NIEUWS | TEGENSPRAAK | SUPPLEMENT | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE 




Overzicht eerdere
afleveringen


 TWEEDE KAMER
 STELLINGEN
 TWEEDE-KAMERLEDEN
 DISCUSSIE

Verkiezingssite

De "paarse' coalitie functioneert wezenlijk anders dan voorgaande coalities

Cees van Wingerden - geen kandidaat:
,,Het is nog steeds hetzelfde. Als er een probleem rijst, is daar het Torentje. Bolkestein verzet zich af en toe, maar dat is meer voor de show.''

Agnes van Ardenne-van der Hoeven - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Deze coalitie is net zo monistisch als voorgaande kabinetten.''

Marten Beinema - geen kandidaat:
,,Als het gaat om dualisme is dat zeker niet zo. Neem minister Sorgdrager die alle debatten overleeft. In het verleden bleef misschien ook wel eens een staatssecretaris of minister te lang zitten. Maar de lijm waarmee ze nu aan hun zetels vastzitten, is veel steviger.''

Nancy Dankers - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Neem de nabestaandenwet. Die is zo'n tempo door de Kamer gejast, dat bijna niemand er bezwaar tegen heeft kunnen maken. En zo is het ook gegaan bij bijvoorbeeld de ziektewet. De vorige kabinetten probeerden toch meer open overleg te voeren met de betrokkenen. Die krijgen nu niet eens de tijd hun protest te organiseren.''

Henk de Haan - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Dit is een doodgewoon kabinet.''

Maria van der Hoeven - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Paars begon met "het Torentje moet weg" en eindigde met "het Torentje moet blijven". Geen wezenlijk verschil dus met voorgaande coalities. Wat ik wel typisch vind is dat de paarse coalitie makkelijk besluiten vooruit schuift. Dijkstal voelt niets voor de politiewetgeving en de stadsprovincies en dus steekt hij geen poot uit. Ook Ritzen kwam niet rond met de financiering van zijn Deltaplan voor ICT in het onderwijs. Dat is wel opvallend.''

Alis Koekkoek - geen kandidaat:
,,Paars is een gewoon kabinet, alleen is het plaksel aan de zetels wel erg sterk. En er wordt meer gelachen dan in voorgaande kabinetten. De uitspraak van Zalm (Financiën) over een aangenomen motie is tekenend voor de verhoudingen in de Kamer. Bijna triomfantelijk riep die ,,We voeren hem niet uit!''. Dat is Paars, dat was in vorige kabinetten anders. Alleen Robin Linschoten heeft zich een waar bewindsman getoond door zelf consequenties te trekken naar aanleiding van het CTSV-debacle. Schmitz had wat mij betreft ook haar conclusies moeten trekken in het monitoring-debat. Het zitvlees van Paars is wel heel geduldig.''

Wim Mateman - geen kandidaat:
,,Het kabinet Kok wordt een gewoon kabinet, net als alle voorgaande. Als je met drie partijen een coalitie vormt, moet er alleen meer worden geregeld en onderhandeld. De relatie tussen coalitiepartners en fracties is niet wezenlijk anders geweest dan voorheen. De ministers en staatssecretarissen hebben het regeerakkoord pijnlijk nauwkeurig uitgevoerd. Door de stormachtige economische groei waren ze na twee jaar al klaar. Ze hebben wind mee gehad.''

Ries Smits - geen kandidaat:
,,Ook nu worden de koppen bij elkaar gestoken en rolt er altijd weer een compromis uit. Neem Schiphol. Jorritsma en De Boer worden bij Kok in het Torentje geroepen en komen even later, zoals afgesproken, met een glimlach naar buiten.''

Gerrit Terpstra - kandidaat, misschien verkiesbare plaats:
,,Paars zoekt niet steeds naar een compromis, maar verdeelt de buit tussen de drie partijen. Iedere partij heeft dus een verhaal naar de achterban. Het CDA onder leiding van Lubbers streefde te veel naar een compromis, waardoor de eigen inbreng verbleekte, niet genoeg zichtbaar was. Ik moet toegeven: dat doet paars goed.''

