Al kan de val van Milosevic nog weken duren, de stemming in de Joegoslavische stad Kraljvevo is opperbest. "Het tij is om: we lopen hier weer met lachende gezichten rond."

Door onze correspondent RENÉE POSTMA

BOEDAPEST, 2 OKT."Hier hebben we tien jaar op gewacht. Wij zullen de laatste slaven zijn die bevrijd worden." Aleksandar Filipovic (19) klinkt emotioneel. In een rechtstreekse verbinding met het internationale perscentrum voor de Joegoslavische verkiezingen in Boedapest vertelt hij dat in zijn stad Kraljevo het tij om is. "Tot de vierentwintigste [de dag van de verkiezingen] liepen de mensen hier met een enorme sik rond. De stad was doodstil en de mensen hielden zich gedeisd. Maar zodra duidelijk werd dat Kostunica de verkiezingen in één ronde had gewonnen zijn er iedere dag meer mensen de straat op gekomen. We lopen hier weer met lachende gezichten rond."

Aleksandar is de zoon van de journalist Miroslav Filipovic die in juli van dit jaar tot zeven jaar gevangenisstraf werd veroordeeld wegens 'spionage'. Hij was correspondent in Kraljevo voor het onafhankelijke dagblad Danas en het Franse persbureau AFP en had een reeks artikelen geschreven over het Joegoslavische leger.

Hij is er slecht aan toe, een lijdt onder aanzienlijke hartritmestoornissen, vertelt zijn zoon die hem donderdag voor het laatst zag. De verwachte machtswisseling is voor de journalist een kwestie van leven of dood. In zijn cel volgt hij de gebeurtenissen via een klein radiootje. Alleen de president kan hem gratie geven. De komende week zal de militaire Hoge Raad zijn straf mogelijk nog verzwaren in een beroep aangetekend door het leger.

Aleksandar, zijn zoon, verwacht dat de val van Milosevic nog wel een paar weken kan duren. "Milosevic is een rare man. Hij kiest altijd de slechtste uitweg en verliest dan uiteindelijk alles." De jonge oppositieactivist (Otpor!) sluit niet uit dat Milosevic toch nog geweld zal gebruiken. "Ik ben bang dat er nog doden gaan vallen, ook al zal hij uiteindelijk verliezen."

In Kraljevo en in andere Servische provinciesteden zijn de stakingen vrijdag al begonnen in het onderwijs. Leraren en leerlingen gaven het startsein. Leposava Nikolic meldt zich vanuit Cacak. "Ik ben helemaal niet iemand om de straat op te gaan. Bij eerdere protesten heb ik nooit meegedaan omdat ik geen enkel vertrouwen had in de oppositie, maar nu is het anders." Leposava heeft een eigen taleninstituut dat sinds vrijdag dicht is. Ze vertelt hoe haar twee kinderen vrijdag met hun leraren door de straten van Cacak liepen en tegen Milosevic betoogden. "Wij ouders hebben toen gezegd, fantastisch, jullie geven het voorbeeld, maar dit is geen kinderspel. Jullie moeten nu naar huis en wij zullen het protest op straat overnemen."

De stakingen gaan vandaag verder. "Dit is geen kwestie van politiek, maar van leven en dood. Wij zullen doorgaan tot het bittere eind ook al moeten we op water en brood leven." Ook nu nog heeft ze meer vertrouwen in gewone mensen dan in politici, zegt ze. "Al lijkt het erop dat de oppositie voor het eerst ook naar ons luistert in plaats van dat wij altijd naar hen moeten luisteren." Leposava zegt dat niets haar meer kan verrassen. "Ja, vorig jaar maart was ik verrast toen de NAVO ons begon te bombarderen, maar ja dat heb ik overleefd dus dit zal ik ook wel overleven." Ze maakt zich zorgen dat de buitenwereld zich opnieuw met Joegoslavië zal gaan bemoeien. "Opnieuw met desastreuze gevolgen."

Eenzelfde sentiment klinkt door in de woorden van professor Predrag Cveticanin aan de filosofische faculteit in Nis. "Er is nauwelijks meer onderhandelingsruimte. Milosevic staat met zijn rug tegen de muur en zal ieder excuus aangrijpen om geweld te gebruiken."In zijn ogen zouden alleen Rusland en eventueel Noorwegen een bemiddelende rol kunnen spelen. "Maar zeker geen landen die actief hebben meegedaan aan de NAVO agressie tegen ons land." Via het internationale perscentrum in Boedapest roept hij de internationale gemeenschap op om voorzichtig te zijn. "Jullie moeten vooral niet proberen om punten te scoren voor binnenlandse politiek doeleinden', waarschuwt hij vanuit Nis.

Zie ook:

Milosevic zet tweede ronde gewoon door (29 september 2000)
Geen inzet leger tegen oppositie (28 september 2000)
Milosevic op achterstand in Joegoslavische verkiezingen
(27 september 2000)
Oppositie Joegoslavië eist uitslag (27 september 2000)
Wat zit er nog in Milosevic' trucendoos? (27 september 2000)
Oppositie Joegoslavië eist uitslag (26 september 2000)
Wat zit er nog in Milosevic' trucendoos? (26 september 2000)
Stapel stembiljetten op de koffietafel (25 september 2000)
Stembusfraude dreigt in Joegoslavië (23 september 2000)
Beide kandidaten claimen de winst (25 september 2000)

( a d v e r t e n t i e s )