NIEUWS  | TEGENSPRAAK  | SUPPLEMENT  | AGENDA  | ARCHIEF  | ADVERTENTIES  | SERVICE 

Jan Nico Scholten

Onder vuur
Autocratisch
Koopman
Overbodig
Aanval
Twijfel
Voorbeeld

Op het moment dat VWN zomer dit jaar het geld voor Refugiado ter beschikking stelt, weet Scholten overigens al dat zwaar weer voor zijn stichtingen op komst is. In juli is een concept gereedgekomen van een evaluatie-onderzoek dat zijn belangrijkste donoren (Finland, Noorwegen, Zweden, Denemarken en Ierland: samen goed voor een kwart van alle subsidie zijn stichtingen de laatste jaren loskregen) hebben laten uitvoeren. Het is dan al een vernietigend stuk. Maar een concept, dus wie weet.

De vijf landen hebben de evaluatie begin dit jaar mede geëntameerd omdat ze zich toenemend de vraag stellen naar de functie van met name AWEPA en AEI nu de apartheid is verdwenen. De opdracht voor het onderzoek is gegaan naar het Finse bedrijf Prodec, aangevuld met enkele Nederlandse deskundigen. Rolf Folkesson van het Zweedse ministerie van Buitenlandse Zaken, dat AWEPA/AEI jarenlang fors steunde, zegt: ,,De projecten van de heer Scholten waaierden over een steeds breder terrein uit, zoals vluchtelingen, mensenrechten en democratisering. We waren er niet langer zeker van of dat goed was.''

Ook bestaat bij de donorlanden groeiend ongemak over de verwevenheid van Scholtens stichtingen, zoals later ook uit de definitieve versie van het rapport zou blijken. ,,Die verkleint de transparantie van de activiteiten'', aldus het rapport in een van zijn mildere beoordelingen.

Want in feite, zo beaamt ook Scholten, laat de definitieve versie van de evaluatie, die vorige week gereedkwam, zich lezen als een onverholen aanval op één persoon: de weerbarstige protestant Jan Nico Scholten. ,,Ze mogen mij blijkbaar niet erg'', zegt Scholten.

Zo wordt in het rapport vastgesteld dat binnen AWEPA c.s. ,,beslissingen zeer gecentraliseerd'' worden genomen. Het leidt tot een erg negatief oordeel over de organisatiecultuur van AWEPA c.s., wat ook op het conto van Scholten wordt geschreven. ,,De cultuur is autocratisch, geheimzinnig en defensief. De voorzitter (-) bemoeit zich ook met het dagelijkse management, hetgeen de cultuur autocratisch maakt'', aldus het rapport.

De geheimzinnigheid komt vooral tot uiting in financiële kwesties. Adequate interne controle blijkt moeilijk: ,,Op een bestuursvergadering wordt leden inzage in financiële overzichten gegeven - maar kopieen krijgen ze niet.'' Enig inzicht in de AWEPA-financien blijkt de onderzoekers wel te zijn gegund: ze zijn ook geïnteresseerd in Scholtens persoonlijke inkomsten. Als AEI-president verdient hij circa 120.000 gulden per jaar, blijkt uit het rapport. Als AWEPA-voorzitter ontvangt hij jaarlijks 30.000 gulden. Samen 150.000 gulden.

Ook krijgt Scholten van AWEPA ongeacht de bestemming een vaste vergoeding voor een reisdag, 440 gulden. De enige andere AWEPA-bestuurder met dit voorrecht is de penningmeester. Uit een bijgevoegd overzicht blijkt dat Scholten in de eerste acht maanden van dit jaar (toen hij ook nog bij Vluchtelingenwerk werkte) 53 reisdagen maakte: goed voor AWEPA-declaraties van ruim 23.000 gulden.

Twijfel