U kijkt naar de website van NRC Handelsblad gedurende de periode 1995-2001. Bezoek ook de de huidige site.
   B U I T E N L A N D
Foster Parents Plan - Voor 1,50 per dag
NIEUWS  | TEGENSPRAAK  | SUPPLEMENT  | AGENDA  | ARCHIEF  | ADVERTENTIES  | SERVICE 


  NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS 
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S c h a k e l s

Bezettingen en gijzelingen uit protest tegen Griekse houding jegens PKK-leider Öcalan

Turks ministerie van Buitenlandse Zaken

Grieks ministerie van Buitenlandse Zaken

Centrum voor Koerdische politieke studies

Terroristische aanslagen van de PKK

Turkse pers: dagelijks nieuws

Koerdisch informatienetwerk



Koerdenleider werd gepakt door loslippigheid


Hoe hebben de Turken Koerdenleider Öcalan uit de Griekse residentie in Kenia gekregen? Een deel van het verhaal lijkt vast te staan, maar over de slotfase lopen de lezingen uiteen.

Door een onzer redacteuren

ROTTERDAM, 17 FEBR. Zijn laatste dagen in vrijheid bracht de Turks- Koerdische leider Abdullah Öcalan door temidden van de bougainvillea in een groene voorstad van de Keniase hoofdstad Nairobi, in de residentie van de Griekse ambassadeur. Hoe zijn aanhouding door de Turkse geheime dienst precies is verlopen, is nog steeds onduidelijk. De Turkse premier Ecevit heeft gezegd dat zijn gevangenneming het resultaat was van een geheime operatie van twaalf dagen. Maar hij gaf geen bijzonderheden.

Griekse autoriteiten zeggen dat Öcalan zijn eigen veiligheid in gevaar bracht door zijn loslippigheid. Hij sprak over de telefoon - zelfs een open lijn met Athene - en nam contact op met Keniase functionarissen en met zijn advocaten, zeggen ze. Griekse en Italiaanse advocaten van Öcalan bevestigen dat. Zaterdag, aldus de Griekse advocaat Failos Kranidiotis, bood de Griekse ambassadeur Öcalan een reeks opties. Hij kreeg de keus tussen een schuilplaats op een boerderij in Kenia, asiel in een Griekse kerk of verhuizing naar een ander Afrikaans land. Hoewel Athene zegt dat een Afrikaans land daartoe bereid was gevonden - gesproken wordt van de Seychellen - zegt Kranidiotis dat er op dat moment nog geen duidelijk akkoord over politiek asiel was bereikt.

Volgens Kranidiotis trok een van Öcalans medewerkers een wapen en dreigde zelfmoord te plegen tenzij de Grieken een toevluchtsoord vonden voor hun leider. De Grieken werden bang omdat er wapens waren, zei Kranidiotis: ,,Hij moest weg.'' Öcalan eiste een vals paspoort, geld en een vliegtuig. Zijn Koerdische Arbeiderspartij, de PKK, lanceerde die avond een dringende oproep aan Europa hem politiek asiel te verlenen.

De volgende dag kwam een Italiaanse advocaat van Öcalan, Giuliano Pisapia, in de residentie langs. Hij zei gisteren in Rome dat Öcalan toen telefonisch werd gewaarschuwd dat ,,vijf agenten'' er aan kwamen om hem ,,mee te nemen''. Welke nationaliteit die agenten hadden, wist hij niet. ,,Alleen mijn aanwezigheid verhinderde dat dit doorging'', zei hij. Volgens hem had Öcalan vervolgens na een half uur onderhandelen met de Grieken de garantie gekregen dat er niets zou gebeuren voor er een beslissing zou zijn genomen inzake zijn asielaanvragen in Griekenland en Italië. Pisapia was vervolgens vertrokken.

Over de gebeurtenissen van maandag spreken de diverse partijen elkaar tegen. De Griekse regering zegt dat Öcalan die dag - tégen hun advies maar na onder andere zijn advocaten te hebben geraadpleegd - besloot naar Nederland te vliegen. ,,Sinds dat moment heeft de Griekse regering geen enkele informatie en geen enkele verantwoordelijkheid'', aldus een regeringswoordvoerder. Volgens een Nederlandse advocaat van Öcalan, Britta Böhler, heeft de Keniase politie Öcalan maandagmiddag met geweld uit de residentie gehaald, vervolgens naar het vliegveld gebracht en op een vliegtuig naar Turkije gezet. Vier of vijf medewerkers van Öcalan worden nog vastgehouden op de ambassade, zei ze gisteren. Zij zijn gedwongen te verklaren dat hun leider vrijwillig is vertrokken. Dat de Griekse overheid aan de operatie heeft meegewerkt, staat voor Böhler vast. ,,Anders laten ze toch niemand in hun ambassade toe.''

Een Keniase bewaker lijkt dit te bevestigen: hij zei gisteren dat mannen in auto's van de Keniase overheid het terrein van de residentie opreden, en vervolgens drie mannen met geweld meenamen. Hij wist echter niet zeker of een van deze drie Öcalan was. Ze vertrokken weer in een konvooi met de Griekse ambassadeur.

Kenia ontkende gisteren elke betrokkenheid. De Keniase minister van Buitenlandse Zaken, Bonaya Godana, zei dat zijn regering maandag had geëist dat Öcalan meteen het land zou verlaten, ,,op welke manier dan ook en naar welke plaats dan ook'' nadat zij had ontdekt dat de Grieken hem sinds 2 februari in de residentie verborgen hielden. De Griekse ambassadeur had vervolgens contact opgenomen met zijn ministerie in Athene en de Keniase regering verzekerd dat Öcalan binnen uren zou vertrekken. Maar Godana had geen idee dat de bestemming Turkije zou worden, ,,want we zouden dat nooit hebben goedgekeurd''. Zowel de Grieken als Nederlandse advocaten suggereerden Amerikaanse betrokkenheid bij de gevangenneming van Öcalan. De Verenigde Staten hebben de afgelopen maanden herhaaldelijk aangedrongen op uitlevering van Öcalan aan Turkije. Washington, hoewel tevreden over de afloop, heeft echter ontkend enigerlei hulp te hebben geboden. Ook Israel heeft dat ontkend. In kringen van Westerse veiligheidsdiensten verluidde gisteren dat de Mossad een ,,beslissende'' rol had gespeeld. Israel heeft zowel met Turkije als met Kenia zeer goede relaties. De odyssee van Öcalan begon in oktober toen Syrië hem onder Turkse druk de deur wees. Na een verblijf in Rusland ging hij in november naar Italië, waaruit hij 16 januari weer moest vertrekken. Daarna is zijn verblijfplaats vooral speculatief. Op 1 februari werd hem de toegang tot Nederland ontzegd. Die avond, daarover zijn Griekenland en Kenia het eens, arriveerde hij in Nairobi.


Zie ook:
PKK-leider Öcalan zit vast in Turkije (16 februari 1999)

PKK meer en meer politieke organisatie (16 februari 1999)

Koerdisch wespennest (16 februari 1999)

Tijdbom Öcalan (21 november 1998)

Uitlevering (26 november 1998)

Arbil als inzet (2 september 1998)

'Öcalan voor Europees gerechtshof' (2 september 1998)

NRC Webpagina's
17 FEBRUARI 1999



    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl)