Dossier Ramp Enschede

Nieuws

Logboek

Onderzoek

Feiten

Slachtoffers

S.E. Fireworks

Vuurwerk en veiligheid

Reageer

Door onze redacteuren HARM VAN DEN BERG en KAREL KNIP
ROTTERDAM, 28 JULI. Bomexperts uit de Verenigde Staten onderzoeken sinds half juni welke stoffen de enorme explosies op het terrein van S.E. Fireworks in Enschede hebben veroorzaakt.

De Amerikanen werken in opdracht van het schade- onderzoekbureau Stekelenburg in Bavel, dat onder meer werkt voor de verzekeraar van S.E. Fireworks. Deze specialisten hebben onder andere de samenstelling van de autobom in Oklahoma City kunnen vaststellen. Bij die aanslag in 1995 op het Alfred Murrah-kantoorgebouw door extreem- rechtse terroristen kwamen 168 mensen om het leven.

De Amerikaanse onderzoekers hebben met deskundigen van het Brabantse bureau op 19 en 20 juni de plek van de ramp bekeken en in het bijzonder de krater van de laatste hevige explosie onderzocht op sporen. Hiervoor was toestemming nodig van de gemeente en daar heeft men weken op moeten wachten. Het onderzoek is hierdoor aanzienlijk bemoeilijkt, zegt directeur J. Stekelenburg van het expertisebureau. Ook andere verzekeringsmaatschappijen die vuurwerkbedrijven als klant hebben, tonen grote belangstelling voor de analyse. Bij de vuurwerkramp kwamen 21 mensen om het leven, 950 liepen verwondingen op, van wie tientallen in het ziekenhuis moesten worden behandeld.

Om het werk zo onafhankelijk mogelijk te houden is er geen contact tussen deze ploeg en bijvoorbeeld TNO of het Forensisch Instituut in Rijswijk. Het onderzoek in de VS, in laboratoria waar ook de FBI een beroep op doet, heeft tot nu toe niet geleid tot conclusies over de aard van de stof. Het staat vrijwel vast dat de laatste ontploffing zich voordeed in de één na laatste bunker. De kracht is aanmerkelijk vergroot door het zware dak op dit gebouw. Bij moderne opslagruimtes kan de explosie een uitweg via het dak vinden. De Amerikaanse specialisten zijn er wel zeker van dat de kracht van de laatste explosie bij Fireworks overeenkomt met die in Oklahoma. Daar was de autobom pal voor het flatgebouw geplaatst, waardoor er veel slachtoffers vielen. Bij de ramp is ook opslag van de vorige Fireworks- eigenaar H. Smallenbroek verloren gegaan. Nadat hij het bedrijf had overgedaan aan zijn medewerkers R. Bakker en W. Pater en hun partners, begon Smallenbroek tegen de zin van de kersverse eigenaren een nieuw pyrotechnisch adviesbureau en verhuurde hij toiletwagens voor evenementen. Bakker en Pater daagden Smallenbroek in het najaar van 1999 voor de rechter en schortten de betaling van de overnamesom op. Tevens legden ze eigenhandig 'beslag' op materiaal dat Smallenbroek op het terrein van S.E. Fireworks bewaarde. De slechte verstandhouding tussen beide partijen wordt nog bemoeilijkt door de eigendomsverhouding. Smallenbroek verkocht wel de gebouwen voor de opslag van vuurwerk, maar bleef zelf eigenaar van het terrein.