Heeft supersonisch vliegen na de ramp nog toekomst? Voor de internationale zakenman is de Concorde nog steeds een efficiënt vervoermiddel.

Door onze redacteur JACO ALBERTS

AMSTERDAM, 27 JULI. Om negen uur 's ochtends vertrekken van Schiphol en om negen uur 's ochtends lokale tijd landen in New York. Letterlijk in no-time naar de andere kant van de Atlantische Oceaan. De Concorde maakt het mogelijk en er blijkt een markt voor, al is die bescheiden.

Niet alleen prins Willem-Alexander vloog regelmatig met een Concorde naar New York toen zijn vriendin Máxima daar nog woonde. Nogal wat Nederlandse zakenlieden maken voor hun vlucht over de Atlantische Oceaan regelmatig gebruik van het supersonisch vliegtuig, waarvan er eergisteren een neerstortte. Voor hen is de prijs van zo'n 13.000 gulden tegenover een kleine 7.000 gulden voor business class met de KLM niet de belangrijkste overweging.

Vliegen met de Concorde is vooral een keuze voor efficiency. Wie niet supersonisch vliegt, 'verspeelt' een hele dag. Het ideale schema voor haastige zakenlieden luidt: 's Ochtends om negen uur vertrek van Schiphol naar Parijs of Londen om vandaar om half elf de Concorde te nemen die om negen uur 's ochtends plaatselijke tijd in New York landt. Op tijd voor een meeting om 10 uur in Manhatten. En 's avonds terug met een gewone lijnvlucht, slapen in het vliegtuig, en de volgende morgen weer op kantoor. "Als je de tweede avondvlucht terug neemt kun je zelfs in New York een diner meepakken", zegt oud-wethouder Harry Groen, die begin jaren negentig als topman van kredietverzekeraar NCM overnamebesprekingen voerde in de Verenigde Staten. Een jetlag is in dit reisschema een uitzondering.

De Concorde mag dan efficiënt zijn, leuk is het niet. "Ik ben altijd bang geweest", zegt Nina Brink, oud-bestuursvoorzitter van World Online. "Met de Concorde was ik wel binnen vier uur in New York, maar ik heb vaak nare dingen meegemaakt. Het is er altijd benauwd en warm, je hoort rare geluiden en één keer lukte het opstijgen niet." Driekwart jaar geleden besloot Brink nooit meer een voet in zo'n toestel te zetten nadat vrienden met een Concorde een noodlanding hadden moeten maken. "Als je die elektronica ziet, het is hele oude technologie. Misschien is het een domme redenering, maar dan denk ik dat door die warmte het metaal meer krimpt en uitzet. Na dertig jaar zal er dan wel metaalmoeheid optreden. Gisteren waren we op een feest met veel zakenvrienden die ook allemaal Concorde vliegen. Daar waren er nogal wat van die zeiden nooit meer in zo'n vliegtuig te stappen."

Voor oud-Philips bestuurder Roel Pieper is het vliegen met de Concorde evenmin een feest, maar hij wordt er niet warm of koud van. "Ik heb vorige week nog twee keer die vlucht genomen. Voor mij is het net een bus." Pieper zegt telkens een bewuste keuze te maken, of voor snelheid, of voor kwaliteit. "Als ik service wil ga ik met Singapore Airlines. Voor het comfort. Daar kan ik in de first class ongestoord werken, computeren, gebruikmaken van internet, en kan ik slapen. Als ik haast heb en om tien uur in New York moet zijn, neem ik de Concorde. Dan kies je voor snelheid en niet voor kwaliteit."

Snelheid vóór luxe

De Nederlandse KLM komt in de keuze van Pieper trouwens in het geheel niet voor: "Die biedt geen kwaliteit én geen snelheid." Pieper ziet wel iets in de ontwikkelingen van een kleinere supersonische businessjet, waarover wordt gesproken. "Dan combineer je kwaliteit en snelheid." Zolang er handelsverkeer over de Oceaan plaats vindt, zal er behoefte zijn aan supersonische verbindingen, verwacht Harry Groen en blijft er dus een markt voor supersonische vliegtuigen. Dat denkt ook oud-gebruiker Wim Dik, tot voor kort bestuursvoorzitter van KPN Telecom, die de Concorde "een soort vliegende sigaar met een mooi puntje eraan" noemt: "Het supersonisch vliegen zal niet echt doorzetten omdat het duur is en de mogelijkheden beperkt zijn, maar het verdwijnt ook niet omdat het voorziet in een specifieke behoefte." Als het belang van de vroege vergadering in New York groot genoeg is, zullen de hogere kosten door zakenlieden opgebracht worden.

Ontwikkelingen als e-mail en video-conferenties zullen die behoefte niet verminderen, zo is de verwachting: "Dan zou dat al lang gebeurd zijn," zegt Harry Groen: "Wat mij opvalt is dat het alleen maar toeneemt. Voor het maken van een opening is e-mail misschien handig. Maar als je echt zaken moet doen, is het toch eyeball to eyeball. Persoonlijk contact blijft onontbeerlijk." Wim Dik bezocht grote beleggers in de Verenigde Staten met de Concorde: "Ik zou niet graag tegen een belangrijke belegger zeggen: Ik kom bij u langs, als u nu even uw scherm aanzet. Die denkt dan, als jij het niet de moeite waard vindt om naar Boston te reizen, dan steek ik geen geld in jouw bedrijf." Voor het zakendoen zelf moet je niet in de Concorde zijn, zoals wel eens wordt beweerd. "Dat is kolder," zegt Pieper. "Flauwekul", vindt Dik. Nina Brink ontmoette hoogstens wel eens mensen in de lounche van de Concorde, maar dat gebeurt ook bij andere vluchten. Ook Harry Groen heeft nog nooit een deal in het supersonische vliegtuig gesloten: "Het showbizgehalte is wel hoger dan anders, maar een gesprekje is er niet bij. Je gaat je stoel niet uit, daarvoor is het veel te krap. Bovendien is het een stuk lawaaiïger."

Zie ook:

Onderzoek gericht op reparatie motor(27 juli 2000)
Motor brandde al bij start Concorde(26 juli 2000)
Concorde: een wonder voor velen, routine voor sommigen (26 juli 2000)
Concorde stort neer bij Parijs (25 juli 2000)
'Crash van een legende' (25 juli 2000)

( a d v e r t e n t i e s )