Olga Scheltema-de Nie - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,We gaan op een opener manier met elkaar om. Het CDA dacht toch altijd: we run this country. Daar mocht soms de PvdA en soms de VVD dan bij aanschuiven.''

Pieter ter Veer - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Ja, een samenwerking met drie partijen is in essentie altijd anders. Bij twee partijen krijgen ze om de beurt hun zin. Je bouwt irritatie op en raakt op een gegeven moment op elkaar uitgekeken. Maar met drie partijen weet je nooit wie je zal steunen. Dan moet je elkaar met argumenten zien te overtuigen. Bovendien is het fenomeen lekken tot ongekende hoogte gegroeid. Eigenlijk is niets meer geheim. Dan is een schande. Bij een coalitie van drie partijen is er altijd wel iemand die er heil in ziet om iets te lekken. Doordat geheimhouding een illusie is geworden, is de politiek ook wat opener geworden.''

Jan van Walsem - kandidaat, misschien verkiesbare plaats:
,,Ik vind dit het meest succesvolle kabinet van na de oorlog. Kijk wat er bereikt is. Er zijn zo'n vier à vijfhonderdduizend nieuwe banen bijgekomen. Met de milieuproblematiek zijn we goed op weg. Het bedrijfsleven staat er goed voor. Ik vind het een prestatie van formaat.''

Eimert van Middelkoop - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Het schip van de staat is een mammoettanker, waarvan het roer zich niet zo makkelijk laat omgooien. Na de aanvankelijke euforie over een kabinet zonder het CDA is de coalitie tamelijk alledaags geworden. Dat bewijst tot mijn genoegen de stabiliteit van onze politieke bestel.''

Marijke Vos - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Het kabinet functioneert precies hetzelfde als het vorige. D66 is het toppunt. Zij gaat werkelijk nooit tegen haar ministers in. En juist zij praat altijd over democratie. Alles ligt vast in het regeerakkoord. Daar beroepen de partijen zich altijd op. Er wordt steeds meer in het regeerakkoord vastgelegd. Dat is makkelijk: geen gelazer met de Kamer.''

Karin Adelmund - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Er is een grotere mate van openheid. Omdat de uiteinden van het politieke spectrum, de PvdA en de VVD, samen in een kabinet zitten, is er minder ruimte om onderhands allerlei afspraken te maken. Daarvoor staan we te ver van elkaar. Er is nog wel Torentjesoverleg, maar dat verloopt heel anders dan onder Lubbers. Die riep een of twee mensen bij elkaar en ging dan zelf oplossingen bedenken. Er is met Paars ook meer humor in de politiek gekomen.''

Thanasis Apostolou - kandidaat, misschien verkiesbare plaats:
,,Nee, het is precies hetzelfde mechanisme. Maar deze kabinetsleden hebben wel begrepen wat goede samenwerking is; ze hebben wel de juiste houding.''

Servaes Huys - geen kandidaat:
,,In Paars maken de partijen elkaar het leven minder zuur dan in de vorige coalitie. D66 flirt bijvoorbeeld niet met de VVD om ons in de hoek te drukken, wat op zich makkelijk kan. De vorige premier stond niet echt boven de partijen, de huidige wel. Dat heeft een uitstraling naar de Kamer.''

Arie de Jong - geen kandidaat:
,,Er zijn in ieder geval twee grote verschillen aan te wijzen. Onder het CDA werden veel discussies geblokkeerd doordat de maatschappelijke groeperingen veel te sterk waren. De meeste discussies zijn nu opengegooid. Aan de andere kant heeft het poldermodel nog nooit zo goed gefunctioneerd als nu natuurlijk. Ook is de politiek minder verdeeld in kokertjes. Er is wat meer afstand tot de ambtenaren waardoor de debatten en discussies scherper worden. Het zou goed zijn als er hooguit twee ministers op dezelfde post terugkeren, Kok en Zalm of zo.''

