Van achttien leerlingen in een atheneumklas, is er maar een voorstan- der van de nieuwe voorrangsregel. "Als fietser merk je niet veel van verkeersregels.''

Jacqueline Kuijpers

SJOERD (18) ZIT IN 5-atheneum van het Titus Brandsma College in Dordrecht en hij is pizzakoerier. Een paar keer per week trotseert hij de drukte van het verkeer om pizza's, spaghetti en lasagne te bezorgen in de stad. "En dan maak je wel eens wat mee'', vertelt hij, terwijl hij nonchalant zijn pet wat verder achter op zijn hoofd schuift. Hij vindt het er niet veiliger op geworden sinds brommers op de weg rijden. "Auto's rijden veel harder dan brommers en ze houden geen afstand. Ze voelen zich wel stoer in hun auto en dan ben je op je brommer maar een tering-pizzakoerier.'' Echt aangereden is Sjoerd gelukkig nooit, wel kruipt hij geregeld door het oog van de naald, vertelt hij. Maar bang is hij nooit, nee.

Dat was zijn klasgenoot Michiel (17) eigenlijk ook nooit, tot gisteren. Gisteren is hij namelijk "een beetje aangereden door een bus'', vertelt hij half lachend, terwijl de klas meegniffelt. "Ik reed van school naar huis. Twee fietsers gaven mij geen voorrang, terwijl zij op de weg met de haaientanden reden en ik moest uitwijken. Toen werd ik geschept door een bus. Niet zo erg hoor, maar mijn stuur was helemaal verbogen en er zat een slag in mijn wiel. Alle mensen moesten uit de bus en het duurde lang voordat de politie kwam, dat was nog het ergste.'' Michiel is wel geschrokken, vertelt hij. "Want ik had maar een metertje verder naar links moeten rijden en ik had onder die bus gelegen.''

Alle achttien leerlingen van de 5-atheneumklas komen iedere dag op de fiets naar school. Angèle (17) vindt het wel lekker rustig op het fietspad nu brommers op de weg moeten rijden. "Maar niet iedereen houdt zich er aan'', is haar ervaring. "Brommers doen vaak stoer op het fietspad'', vindt Laura (16), die dagelijks vanuit 's-Gravendeel naar Dordrecht fietst. "Ze halen asociaal in. Ook tegenliggers. Ik ben wel eens een keer bijna aangereden.''

Boaz (17) valt haar bij. "Wat dat betreft is het voor fietsers veiliger geworden. En misschien voor brommers ook, want je kunt stoer doen op het fietspad, maar het is dom om stoer te doen op de weg. Als brommer ben je best kwetsbaar. Als je aangereden wordt ben je best snel eh...'' Hij aarzelt en maakt dan zijn zin af. "Dood.''

Bijna alle leerlingen in de klas weten dat vanaf 1 mei alle bestuurders van rechts voorrang krijgen. Dus ook fietsers. Dertien leerlingen hebben de smurfen-reclame gezien waarin Vader Abraham de smurfen van rechts voorrang verleent. Een leerling heeft het in de krant gelezen, één heeft het op de radio gehoord en één leerling weet het van zijn vader. Op school wordt er verder geen aandacht aan besteed. "Hoeft ook niet'', vindt Angèle. "We hebben op de basisschool best veel verkeersles gehad en straks gaan we toch op autorijles.''

Toch blijkt er onduidelijkheid te bestaan over wie nu wel en wie niet voorrang krijgt van rechts. Veel leerlingen versimplificeren de nieuwe voorrangsregel tot 'alles van rechts heeft voorrang'. Op de vraag 'Je nadert op de fiets een gelijkwaardige kruising en vanaf rechts komt een skater. Wie heeft voorrang', antwoorden dertien leerlingen dat de skater voorrang heeft. Goed of fout? "Fout'', zegt Bedo Lubbers, projectleider Kind en Veiligheid van verkeersveiligheidsorganisatie 3VO. "Kinderen voelen zich bestuurder als ze op skates rijden, maar het is speeltuig en speeltuig hoort op de stoep en dus ben je voetganger. Ook al wordt skaten op het fietspad gedoogd, je hebt geen voorrang.''

Lubbers geeft toe dat het lastig is. "Een kinderfietsje met dikke bandjes is officieel speeltuig en hoort op de stoep. Pas als een kind met een normale fiets de rijweg op gaat, is het een fietser. Dan zijn ze meestal een jaar of zes.'' Maar wat als een kind van vijf op dat fietsje met dikke bandjes de weg op gaat? "Tja, het is moeilijk om een echte scheidslijn te trekken. Je moet op je gevoel afgaan.''

Bedo Lubbers noemt de nieuwe voorrangsregel "een enorme verandering'' en vindt het jammer dat hij er op televisie nog zo weinig van heeft gezien. "Je hoopt dat vanaf 1 mei kinderen en volwassenen het weten, en dat laatste is misschien nog wel het belangrijkste.'' Pizzakoerier Sjoerd zegt de nieuwe voorrangsregel niet zoveel. "Als fietser merk je niet veel van de verkeersregels'', vindt hij. "Want je gaat toch niet stoppen voor een auto. Op de fiets ga je je eigen gang en ga je echt niet stoppen voor een rood stoplicht als je gewoon kunt doorfietsen.''

Dat doen allicht meer jongeren, maar om dat hardop te zeggen is een ander punt, want de klas zwijgt. "Je moet de situatie bekijken'', vindt Boaz. Hem lijkt het, vrijwel als enige in de klas, wel veiliger als alle verkeer van rechts voorrang krijgt. "Dat is logischer als het in de rest van Europa zo geregeld is.'' Carla is het met hem eens. "Maar het zal in het begin wel wennen zijn.'' Michiel zal vanaf 1 mei wel wat voorzichtiger zijn op de fiets, vertelt hij. "Ik denk niet dat iedereen de nieuwe regels kent, dus wacht ik even af.'' Ook Angèle heeft zo haar twijfels over de nieuwe voorrangsregels. "Nu krijg ik ook nooit voorrang van auto's, al hagelt het. Waarom zouden ze het wél doen als er een regel voor is?''