Door onze redacteur JACO ALBERTS
AMSTERDAM, 24 MAART. Als Vitesse in gebreke zou blijven moest de club maar spelers verkopen om desnoods af te zakken tot het niveau van FC Uddel. Die krachtige termen gebruikte bestuursvoorzitter Tob Swelheim van hoofdsponsor Nuon een jaar geleden toen hij de voetbalclub met leningen van 60 miljoen gulden van de financiële ondergang had gered. Zover is het nooit gekomen.

Gisteren maakte diezelfde Swelheim bekend de banden met Vitesse per direct te verbreken. Zonder ook nog maar een cent terug te hebben gezien van de inmiddels 70 miljoen gulden die Nuon in de noodlijdende club heeft gestoken. "We willen volstrekt geen relatie meer met Vitesse," zegt Swelheim, in het Amsterdamse hoofdkantoor van Nuon: "We zijn wel toe aan een tijd zonder relatie."

Nuon-functionarissen verdwijnen uit de Vitesse-bestuurskamer. De jaarlijkse sponsorbijdrage van acht miljoen voor volgend seizoen wordt nog netjes overgemaakt - "dat is een verplichting" - maar de naam Nuon zal zo snel mogelijk van het Vitesse-shirt verdwijnen. Wellicht speelt de ploeg van coach Ronald Koeman in april al in een nieuwe outfit.

Het is waar, geeft Swelheim toe "Ik heb dat gezegd van FC Uddel, maar dat wordt niet gepikt in Arnhem. Als we flink wat spelers hadden verkocht, zouden we heel wat narigheid hebben gekregen." En er was al voldoende narigheid. In plaats van beschouwd te worden als redder in nood, bleef het fanatieke deel van de supporterschare van Vitesse roepen om de terugkeer van Karel Aalbers die er juist was uitgegooid, omdat hij de financiële gaten had veroorzaakt.

Nuon, Swelheim en andere mederkers werden het afgelopen jaar mikpunt van een agressieve campagne: "Ik ben persoonlijk bedreigd, met de dood, met de gaskamer. Niet één keer, maar zeven- of achthonderd keer." En sarcastisch: "Dat schijnt normaal te zijn in dit land. Dat wist ik ook niet." Maar het was niet zozeer angst die hem heeft doen besluiten Vitesse de rug toe te keren, zegt Swelheim. "Je wilt dat mensen die hier werken trots zijn op hun leiding. En niet dat je medewerkers een beetje meewarig naar je zitten te kijken."

De uitgeleende 70 miljoen gulden hoopt Swelheim nog wel terug te krijgen. Daarvoor is een constructie gekozen die bedacht is door de adviseurs van Boer & Croon. De schulden die Vitesse bij Nuon en alle daarmee samenhangende rechten, die Nuon de facto eigenaar maakten van Vitesse, worden overgeheveld naar een afzonderlijke BV onder leiding van de Amsterdamse oud-hoofdofficier Hans Vrakking. Daar heeft Nuon geen banden mee, behalve dan dat het electriciteitsbedrijf weer een lening aangaat met die onafhankelijke BV "zodat we de redelijke zekerheid hebben dat ons geld terugkomt", zegt Swelheim.

Vrakking gaat op zoek naar nieuwe financiers die Nuon niet op eigen houtje kon vinden. "Uit gebrek aan perspectief en het geduvel in de media", stelt Swelheim. Volgens het tv-programma Nova blijkt Nuon echter wel degelijk een overeenkomst te hebben afgesloten met oud- voorzitter Aalbers om Vitesse over te nemen. Na bemiddeling van coach Koeman kreeg Aalbers na het onderhoud met Nuon op 3 februari zestien dagen de tijd om een nieuwe financier te vinden. Die missie liep spaak, toen Aalbers op 15 februari werd aangehouden door de FIOD. Nuon en Vitesse weigeren commentaar op het geheime contract met Aalbers.

Nu lijkt het onvermijdelijk dat Nuon er flink bij inschiet. Swelheim houdt de mogelijkheid open dat de lening van Nuon aan de BV van Vrakking renteloos zal zijn. Bovendien klinken de zekerheden die Nuon krijgt een stuk minder stevig. In de oude situatie kon de sponsor spelers gaan verkopen of het roer bij club omgooien. "Wij hadden inderdaad die zeggenschap," zegt Swelheim. "Maar kijk eens wat daar het resultaat van is. Het heeft geen geldstroom naar ons opgeleverd."

De Nuon-topman refereert aan de verkoop van Pierre van Hooijdonk aan Benfica, waarvan de 15 miljoen gulden nog steeds niet binnen is. "Geen bankgarantie gevraagd," schampert Swelheim. "Onze zeggenschap heeft niet geholpen, we bleven toch een beetje op afstand."

De aanhoudende negatieve publiciteit heeft Nuon tot het besluit gebracht om de handdoek in de ring te gooien. Bijvoorbeeld de verhalen over betalingen door Nuon aan een adviseur om bewijsmateriaal te verzamelen dat Aalbers geld in eigen zak heeft gestoken. "Omdat wij enorm belanghebbend zijn dat de waarheid boven tafel komt, hebben wij het volste recht dat te doen," zegt Swelheim, al begrijpt hij wel dat dat naar buiten toe "niet geweldig" klinkt.

Van een afgedwongen afscheid wil Swelheim niets weten. De directie van Nuon heeft tot de breuk besloten en niet Swelheims toezichthouders, de raad van commissarissen, die in het verleden de handel en wandel van hun directeur kritisch volgden. En dan schaterlachend: "Maar ik zal van mijn commissarissen niet horen: wat is het jammer dat je eruit stapt."|

De spiegel van Vitesse (16 februari 2001)
Aalbers vast op verdenking van belastingfraude (15 februari 2001)
Aalbers komt tegemoet aan wensen Nuon (31 januari 2001)
Een subtiele tegenaanval op Aalbers (11 januari 2001)
Weinig kans voor aanbod van Aalbers (6 januari 2001)
Bod Wal Mart op Vitesse is verzonnen (4 januari 2001)
Bod Aalbers op Vitesse (23 december 2000)
Nuon wil van sponsorcontract met Vitesse af (15 maart 2001)