NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Uitgever VNU verkoopt vijf regionale dagbladen aan Wegener Arcade. Na de verkoop blijven vrijwel nergens in Nederland nog regionale dagbladen als echte concurrenten van elkaar over.

Door onze redacteuren
JACO ALBERTS en KOEN GREVEN

AMSTERDAM/ROTTERDAM, 7 SEPT. Terwijl de redacties van de vijf VNU- dagbladen gisteren nog droomden van een verzelfstandiging van hun kranten en de directie een ultimatum stelden, was die directie op datzelfde moment al bezig met de tekst van een persbericht met de uitkomst van de onderhandelingen.

En die uitkomst, zo bleek vanochtend, was de verkoop van dagbladengroep van VNU voor 1,8 miljard gulden aan Wegener Arcade, dat Dagblad De Limburger vervolgens weer doorverkoopt aan Uitgeverij De Telegraaf. "We organiseren geen stemprocedure hoe medewerkers er over denken", aldus de VNU-woordvoerder. Sterker nog, vlak na de aankondiging vorige maand dat VNU haar belangen in de dagbladsector wilde "heroverwegen", zijn de gesprekken met Wegener en De Telegraaf al op gang gekomen. Bestuursvoorzitter J. Brentjens van VNU zei vanochtend op een persconferentie in Amsterdam dat hij uitsluitend met " strategische partners" heeft gesproken omdat de verkoop "zo snel mogelijk moest plaatsvinden om de onzekerheden weg te nemen". De vakbond voor journalisten, de NVJ, is daarover allerminst te spreken: " Binnen 23 dagen na de strategische heroverweging heeft alles plaatsgehad zonder dat het personeel daarover is ingelicht. Dat is natuurlijk belachelijk en laakbaar", aldus voorzitter R. Abram. T. Pietersma, sectorbestuurder van de sector dagbladen van FNV-Kiem (grafici en ander niet- journalistiek personeel), is ook verbolgen over de handelswijze van VNU: "De beursvloer heeft kennelijk een groter belang dan de positie van 2.800 werknemers. We zijn eigenlijk volstrekt buitenspel gezet. Daar zal de politiek toch eens wat aan moeten gaan doen."

De transactie betekent de belangrijkste herschikking van de dagbladwereld sinds de verkoop van de Dagbladunie (onder meer NRC Handelsblad en Algemeen Dagblad) aan PCM Uitgevers (De Volkskrant, Het Parool en Trouw) in 1995. Daar was toen een bedrag van 865 miljoen gulden mee gemoeid. Vol trots sprak bestuursvoorzitter J. Houwert van Wegener Arcade vanochtend dan ook van "de grootste overname in de Nederlandse dagbladsector ooit". De verdeling van de dagbladen tussen Wegener (dat zich ontfermt over BN/De Stem, Brabants Dagblad, Eindhovens Dagblad en De Gelderlander) en Telegraaf die tot stand is gekomen, was vooraf ook al bestempeld als de meest waarschijnlijke. Het is uitgevers van regionale dagbladen er immers alles aan gelegen om haar bladen regionaal op elkaar aan te laten sluiten. Dat verhoogt de mogelijkheid tot samenwerking en dus tot kostenbesparingen. Ondanks het feit dat Wegener-topman Houwert vanochtend zei dat hij "nog niet" aan fusies had gedacht, sluiten de vier dagbladen in Brabant en Gelderland naadloos aan op het pakket dat Wegener reeds bezit: dagbladen in Zeeland en in Oost-Nederland. Zeker in Gelderland zal Wegener mogelijkheden tot nauwe samenwerking of zelfs fusie zien: de eigen combinatie van Arnhemse Courant en Gelders Dagblad wordt aangevuld met VNU's grootste dagblad: De Gelderlander. Datzelfde geldt voor De Limburger, die in handen komt van De Telegraaf dat in die provincie reeds het Limburgs Dagblad uitgeeft. Een fusie of in ieder geval verregaande samenwerking lijkt hier eveneens onontkoombaar. Vrijwel nergens zullen na deze miljardenoperatie nog regionale dagbladen als echte concurrenten van elkaar overblijven. Er schuilt nog een andere logica achter deze transactie. Na de verkoop van de VNU-bladen ontstaat er een min of meer gelijke verdeling van de dagbladmarkt tussen de drie grote dagbladuitgevers. PCM, Telegraaf en Wegener schommelen alle drie rond een marktaandeel van dertig procent. Zonder twijfel zou de 'rijke' Telegraaf meer geld hebben kunnen bieden dan het 'armlastige' Wegener Arcade. Maar met alle VNU-bladen in handen had de Telegraaf, uitgever van het grootste dagblad van Nederland, serieus rekening moeten houden met bezwaren van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). De combinatie zou boven de veertig procent uit zijn gekomen. Bovendien verliest de Telegraaf niet volledig de greep op de dagbladen die nu bij Wegener worden ondergebracht: de uitgever beschikt zelf weer over een belang van twintig procent in Wegener. Vanochtend maakte De Telegraaf bekend dat belang "ten minste op peil" te houden. Dat betekent dat de Amsterdamse uitgever behalve de overname van De Limburger ook geld zal moeten steken in Wegener omdat dat bedrijf nieuwe aandelen gaat uitgeven om de overname te financieren.

Die financiering zal voor het mediaconcern uit Apeldoorn nog een hele klus worden. De overnameprijs van 1,8 miljard gulden is een stuk hoger dan de 1,1 miljard gulden die Wegener Arcade op dit moment op de beurs waard is. Het is niet verwonderlijk dat het bedrijf vanochtend tegelijkertijd aankondigde haar muziekactiviteiten te heroverwegen, ook al zei Houwert vanochtend dat een eventuele verkoop van muziek niet noodzakelijk is om de aankoop van de dagbladen te financieren. In ieder geval stapt Houwert nu definitief af van de 'multimedia-strategie' die het bedrijf enkele jaren geleden omarmde met de overname van Arcade. De droom van een 'Time Warner van de Lage Landen', zoals destijds werd geroepen, was te hoog gegrepen. Wegener Arcade wordt een reus in regionale dagbladen en niet te vergeten huis-aan-huisbladen waarvan de onderneming er nu wekelijks 7,2 miljoen van zal verspreiden. Het multimediakarakter van Wegener Arcade blijft nog wel zichtbaar in de regionale televisie. Zo neemt de uitgever ook het belang van VNU in het Brabantse TV8 over.

De hoofdredacties reageren overwegend positief op de verkoop. Met name de garanties dat er geen gedwongen ontslagen vallen en dat de arbeidsvoorwaarden op hetzelfde peil blijven, spelen daarbij een rol. Hoofdredacteur J. van der Hart van het Eindhovens Dagblad: "We zijn blij dat er garanties zijn afgegeven. Al is het natuurlijk de vraag hoe die over drie tot vier jaar geïnterpreteerd zullen worden." Hij herinnert aan de 1,8 miljard gulden overnamekosten. "Dat bedrag zal terugverdiend moeten worden."

Zie ook:
Bonden dreigen met staking (6 september 1999)

VNU-dagbladen hopen op krantenboer als koper (18 augustus 1999)

Veel animo voor kranten van VNU (17 augustus 1999)

Verkoop kranten VNU nodig voor expansie (17 augustus 1999)

VNU koopt Amerikaans mediabedrijf (16 augustus 1999)

( a d v e r t e n t i e s )