Vrees groeit voor uitbreiding ziekte

Door onze correspondent HANS STEKETEE
LONDEN, 26 FEBR. De vrees groeit dat de Britse mond- en klauwzeerepidemie zich uitbreidt naar het Europese vasteland. Gisteren werd een nieuw geval van de ziekte ontdekt op een boerderij in Devon, het zuidwesten van Engeland, die vorige week dinsdag nog schapen heeft uitgevoerd naar Frankrijk.

De Europese ministers van Landbouw bespreken de nieuwe crisisdreiging vandaag in Brussel, op een vergadering die aanvankelijk vooral zou worden gewijd aan BSE en hervorming van de rundveesector. Het is nog onbekend of het bedrijf in Devon ook naar Nederland heeft uitgevoerd. Een kwart van alle geëxporteerde Britse schapen en varkens ging vorig jaar naar Nederland, na Frankrijk de grootste afnemer van levend Brits vee in de EU. Op het vasteland had tot vandaag alleen Nederland enkele bedrijven met in totaal 3.000 dieren 'preventief geruimd'. Vandaag zijn ook in Duitsland dieren preventief gedood. Het gaat om vierhonderd uit Groot-Brittannië geïmporteerde schapen op een bedrijf in Noordrijn-Westfalen. Al eerder waren de dieren van enkele tientallen Duitse bedrijven in quarantaine geplaatst. Frankrijk is een onderzoek begonnen naar alle Britse leveringen van de afgelopen dertig dagen. De Europese Commissie heeft midden vorige week een algeheel verbod ingesteld op de uitvoer van Brits vee, vlees en melkproducten. Mond- en klauwzeer bedreigt zowel schapen, varkens, rundvee, geiten en herten.

Gisteren werden in Engeland de eerste honderden varkens verbrand die zijn gedood om de verspreiding van het virus in te dammen. Dat gebeurde op een boederij in het noordoosten, die nu geldt als besmettingsbron van de epidemie, en op een abattoir in Essex, ten oosten van Londen, waar de ziekte vorige week aan het licht kwam.

Een verbod om vee te vervoeren dat de Britse regering vrijdag voor een periode van zeven dagen instelde, en andere quarantainemaatregelen zijn vrijwel zeker te laat gekomen om verspreiding over de Britse eilanden te beperken. Dat blijkt uit een vermoedelijk geval in Wales, maar vooral uit het gisteren ontdekte geval op de exportboerderij voor rundvee en schapen in Highampton in het graafschap North-Devon. Het bedrijf heeft dertien 'filialen' in het hele land, waartussen veel verkeer is. Het virus kan gemakkelijk worden overgebracht aan autowielen, aan kleding of in nat stro. "Onze hoop dat de ziekte kon worden ingeperkt is de bodem ingeslagen", zei Ben Gill, de voorzitter van de National Farmer's Union (NFU), de grootste boerenvakbond. "Als je een worst-case scenario voor mond- en klauwzeer moet schrijven, is dit het", zei Anthony Gibson van de zuidwestelijke NFU- afdeling, de grootste boerenvakbond. "Dit wordt heel erg." Britse boeren zijn nooit bekomen van de BSE-crisis, waardoor honderden boeren failliet gingen, en ze moeten nog herstellen van de schade door overstromingen en de recente uitbraak van varkenspest. Intussen is ook in het Verenigd Koninkrijk het debat begonnen over het verband tussen veeziekten en intensieve veehouderij. Veel Britse kranten schreven dit weekeinde dat er een einde moet komen aan het zo snel en zo goedkoop mogelijk produceren van vlees. Het Britse productschap voor vlees, de Meat and Livestock Commission (MLC), verwerpt die kritiek. MLC- voorzitter Donald Curry zei vanochtend dat de uitbraak van mond- en klauwzeer in het noordoosten te wijten was aan één boer die een uitzonderlijke methode van vetmesten hanteerde. Volgens Curry blinkt het Verenigd Koninkrijk juist uit door grote 'biohygiëne' en door het grootste aantal scharrelvarkens van Europa. Juist het feit dat ze vrij in de buitenlucht lopen, maakt ze kwetsbaar, aldus Curry.

De quarantainemaatregelen in het Verenigd Koninkrijk zijn verscherpt. Drie koninklijke parken ten zuidwesten van Londen zijn gisteren voor publiek gesloten: Richmond, Hampton Court en Bushy Park. De hertenpopulaties daar zouden de ziekte kunnen krijgen of die kunnen oplopen. Eerder zijn veemarkten verboden en jachtpartijen afgelast. Een eerder voor 18 maart geplande demonstratie van boeren en buitenlui, die in Londen wilden protesteren tegen hoge benzineprijzen en een verbod op drijfjachten, gaat mogelijk niet door. De verplaatsing van duizenden mensen uit en door risicogebieden zou het virus verder kunnen verspreiden. Ook vervroegde verkiezingen, bijvoorbeeld in begin april, worden steeds onwaarschijnlijker, nu "het halve land platligt", zeggen politici. In Northumberland en Essex werden wegen afgesloten door de rook van de verbranding van kadavers. De gedode dieren moeten ter plekke worden verbrand en begraven, omdat ze niet vervoerd mogen worden. De dieren werden in lange sleuven gelegd op brandstapels van spoorwegbielzen, stro en diesel. De vuren brandden de hele nacht en zullen ook vandaag nog branden.

Zie ook:

Bedrijven met Brits vee stil geruimd (24 februari 2001)
Brinkhorst denkt aan noodvaccinatie (23 febuari 2001)
Engeland mijdt het platteland en staakt de jacht (23 februari 2001)
'Vlees was vroeger ongezonder' (23 februari 2001)
'Moet mijn boerderij nu ook in plastic?' (23 februari 2001)
Mond- en klauwzeer treft ook Argentinië (23 februari 2001)
Brinkhorst gelast alle runder- en varkensmarkten af (22 februari 2001)