RUIM TWEE WEKEN geleden was ex- voorzitter Aalbers nog druk doende en schermend met een onbekende financier om 'zijn' voetbalclub Vitesse van de ondergang te redden. Hoewel hij niet op zijn woord werd geloofd, hing de halve voetbalwereld toch aan zijn lippen. Nu zit hij, na een operatie van de FIOD in binnen- én buitenland, vast op verdenking van belastingontduiking, valsheid in geschrifte en oplichting.

Bewezen is met de aanhouding van Aalbers nog niets. Maar één ding staat niettemin weer eens vast: de normen en waarden in het zakelijk verkeer tussen voetbalclubs en spelers zijn duister.

Dat is op zichzelf geen nieuws. Voetbal is in actieve en passieve zin de belangrijkste volksport, waarmee niet alleen honderden miljoenen zich vermaken maar ook honderden miljoenen worden verdiend. In het afgelopen decennium heeft het voetbal een enorme vlucht genomen. De bestuurlijke kwaliteit van deze nieuwe bedrijfstak heeft daarmee geen gelijke tred gehouden. Sommige verenigingen hebben zich omgevormd tot al dan niet beursgenoteerde bedrijven, die kil ogen maar waar management en controle wel zijn gescheiden. In de meeste clubs wordt het 'spelletje', zoals voetbal wordt genoemd, echter nog conform dit verkleinwoord geleid.

VITESSE was daarvoor exemplarisch. Aalbers, die fortuin heeft gemaakt met handel in buitenplaatsen als Oezbekistan of Cyprus, zag de club uit Arnhem als zijn persoonlijke eigendom en speeltje. Hij wilde er ook aan verdienen. Aalbers werd niet alleen goed betaald voor zijn voorzitterschap - op zich uniek in Nederland - hij wordt er nu ook van verdacht persoonlijk zwart geld geld te hebben verdiend. Dat laatste zou eveneens een unicum zijn. Bij vorige FIOD-zaken in Nederland (FC Utrecht, Roda JC, Ajax, FC Groningen en RKC) kwam de fraude ten goede aan trainers, spelers of clubs.

In de zaak-Aalbers draait het dus om meer dan de handel en wandel van een clubbestuurder die zo naar status hunkert dat hij zijn toevlucht neemt tot duistere transacties. De affaire weerspiegelt zelfs een vorm van decadentie die losstaat van de vraag of Aalbers daadwerkelijk schuldig is. Dat hij als gids 1,4 miljoen gulden kreeg van de aannemer van het Gelredrome in ruil voor rondleidingen in dit nieuwe stadion, illustreert dat.

HET IS DAAROM NAïEF alle ogen alleen op Aalberse te richten. Het verval van de voetbalmoraal is mede veroorzaakt door het transfersysteem. Sinds er met het zogenoemde Bosman-arrest een einde is gemaakt aan de veredelde horigheid van de spelers, zijn niet alleen de prijzen ongekend gestegen maar de transfers zelf ook ondoorzichtiger geworden. Door de omvang van de afkoopsommen die nu worden betaald, is de behoefte deze bedragen aan het oog van de fiscus te onttrekken navenant gegroeid. De Europese Commissie wil hieraan nu een einde maken, omdat het huidige systeem in strijd is met het beginsel van vrij verkeer van werknemers. Niet toevallig verzetten de verschillende voetbalbonden zich tegen dit uitgangspunt.

De Europese Commissie zou zich daardoor niet van de wijs moeten laten brengen. Het afschaffen van het huidige stelsel zal er niet toe leiden dat voetbal in één klap een brandschone branche wordt, maar het ondergraaft wel de mogelijkheden voor bestuurders om al te veel graantjes mee te pikken.

Zie ook:

Aalbers vast op verdenking van belastingfraude (15 fenruari 2001)
Aalbers komt tegemoet aan wensen Nuon (31 januari 2001)
Een subtiele tegenaanval op Aalbers (11 januari 2001)
Weinig kans voor aanbod van Aalbers (6 januari 2001)
Bod Wal Mart op Vitesse is verzonnen (4 januari 2001)
Bod Aalbers op Vitesse (23 december 2000)