrijven. De
doos met tissues komt van MSD, het memoblokje van Glaxo.
,,Onbenulligheden'', noemt Claassens de reminders. Is hij beinvloedbaar.
,,Ben je gek?'' Hij ontvangt al 22 jaar artsenbezoekers in zijn
middagpauze, gemiddeld vier per week. Uit sociale overwegingen. ,,Het is
een baan die er bijhoort. Die mensen moeten ook een boterham
verdienen.''
Hij doorziet de trucs: de opbouw van een gesprek, een suggestieve vraag.
,,Jonge artsenbezoekers zijn vaak geinstrueerd'', vindt hij. ,,Ze komen
je een verhaaltje vertellen. Efficient en onpersoonlijk.'' Volgens F.
Seegers van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) is de
artsenbezoeker veranderd van een snelle vertegenwoordiger in een
hoogopgeleide voorlichter. Tachtig procent van de beroepsgroep heeft een
academische of HBO-opleiding. Betty Husslage studeerde na haar HBO-v,
gezondheidswetenschappen in Maastricht. Tien jaar geleden kwam een
artsenbezoeker nog wel eens aanzetten met een videorecorder of het
complete werk van dr. L. de Jong, herinnert Seegers zich. Daaraan kwam
een einde met de Wet op het cadeaustelsel uit 1994. Sindsdien heeft de
farmaceutische industrie een bewustwordingsproces ondergaan.
Dokter Claassens vindt artsenbezoekers serieuzer geworden. De voorganger
van Betty Husslage reed 32 jaar lang de huisartsen in zijn rayon af.
,,Ik kende zijn gezin en hij het mijne. We vertelden elkaar
vakantieverhalen en als hij vertrok, liet hij een folder achter. Dat was
alles.'' Een kleine groep patienten uit de praktijk van dokter Claassens
heeft last van de bijwerkingen van medicijnen. Voor hen bieden de
artsenbezoekers soms een uitkomst. ,,Via de voorlichting van zo'n
vertegenwoordiger ontdek je wel eens een middel waarop een bepaalde
astmapatient wel goed reageert.''
Volgende maand verschijnt de Gedragscode Geneesmiddelenreclame, een
publicatie van onder meer Nefarma, de belangenorganisatie van
farmaceutische bedrijven, de Koninklijke Maatschappij tot Bevordering
van de Geneeskunst (KNMG) en de Koninklijke Maatschappij tot Bevordering
van de Pharmacie (KNMP). Daarin staat de nederige positie van
artsenbezoekers strikt omschreven. Hij mag geen cadeaus verstrekken van
boven de vijftig gulden. Mondelinge reclame via de telefoon is niet
toegestaan, frequentie en duur van de bezoeken zijn gelimiteerd en elke
handeling moet aan het bedrijf dat verantwoordelijk is voor de
gedragingen van de vertegenwoordiger worden gerapporteerd.
Drie jaar geleden publiceerde de KNMG al een gedragscode voor artsen:
`De arts aanvaardt van het bedrijfsleven geen geschenken of andere
voordelen in geld of natura, tenzij deze een geringe waarde hebben en
relevant zijn voor de uitoefening van de geneeskunde'.
Huisarts Claassens accepteert een of twee keer per jaar een cursus die
wordt gesponsord door een bedrijf. Niet in een Zwitsers luxe ski-oord,
gewoon in het Novotel in Breda. Huisartsen zijn verplicht zich jaarlijks
veertig uur bij te scholen. Hij vult wel eens een enquete in over
bijwerkingen van geneesmiddelen. Daarmee verdient hij gemiddeld 35
gulden per keer. De farmaceut maakt dat bedrag desgewenst over naar
Artsen zonder Grenzen of naar de Stichting Cliniclowns. ,,Het gaat zo'n
bedrijf dan niet om mijn expertise, maar om het aantal patienten dat met
het medicijn wordt bereikt.''
Als Betty Husslage na zeven minuten vraagt of ze Claassens nog `heel
even' wat productinformatie mag geven, schudt hij zijn hoofd. ,,Nee, ik
heb er geen zin in. Bel maar met mijn assistent voor een nieuwe
afspraak.'' ,,Ik dring nooit aan'', zegt Betty als we weer buiten staan.
,,Is een arts geirriteerd, dan zeg ik hem dat gewoon. Op de training
hebben we geleerd die ergernis te benoemen. En met een beetje geluk, kan
ik dan nog eens bij hem terugkomen.''
|
