NIEUWS |  TEGENSPRAAK  | SUPPLEMENT  | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE 



Overzicht eerdere
afleveringen

 PROFIEL KIEZERS


  KIEZERSENQUETE 1998:
 30 DORPEN EN STADSBUURTEN
 DOBBELEN OM DE MACHT

 KIEZERS:
PREMIER
 COALITIE
 NIET
 MISSCHIEN
 TROUW
 TWIJFEL
 NIEUW
 HARTENKRETEN

POLITIEKE
KWESTIES:

VEILIGHEID
 MILIEU
 BUITENLANDERS
 ZORG
 SOCIAAL
 PROGNOSE

 ENQUÊTE 1994

Verkiezingssite

'Rijken iets minder, armen iets meer'
Ondanks de bloeiende economie hebben grote groepen het niet breed, zo zeggen veel ondervraagde kiezers. Ouderen en mensen die leven van een bijstandsuitkering putten daarbij uit eigen ervaring, maar ook ondervraagden die zeggen het zelf goed te hebben, vinden dat 'de politiek' onvoldoende oog heeft voor de financiële situatie van de armsten. Armoede bestaat nog in Nederland, daar zijn de meeste ondervraagden het over eens.

Belangrijke kwesties blijken te zijn de overgang van de Algemene Weduwen- en Wezenwet naar de Nabestaandenwet en de betaalbaarheid van de AOW. ,,Heb ik hier mijn leven lang voor gewerkt'', vragen veel oudere ondervraagden zich af.

Paars heeft sommigen teleurgesteld omdat het ,,de sociale zekerheid heeft afgebroken''. Paars zou wat dat betreft best wat roder mogen , is de teneur.

H. BOONSTRA (68,M), gepensioneerd NS-medewerker, Amsterdam: ,,Je behoort op te komen voor de zwakkeren in de samenleving, vind ik. Ik voelde me daarbij het best thuis bij Joop den Uyl.''

J. SCHOPPING (34, V), leraar basisonderwijs, Ravenstein: ,,Ik vind paars niet zo sociaal. Het is ieder voor zich en God voor ons allen. Het is het recht van de sterkste. Ik mis onderlinge solidariteit.''

G. DOELEMAN (74, M), gepensioneerd typograaf, Delft: ,,Het lijkt alsof de regering helemaal niet weet dat er armoede in Nederland bestaat.''

N. VAN LAVIERE (26, V), assistent-accountant, Zoetermeer: ,,Het kabinet moet meer voor de zwakke groepen doen.''

I.C. SPIJKER (72, V), huisvrouw, Hardenberg: ,,Daar moeten ze eens fatsoenlijk mee omgaan, met arme mensen.''

E. SCHALKER (37, M), hovenier, Delft: ,,Er wordt nu een boerenklompenpolitiek bedreven. Ik vind het een beetje lomp.''

R. VAN HOORN (41, M), schoenmaker, Leiden: ,,Alle verworvenheden dreigen te verdwijnen. Het is markteconomie voor en na. Zeker straks in Europa.''

Y. VAN DORP (49, V), slijter, Delft: ,,De politiek is veel te veel gespitst op wat er buiten gebeurt, terwijl de armoede in Nederland soms schrijnend is.''

J. MACKENBACH (44, M), brandweerspecialist, Ravenstein: ,,Ons sociale stelsel wordt steeds meer naar de kloten geholpen. Wat onze ouders onder Drees hebben opgebouwd, wordt achter elkaar afgebroken.''

O. OTJES (70, V), gepensioneerd, Huizen: ,,Zij die daar in Den Haag zitten, hebben geen idee over de gewone man. Ze kijken daar door een koker. Ze staan niet op de markt en hebben geen contact met de basis. Daarom kies ik misschien toch maar SP.''

W. TOLENAAR (70, M), hoofd personeel en organisatie, Houten: ,,Onze generatie begrijpt er niets van. Ik ben altijd actief geweest in de vakbeweging en heb alles mee opgebouwd en dan begrijp je niet dat ter wille van het financieringstekort alles op de helling wordt gezet. Het is een heilig item voor Bolkestein, maar een paar promille meer of minder maakt toch niets uit?''

J. VAN KUIJK (70, M), gepensioneerd NS-medewerker, Houten: ,,Als ik naga wat ik als oudere gemist heb... Dat is niet alleen de schuld van dit kabinet, maar de belofte van paars was dat ze het zouden aanpakken en dat is me bitter tegengevallen.''

J. TEEUWISSE (41, V), verkoopmedewerker en enquêtrice, Waalwijk: ,,De PvdA spande zich altijd in voor het stelsel van sociale zekerheid, die zijn ze nu zelf aan het afbouwen. Veel mensen hebben angst dat de AOW straks niet meer bestaat. Het is ook belangrijk dat de gezondheidszorg voor iedereen toegankelijk blijft. Vroeger was het ziekenfonds gratis, dat is niet meer zo.''