Bert Middel - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Er is een angst om bewindslieden naar huis te sturen. Dat heeft ook zijn voordelen, omdat ik vind dat mensen als Schmitz en Voorhoeve er terecht nog zitten. De samenwerking tussen PvdA en VVD is uitzonderlijk goed, al moet ik zeggen dat ik daar nooit veel moeite mee heb gehad. We regeren nu met de nazaten van de klassenstrijd, zo zie ik het, en dat gaat goed. Met D66 ligt dat moeilijker, die zijn veel meer onvoorspelbaar, maar essentieel voor Paars. Als zij in de oppositie komen, is dat voor ons geen goede zaak, dat gaat de PvdA kiezers kosten. In Paars worden geen spelletjes gespeeld maar afspraken gemaakt. Lubbers wilde het allemaal zelf oplossen, dat zie je Kok nu gelukkig niet doen.''

Jan van Zijl - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,De omgang met elkaar is echt anders. En dan heb ik het niet over de persoonlijke omgang, maar over de ruimte die VVD en PvdA elkaar gunnen. Dat was anders met de CDA-PvdA-coalitie, daar zaten we steeds maar in elkaars vaarwater. Over de bijzondere rol van D66 in deze coalitie moesten we het maar niet hebben. Om te zeggen dat die partij het cement vormt van Paars is grote flauwekul.''

Dick Stellingwerf - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,D66 en de PvdA hebben er een handje van moties niet uit te laten voeren. Bijvoorbeeld door voor het Groene Hart te zijn, en de Betuwelijn dan toch te laten passeren. Dat kan op de lange termijn het ernstige gevolg hebben dat de regering dit normaal gaat vinden: we voeren moties maar niet meer uit, want de Kamer doet toch niks.''

Bas van der Vlies - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,De binding aan het regeerakkoord is begonnen met de kabinetten-Lubbers. Met Paars zou dat anders worden, maar in de praktijk valt dat tegen en worden de beslissingen veelvuldig genomen bij het Torentjesoverleg.''

Clemens Cornielje - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Vroeger werd werkelijk alles in het Torentje gedaan. Dat is nu veel minder, dankzij een spijkerhard regeerakkoord is er meer ruimte in de Kamer.''

Hans Hoogervorst - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,De spilfunctie van het CDA is verdwenen. Ik geloof niet zo in de Paarse euforie. Dat het zo goed gaat komt vooral omdat het economisch voor de wind gaat.''

Willem Keur - geen kandidaat:
,,Ik zie dat de coalitie niet krampachtig naar de reddingsboei grijpt, maar in geval van nood rustig naar het schip zwemt. Er is meer plaats voor discussie dan tijdens vorige regeerperioden. De krampachtigheid is weg.''

Johan Remkes - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Er heeft minder centrale sturing uit de fractie plaats. Je wordt niet met een bij voorbaat vastgestelde boodschap de Kamer in gestuurd.''

Jos van Rey - geen kandidaat:
,,Er is meer discussie. ,,We run this country", heeft een CDA-Kamerlid ooit geroepen. Die machtsarrogantie van het CDA was toen enorm. Als ik er een tegenkom, zo'n KVP'er dan zeg ik nog wel eens: weet je nog, we run this country. Op dit moment kan geen partij dat zeggen, zegt geen partij dat ook en dat is maar goed ook. De sfeer is echt verbeterd.''

Jan te Veldhuis - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Er worden veel minder deals vooraf gemaakt. Ik ben deze kabinetsperiode maar öön keer in het Torentje geweest. Voor Schiphol, toen de rechter vond dat Jorritsma een beslissing moest nemen.Van Bolkestein begrijp ik dat ze elkaar in het Torentje voorleggen waar de gevoeligheden liggen, maar zonder afspraken te maken.''

NRC Webpagina's
9 april 1998

   Bovenkant pagina


NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl) APRIL 1998