Wat kunnen werkgevers doen om stress onder hun personeel te verhelpen of te voorkomen? Twee instituten stelden een 'stappenplan' op voor een stressbeleid, dat er samengevat als volgt uitziet:

1. Draagvlak
In het bedrijf moet om te beginnen een klimaat worden geschapen waarin stress wordt erkend en herkend ,,als een feit van het moderne arbeidsleven en niet als een teken van zwakte of incompetentie van een individuele werknemer''. Met behulp van informatiemateriaal moet het personeel bewust worden gemaakt van de noodzaak een stressbeleid te voeren.

2. Structuren
Sleutelpersonen in het bedrijf moeten een werkgroep vormen voor het opzetten van structuren voor een stressbeleid. Dat kan met behulp van bestaande overlegorganen. Het voorkomen en bestrijden van stress valt onder het arbobeleid, omdat het met de gezondheid op het werk te maken heeft.

3. Behoefte
De derde stap is het maken van een diagnose van de gezondheidssituatie in het bedrijf en de kans op stressklachten. Met behulp van vragenlijsten (bij arbodiensten bekend) en bedrijfsspreekuren is zo'n inventarisatie te maken. Daarvoor bestaan al instrumenten, zoals de Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E), en het periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO).

4. Plan
Op basis van de vergaarde gegevens moet een plan worden gemaakt met behulp van de direct belanghebbenden. Verbetering van de werkomstandigheden, de communicatie, sociale ondersteuning, een cursus time-management, een protocol tegen ongewenste intimiteiten en ontspanningsoefeningen kunnen deel van zo'n plan zijn. Ook scholing en loopbaanontwikkeling van de werknemers verdienen hierbij aandacht.

5. Activiteiten
De volgende stap is de uitvoering van het plan in de vorm van cursussen, trainingen, gesprekken met gezondheidsdeskundigen, voorlichting en dergelijke.

6. Evaluatie
Een verslag van de activiteiten, het oordeel van de werknemers, de leidinggevenden en de arbodienst, kosten en opbrengsten, suggesties voor verbeteringen.

7. Herhaling
Het stappenplan moet elk jaar worden herhaald, soms op een andere manier. Een klachtenbus en een vertrouwenspersoon kunnen leiden tot suggesties .

Meer informatie:
Centrum GBW (gezondheidsbevordering op de werkplek)
Johan van Oldenbarneltlaan 9
2582 NE Den Haag
tel: (070) 355 25 02
fax: (070) 355 83 99
e-mail: centrum@gbw.nl

Instituut voor Werk en Stress
Prof. Bronkhorstlaan 10
3723 MB Bilthoven
tel: (030) 228 01 15
fax: (030) 228 01 42
e-mail: iws@xs4all.nl