NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

MICHIEL VAN NIEUWSTADT
De overeenkomst tussen een kopje koffie en de programmeertaal Java is ingewijden bekend. 'Java', weten zij, is een populair-Amerikaanse term voor koffie. Naar verluidt consumeerden de ontwikkelaars van de computertaal Java grote hoeveelheden koffie in de periode dat zij werkten aan hun vinding. Buitenstaanders zegt deze anekdote weinig.

Toch verschijnt een kopje koffie in beeld als de gebruiker van de cd-rom van het automatiseringsbedrijf Cap Gemini met een muisklik een toelichting vraagt op de term Java. Het bijbehorende geluidsfragment ,,Java is een programmeertaal'' voegt hoegenaamd niets toe aan het beeldmateriaal. Cap Gemini is een van de Nederlandse bedrijven die zijn jaarverslag over het afgelopen jaar op cd-rom heeft uitgebracht.

Naast een toelichting op technische begrippen staat op het schijfje onder meer een getrouwe kopie van het 52 pagina's tellende jaarverslag op papier. Deze kan worden geraadpleegd met een browser, een bladerprogramma dat ook voor internet wordt gebruikt, en is voorzien van hyperlinks, tekstdelen die toegang bieden tot extra informatie die met een muisklik kan worden opgevraagd.

Naast het jaarverslag omvat de cd-rom een 'virtuele tentoonstelling'. De bezoeker kan rondlopen in een handvol expositieruimten. Met een klik van de muis op een schilderij aan de muur verschijnt bijvoorbeeld een presentatie over een automatiseringsproject op Schiphol, of een uiteenzetting over een dochteronderneming van Cap Gemini.

Inhoudelijk heeft de cd-rom minder te bieden. De toelichting op de term Java is een voorbeeld, maar ook de informatie die wordt verkregen met een muisklik op andere schilderijen in de expositieruimten is vaak teleurstellend. Neem een dooddoener als: ,,Met behulp van kennistechnologie zijn we in staat kennis te achterhalen, te modelleren en vast te leggen op een zodanige manier dat de kennis kan worden hergebruikt''.

De cd-rom met het jaarverslag van bank en verzekeraar ING (oplage 12.000 tegen 120.000 voor het papieren exemplaar) biedt geen virtuele rondleiding of spectaculaire vergezichten. Wel kan een chronologisch overzicht worden geraadpleegd met ING-nieuws van het afgelopen jaar en een schema van de organisatiestructuur. De informatie van de cd-rom kan worden geactualiseerd, bijvoorbeeld met persberichten, door gegevens op te halen van de website van ING.

Evenals bij Cap Gemini geven ING-managers in filmpjes een korte toelichting op onderdelen van het bedrijf. Jammer genoeg is niet altijd duidelijk wie de bezoeker toespreekt vanuit het beeldkadertje van enkele tientallen vierkante centimeters. ,,Het was dit jaar niet moeilijk een mooie cd-rom te maken want onze cijfers zijn zeer fraai'', zegt bestuursvoorzitter drs. A. Jacobs vanuit zijn beeldvenster. Van de andere bestuursleden zijn interviews te lezen.

Evenals de cd-rom van Cap Gemini bestaat die van ING uit twee delen. Het eerste komt ruwweg overeen met het geschreven jaarverslag. Gegevens kunnen in een handomdraai worden overgeheveld naar een spreadsheet-programma, verzekeren de makers. In het tweede deel hebben afbeeldingen en (reclame)filmpjes de overhand. De financiële gegevens, de kern van elk jaarverslag, gaan vergezeld van grafieken, die deels ook in de papieren versie staan. Financieel bestuurder drs.ing. C. Maas geeft in een filmpje toelichting op de cijfers, maar wie een flitsende multimediapresentatie had verwacht komt bedrogen uit. ,,De gebuikers van cijfermatige informatie kijken toch naar de droge cijfers'', verklaart een van de makers van de cd-rom, R. van Tongeren van Plantijn Mediawork. ,,Er bestaat bij hen weinig behoefte aan dynamische grafieken met een gesproken toelichting op de ontwikkeling van cijfers door de jaren heen.''

Eerder verschenen in deze rubriek:

De geschiedenis op een schijfje
(2 mei 1997)
Genees en word rijk
(16 mei 1997)
Leren langs zijpaden
(23 mei 1997)
Een glimmende geleidehond
(30 mei 1997)
Virtueel de baas in Den Haag
(6 juni 1997)
Teleurstellend racen op de A2
(13 juni 1997)
Een avontuurlijk naslagwerk
(20 juni 1997)
Tijdschrift met bewegend beeld
(27 juni 1997)
Laag cijfer voor Tien voor taal
(4 juli 1997)