NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Het uitgeven van een cd-rom over beeldende kunst is niet eenvoudig, want wil die succesvol zijn, dan moet een groot publiek verspreid over een groot aantal landen worden bereikt. De liefhebbers van een bepaalde stroming of schilder zijn nu eenmaal dunner in de wereld gezaaid dan de kopers van spelletjes, cursussen of computerprogrammatuur. Dat heeft tot gevolg dat op de verpakkingen van kunst-cd-roms vaak een groot aantal logo's is te vinden van bedrijven die aan het project hebben meegewerkt.

Een jaar of vier geleden werd begonnen met de uitgave van kunst-encyclopedieën, waarvan er nu een groot aantal op de markt is. Ook individuele musea openden hun collectie niet alleen op Internet, maar ook op de cd-rom. Vervolgens durfde de industrie het aan met cd-roms over stromingen in de beeldende kunst: 'The Impressionist Revolution' bijvoorbeeld, of 'Lost Boundaries - integration of Art in a decentralized world'.

De nieuwe generatie cd-roms in deze categorie behandelt een enkele kunstenaar. Anderhalf jaar geleden werd een cd-rom over Escher uitgebracht, daarna kwam 'The mystery of Magritte' uit en onlangs verscheen 'Picasso - the man, his work, the legend'. Het voordeel van een cd-rom boven een boek over een kunstenaar is, dat de 'lezer' dwarsverbanden kan leggen. Hij hoeft niet lineair het leven of werk van de kunstenaar tot zich te nemen, maar hij kan in eigen tempo en naar eigen voorkeur een programma samenstellen.

Op de meeste van de recente cd-roms zijn ook videofragmenten opgenomen. 'Paul Cézanne - Portrait of my world' maakt de tijd van deze schilder niet alleen lees- en hoorbaar in talloze teksten, schilderijen en geluiden (zoals het kraken van de planken in het atelier), maar men kan ook filmopnamen uit die periode bekijken. Deze disc toont aan dat kunsthistorici met grafisch vormgevers en interactieve documentairemakers tot een prachtig resultaat kunnen komen. Navigerend door Cézannes leven en dat van zijn schilderende tijdgenoten kan de ene dag het onderwerp van een totaal ander gezichtspunt worden bekeken dan de andere.

Ook voor het beantwoorden van specifieke vragen is zo'n cd-rom heel handig. Er staat een biografie op, evenals een overzicht van het oeuvre, met talloze schilderijen en details - alles gekoppeld aan een zoeksysteem. Op een praktisch schemaatje wordt precies aangegeven wat men al heeft gezien en welke onderdelen nog kunnen worden geëxploreerd. Daarom is 'Paul Cézanne' geslaagd; het kan worden gebruikt als naslagwerk en als een avontuurlijke, zelf in aard, tijd en richting te vervaardigen documentaire. Frankrijk ontwikkelt zich als de bakermat van de kunst-cd-rom. Er komt ook een serie vandaan getiteld 'De eeuw van...' Hierin staan leven en werk van een kunstenaar en verwante collega's van zijn tijd centraal. In de serie verschenen cd-roms met de eeuwen van Rubens, Van Eyck, Rembrandt, Vermeer en Rodin. De aanpak is aanzienlijk soberder dan die van de Cézanne-cd-rom: biografie, stukken over thema's en tijdgenoten en een geschiedkundige lijn. Daar tegenover staat een overvloed aan werk uit collecties van musea over de hele wereld, dat gedetailleerd kan worden bekeken.

De cd-rom 'De eeuw van Rubens' gaat tevens in op leven en werk van Spranger, Brill, Teniers, Crayer, Van Dyck, Jordaens, Lairesse, Momper, Fyt en Brueghel. Er is een thematische index en men kan zoeken op 'musea' of 'schilders'. Dat zoeken is de meerwaarde van de cd-rom; het is een gericht bladeren met vaak verrassende uitkomsten. Nadeel is de kwaliteit van de reproductie op het scherm, die die van een schilderij op papier nog altijd niet benadert.

Paul Cézanne, Portrait of My World (pc/mac, ca. 140 gulden). De eeuw van Rubens (pc/mac, ca. 100 gulden).