NIEUWS | TEGENSPRAAK | SUPPLEMENT | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE

Nieuws ZONSVERDUISTERING ECLIPS IN BEELD ALLEEN IN SUPERLATIEVEN TE BESCHRIJVEN NEDERLAND EN BELGIË OMRINGENDE LANDEN EUROPA OOGGETUIGEN HET WEER WETENSCHAP NATUUR KIJKEN, FOTO'S, FILM MYTHEN EN LEGENDEN BIJBEL REIZEN BOEKEN LINKS

De duisternis van bijgeloof voorbij Door onze correspondent BERNARD BOUWMAN ISTANBUL, 10 AUG. De populaire Turkse ochtendkrant Sabah huurde zes hooggeleerde heren van de universiteit van Istanbul in om haar lezers het hoe en waarom van de zonsverduistering uit te leggen. Hun dertig pagina's tellende boekje zou een glimlach op het gezicht van Isaac Newton hebben getoverd. Het staat vol met wiskundige formules en foto's van moderne astronomische apparaten. Gekoketteer met frivole new-age-filosofieën is de heren geheel vreemd: Turkije is immers een modern land, dat ferm gelooft in het stralende licht van de wetenschap en de duisternis van het bijgeloof verre achter zich heeft gelaten. Zelfs op straat in Istanbul doen veel mensen moeite om hun afstand van dat verleden te nemen. Kubilye is geboren en getogen in Istanbul, maar zijn familie komt van het platteland onder Ankara. In de tijd van zijn opa, zegt hij, gingen de mannen en de vrouwen de straat op bij een zonsverduistering. De vrouwen rammelden met pannen en de mannen schoten met geweren de lucht in. Doel was om de zon bang te maken zodat zij haar onzalige rendez-vous met de maan zo snel mogelijk zou beëindigen. Ook morgen gebeurt dat weer. Maar, haast Kubilye zich te zeggen, niemand gelooft er meer in. Het is alleen maar "voor de gezelligheid". Volgens Zeynep, die voor de telefoonmaatschappij Turkcell werkt, is die verering van het rationele en het moderne veel te ver doorgeschoten. Want voor veel Turken staat 'modern' gelijk aan 'Europees'. "Ik denk niet dat veel Turken geïnteresseerd zijn in de zonsverduistering", vertelt ze in haar bureau bij het Taksim-plein. "En dat komt omdat je er ook in Turkije van kunt genieten. Als je de eclips alleen maar in Europa kon zien, zouden rijke Turken onmiddellijk hun koffer pakken en afreizen." Ook voor de Turkse regering leek de eclips een uitgelezen gelegenheid om te laten zien dat Turkije een modern en efficiënt land is, waar het goed toeven is. Op instigatie van Ankara speelt morgen in Amasya, waar de verduistering totaal is, het Weense Symfonieorkest de Planeten van Holst. Het moet een mediaspektakel worden dat de wereld ervan zal overtuigen dat Koerdisch separatistisch geweld totaal uitgebannen is en dat de Turkse autoriteiten de situatie ferm onder controle hebben. Gisteravond al echter liep de Turkse droom van efficiëntie en vooruitgang een eerste krasje op. In Amasya bleken tot verbijstering van de autoriteiten alle hotels volgeboekt. Medewerkers van het Weens Symfonieorkest moesten zich in treinwagons op het concert van de eeuw voorbereiden.

NRC Webpagina's 10 augustus 1999

Bovenkant pagina