Zwangerschap - nummer 12 op de Social Readjustment Rating Scale - kan een leven ontregelen. Onderzoek van de Vrije Universiteit wijst uit dat typische zwangerschapsklachten (misselijkheid, vermoeidheid, hoge bloeddruk) níet afhankelijk zijn van stress. Depressieve gevoelens en angst wel. Conclusie van de onderzoekers: stress in de eerste drie maanden van de zwangerschap verhoogt de kans op een kind met een laag geboortegewicht.

Foto: Freddy Rikken

Huwelijk

Is een huwelijksvoltrekking stressvol? Als het aan de ontwerpers van de Social Readjustment Rating Scale ligt wel. Zet alle life events op een rijtje en trouwen zou precies in het midden staan. Wie de film Four weddings and a funeral heeft gezien, begrijpt waarom. Toch valt de impact van een bruiloft in het niet bij gevolgen van een echtscheiding, nummer 2 op de SRRS.

Foto: Freddy Rikken

Dood

Dood van een huwelijkspartner staat met afstand op de eerste plaats van de Social Readjustment Rating Scale.In het ergste geval kan deze life event leiden tot een posttraumatisch stresssyndroom (PTSS). De nabestaande heeft in zo'n geval last van flashbacks (herbeleving), overmatige waakzaamheid (arousal) en vertoont vermijdingsgedrag. De psychische verwerking komt dan moeizaam op gang.

Foto: Freddy Rikken

Erectiestoornis

Mannen die wel eens moeite hebben om een erectie te krijgen, kunnen daardoor ook een soort 'examenvrees' ontwikkelen. ,,Ze kunnen zich niet meer overgeven aan seks, komen in een soort toeschouwersrol terecht'', vertelt E. Meuleman, uroloog bij het Radboud Ziekenhuis in Nijmegen. Dat vergroot dan weer de kans dat het inderdaad niet lukt.

Eigenlijk speelt dat probleem mee bij iedere man met een erectiestoornis, aldus Meuleman. Een dergelijke psychologische self-fulfilling prophecy is kenmerkend voor alle vormen van prestatieangst, maar bij erectiestoornissen is bovendien sprake van een fysiek proces dat het probleem instandhoudt. ,,Als je angstig wordt, stijgen de adrenalinespiegels in het bloed. En adrenaline is juist een stof die de penis in slappe toestand houdt.''

Faalangst is overigens maar in een klein aantal gevallen de directe oorzaak van erectiestoornissen. Meestal moet de oorzaak worden gezocht in vasculaire aandoeningen, als gevolg van bijvoorbeeld hoge bloeddruk of roken. ,,Als je iets aan die primaire factor doet, verdwijnt op den duur ook die faalangst.''