NIEUWSSELECTIE
KORT NIEUWS
RADIO & TELEVISIE
MEDIA
|
De macht van het getal
HANS DULFER
Het was tijdens die nu
godzijdank voorbije Week van de Nederlandse Popmuziek op Radio 3 FM dat
ik min of meer per ongeluk terecht kwam in een poging van twee als
koppel opererende populaire deejay's om een tragisch geval van zinloos
geweld in Vlaardingen te becommentariëren. Een van de twee
probeerde echt op het gebeuren in te gaan en vroeg na een korte analyse
aan zijn collega wat die er nu van vond en of hij zelf wel eens
betrokken geweest was bij zinloos geweld. De aangesproken Radio 3-
coryfee gaf onomwonden toe dat hij wel eens met vrienden op stap was
geweest die voor de lol her en der wat mensen in elkaar gemept hadden.
Maar hij had daar zelf natuurlijk niet aan meegedaan, dat durfde hij met
de hand op z'n hart te beweren. Deejay 1, die in de gaten kreeg dat het
samenspraakje de verkeerde kant op dreigde te gaan, lispelde maar snel
iets van 'onbegrijpelijk' en 'moreel verval' en startte schielijk de
nieuwe Marco Borsato. Het is misschien dan ook voor deze twee
goedbedoelende deejay's om de werkelijke aanleidingen tot zinloos geweld
eens op een rijtje te zetten.
Zinloos geweld is een regelrecht gevolg van de tweedeling in de
maatschappij. Niet de overbekende tweedelingen als arm en rijk, blank en
zwart, Christen of Moslim, maar de tweedeling tussen mensen die wel of
niet passen in de opsommingen die in de media bepalen of iets of iemand
succesvol is. Je zal maar de hele dag op het nieuws moeten horen dat de
AEX-index weer boven de 1000 is gestegen terwijl je zelf niet weet wat
een aandeel is. Je zal maar lezen dat de duurste voetballer 120 miljoen
moet kosten, terwijl je nauwelijks je gsm-toestel kan bekostigen. Of dat
de ABN-Amro twee miljard winst heeft maar desondanks 2500 banen schrapt,
als je voor de tiende keer je sollicitatie ziet mislukken omdat je niet
alles van computers weet. Alles wat de media ons nog mededelen is in de
ban van het getal en het kwaliteitsoordeel wordt gemeden als de pest.
Kijkcijfers bepalen of een tv-programma 'goed' of 'slecht' van kwaliteit
is. Popconcerten zijn pas interessant als er meer dan 100.000 bezoekers
zijn, bedrijven zijn succesvol al naar gelang hun miljoenenomzet, en
politieke partijen en vakbewegingen halen hun gelijk uit de hoeveelheid
mensen die ze met hulp van dubieuze attracties op de been weten te
krijgen.
En let op deejay's: alle mensen die niet kunnen meedoen aan die
ophemeling met aantallen, krijgen ongemerkt een bloedhekel aan die
getalsmatige zo succesvolle voorbeeld-elite waarmee ze elke dag worden
geconfronteerd. En dat uit zich dan op zeer uiteenlopende manieren. Heus
niet via revoluties of opstanden, want daar is geen rechtvaardiging meer
voor. Niemand komt er van de honger om en geen mens zal hier om z'n
politieke of godsdienstige overtuiging nog achter de tralies worden
gezet. Nee hoor, het uit zich via volgevreten rellerige hooligans die
doen of ze super-fans zijn maar in werkelijkheid een ontzettende hekel
hebben aan de elf duurbetaalde en met alle luxe omgeven sportproleten.
Het uit zich ook in het in elkaar tremmen van de conducteur die de
verpersoonlijking is van die pas geprivatiseerde vervoersonderneming die
de meeste miljoenen winst met het minste personeel maakt. Het uit zich
in opgekropte machteloosheid wegens met niet mee mogen of kunnen doen
met het succesverhaal van het getal, de opgehemelde IT branche, de
beurswinsten, de huizengekte en de bedrijfsovername's. Een
onberedeneerde machteloosheid tegenover een ongrijpbare succes-elite met
als resultaat vernielde telefooncellen, onzinnige rellen en het in
elkaar schoppen van willekeurige passanten.
Wat dit allemaal met die twee onnozele Radio 3 deejay's te maken heeft?
Juist die zijn als geen ander de hele week die onzinnige getalscriteria
luid aan het bejubelen. De top honderd, de best verkochte single, de
meest gedraaide CD, het best beluisterde programma, het meeste
telefoontjes opleverende spelletje en de populairste presentator, zijn
daar de alleenzaligmakende maatstaven die een kwaliteit suggereren die
er helemaal niet is. Het is ver gezocht, maar misschien begint bij 3 FM
nu juist wel alle ellende.
|
NRC Webpagina's
24 JANUARI 2000
Eerder verschenen in deze rubriek:
Muzikaal verhaal
(17 januari 2000)
Ons nationaal product
(10 januari 2000)
De eerste Millennium-placenta
(3 januari 2000)
Eerder verschenen artikelen in het archief.
|