De kloof tussen arm en rijk is onacceptabel groot, zeggen veel ondervraagden. Behalve de politiek, die te hard ingrijpt in de sociale zekerheid, wijzen veel ondervraagden nog een boosdoener aan: de profiteur. De ene kiezer noemt 'luie jongeren', de ander 'die buitenlanders' of zwartwerkende uitkeringstrekkers. Het advies van veel kiezers: meer geld voor ouderen en arbeidsongeschikten, maar meer controle op wie een uitkering krijgt.

P. KROOT (47, M), hovenier, Waalwijk: ,,Mensen die nog nooit gewerkt hebben moeten ze aan de gang schoppen. Veel jongeren denken: die ouden werken wel voor ons.''

F. HEYMANS (38, M), bankdirecteur, Mierlo: ,,Ik maak me zorgen over de koppeling van de lonen aan de uitkeringen. Er moet wel een motivatie blijven om te gaan werken.''

J. VAN DE VOORT (37, M), beveiligingsbeambte, Helmond: ,,De verschillen tussen rijk en arm worden te groot. Ook qua belasting. Mijn ouders zijn 77 en 65 jaar en ze worden 1.400 gulden per maand gekort. En de jeugd doet helemaal niets behalve op brommers rondrijden. De jeugd, zeker de buitenlanders, vertikt het om te gaan werken.''

A. KLOK (66, M), beheerder van een dorpshuis, Hardenberg: ,,Het gaat om de echte minima, de echte uitkeringstrekkers. De politiek zou alles op alles moeten zetten om het kaf van het koren te scheiden, de zwartwerkers eruit filteren. Als dat is gebeurd, zijn er minder uitkeringen en kan het bedrag omhoog, zodat de minima niet meer onder de armoedegrens zitten.''

Z.M. BRABER (59, M), onderhoudsmedewerker waterzuiveringsschap, Oude Tonge: ,,Ze moeten afblijven van de pensioenen van gewone mensen. En de uitkeringen moeten omhoog voor de mensen die het echt nodig hebben: de echte arbeidsongeschikten, de echte werklozen. Aan de andere kant is er nog steeds veel te veel misbruik van de uitkeringen. Ik kan ze zo aanwijzen, die mensen hier in het dorp die hun hand ophouden en op de straathoek staan te lachen als jij 's ochtends naar je werk rijdt. Dat soort lui moeten ze geen cent geven. Die lui in Den Haag weten absoluut niet wat er onder de mensen speelt. Neem die Nabestaandenwet, die nu gerepareerd wordt. Ze zitten daar met 150 intellectuelen in de Kamer. Hadden ze niet kunnen zien aankomen dat die wet verkeerd was?''

De vergrijzing van Nederland baart veel kiezers zorgen. Wie betaalt de AOW van morgen en kan ik straks nog financieel onafhankelijk zijn van mijn kinderen? Het besef straks zelf oud te zijn is de belangrijkste motivatie een hogere toelage voor ouderen de wensen. Maar ook de ervaring dat ouders of grootouders moeilijk kunnen rondkomen is een drijfveer.

'Onrechtvaardig' is het woord waarmee velen hun ergernis toelichten. ,,We moeten niet vergeten dat de ouderen ons land groot hebben gemaakt'', zegt G. Boomers (36, V), verkoopster uit Groenlo, waarmee ze de gedachten van veel ondervraagden verwoordt.

E. KARTADI (30, V), directrice videotheek, Mierlo: ,,Mensen met een uitkering mogen wel wat meer geholpen worden. Ik zie het aan mijn moeder. Ze heeft een uitkering en moet ook nog veel betalen aan medicijnen omdat ze ziek is.''

W. VERKERK (30, M), administratief medewerker, Krimpen a/d IJssel: ,,Zelf voor een pensioen zorgen moet meer worden aangemoedigd. Daar moet meer structurele informatie over gegeven worden.''

C. EDENBURG-HOOGEVEEN (61, V), huisvrouw, Delft: ,,Ze moeten eens wat doen aan de tweedeling in de maatschappij. Die wordt steeds groter. Je hoort constant dat het goed gaat en dat heel Nederland drie keer per jaar op vakantie kan. Nou, daar merken wij niets van hoor.''

C. OVERHAND (39, M), computer operator, Huizen: ,,Het heeft me aangegrepen dat ouderen tekort worden gedaan.''

N. BIRCH (40, V), secretaresse, Voorschoten: ,,Je moet er straks op kunnen rekenen. Mijn man is freelancer. We bouwen nu een pensioen op. Maar je hebt kans dat je daar later geen AOW meer bij krijgt. Ons pensioen is wel als aanvulling bedoeld. Ik vind dat een belangrijk onderwerp.''

S. VAN RINSUM (34, V), administratief medewerker, Tiel: ,,Het inkomen van ouderen is echt schandalig. Het is echt achterlijk dat ouderen minder geld nodig zouden hebben. Als je ziet wat mijn vader allemaal heeft afgedragen, hij werkte dag en nacht en nu heeft hij een klein pensioen dat belast wordt en een AOW-tje. Als ik zie wat anderen te besteden hebben denk ik: pak maar wat van ons.''

NRC Webpagina's
24 april 1998

   Bovenkant pagina


NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl) APRIL 1998