Colletta

De uitvinding van 32 over elkaar schuivende lamellen in de geldgleuf moet de collectebus van haar fraudegevoelige imago verlossen. De lamellen in de nieuwste collectebus, de groene Colletta, zorgen ervoor dat hoe de bus ook wordt gedraaid, het gat nooit zo groot is dat er geld uit kan glijden. Een voorwerp zoals een mes wordt door de schuivende deeltjes onherroepelijk naar de wand van de collectebus geduwd en kan niet dienen als geleider van muntstukjes. Een collectebus kraken kan daardoor niet meer zonder sporen achter te laten, want alleen na verbreking van de verzegeling kan de bus worden opengeklapt. Sinds 1 mei 1995 is de fraudebestendige collectebus een feit. Tot op heden zijn ruim 300.000 exemplaren verkocht aan diverse fondsen.

De Colletta biedt meer voordelen dan alleen fraudebestendigheid. Ze is goed stapelbaar of zoals dat in vaktermen heet: nestbaar. De inklapbare bus geeft bij opslag een ruimtebesparing van 60 tot 70 procent. Voor een gemiddeld liefdadigheidsfonds komt hiermee een eind aan de opslagproblemen die ontstonden tussen de collecte-acties door.

Maar ook de individuele collectant ondervindt voordeel. De nieuwe bus geeft dankzij haar ergonomische vormgeving en gereduceerde gewicht niet langer collectantenkramp: de pijnlijke pols na een paar uur collecteren. En een voordeel boven de oude ijzeren bussen: er kunnen behalve munten ook biljetten in en zelfs betaalcheques.

De ontwikkeling van de Colletta verliep niet zonder slag of stoot. Al begin 1993 nam initiatiefnemer Nico Venne contact op met de Technische Universiteit Twente. Voor de toenmalige directeur van het Nationaal Fonds Kinderhulp waren problemen tijdens collectes aan de orde van de dag. De universiteit in Twente bestudeerde de mogelijkheden een halfjaar lang, maar concludeerde in juli 1993 dat een collectebus niet en fraudebestendig en stapelbaar en toegankelijk voor alle soorten geld kon zijn.

Reobijn in Haaksbergen, een bedrijf dat kunststofproducten maakt, wilde geen genoegen nemen met deze conclusie en ontwikkelde samen met Venne en een bureau voor industriele vormgeving een prototype van de Colletta. Na een succesvolle proef bleek deze bus aan alle eisen te voldoen, waarna massaproductie voor de hand lag. Maar alleen al de mallen voor de nieuwe bus zouden samen zo'n 350.000 gulden kosten.

De productie van de Colletta lijkt op het eerste gezicht een winstgevende onderneming. In Nederland zijn ruim 850.000 collectebussen in omloop. Vervanging daarvan door de nieuwe Colletta kan een aardige omzet opleveren voor de investeerder. Maar het idee om het symbool van liefdadigheid tot een winstgevend product te maken, leek niet erg aanlokkelijk. Venne en de zijnen besloten daarop de fondsen zelf te vragen om te investeren. Twaalf organisaties deden mee en betaalden hun aandeel in de productiekosten.

Voor ongeveer 7,50 gulden per stuk (bij afname van 1.000 stuks of meer; hoe kleiner de order, hoe hoger de kosten) kunnen fondsen de Colletta aanschaffen. Een groot aantal organisaties doet dat gespreid over een paar jaar, door telkens versleten bussen te vervangen door een Colletta. Momenteel zijn dus nog volop de oude oranje collectebussen in gebruik en hier en daar doet zelfs nog een ijzeren bus dienst.

NRCWebpagina's
10 DECEMBER 1998