Experts VS onderzoeken Fireworks
Door onze redacteuren HARM VAN DEN BERG en
KAREL KNIP
ROTTERDAM, 28 JULI. Bomexperts
uit de Verenigde Staten onderzoeken sinds half juni welke stoffen de
enorme explosies op het terrein van S.E. Fireworks in Enschede hebben
veroorzaakt.
De Amerikanen werken in opdracht van het schade- onderzoekbureau Stekelenburg in Bavel, dat onder meer werkt voor de
verzekeraar van S.E. Fireworks. Deze specialisten hebben onder andere
de samenstelling van de autobom in Oklahoma City kunnen vaststellen.
Bij die aanslag in 1995 op het Alfred Murrah-kantoorgebouw door extreem-
rechtse terroristen kwamen 168 mensen om het leven.
De Amerikaanse onderzoekers hebben met deskundigen van het Brabantse
bureau op 19 en 20 juni de plek van de ramp bekeken en in het bijzonder
de krater van de laatste hevige explosie onderzocht op sporen. Hiervoor
was toestemming nodig van de gemeente en daar heeft men weken op moeten
wachten. Het onderzoek is hierdoor aanzienlijk bemoeilijkt, zegt
directeur J. Stekelenburg van het expertisebureau. Ook andere
verzekeringsmaatschappijen die vuurwerkbedrijven als klant hebben,
tonen grote belangstelling voor de analyse. Bij de vuurwerkramp kwamen
21 mensen om het leven, 950 liepen verwondingen op, van wie tientallen
in het ziekenhuis moesten worden behandeld.
Om het werk zo onafhankelijk mogelijk te houden is er geen contact
tussen deze ploeg en bijvoorbeeld TNO of het Forensisch Instituut in
Rijswijk. Het onderzoek in de VS, in laboratoria waar ook de FBI een
beroep op doet, heeft tot nu toe niet geleid tot conclusies over de
aard van de stof. Het staat vrijwel vast dat de laatste ontploffing
zich voordeed in de één na laatste bunker. De kracht is
aanmerkelijk vergroot door het zware dak op dit gebouw. Bij moderne
opslagruimtes kan de explosie een uitweg via het dak vinden. De
Amerikaanse specialisten zijn er wel zeker van dat de kracht van de
laatste explosie bij Fireworks overeenkomt met die in Oklahoma. Daar
was de autobom pal voor het flatgebouw geplaatst, waardoor er veel
slachtoffers vielen. Bij de ramp is ook opslag van de vorige Fireworks-
eigenaar H. Smallenbroek verloren gegaan. Nadat hij het bedrijf had
overgedaan aan zijn medewerkers R. Bakker en W. Pater en hun partners,
begon Smallenbroek tegen de zin van de kersverse eigenaren een nieuw
pyrotechnisch adviesbureau en verhuurde hij toiletwagens voor
evenementen. Bakker en Pater daagden Smallenbroek in het najaar van
1999 voor de rechter en schortten de betaling van de overnamesom op.
Tevens legden ze eigenhandig 'beslag' op materiaal dat Smallenbroek op
het terrein van S.E. Fireworks bewaarde. De slechte verstandhouding
tussen beide partijen wordt nog bemoeilijkt door de
eigendomsverhouding. Smallenbroek verkocht wel de gebouwen voor de
opslag van vuurwerk, maar bleef zelf eigenaar van het terrein.