|
|
  afleveringen
30 DORPEN EN STADSBUURTEN DOBBELEN OM DE MACHT
KIEZERS: POLITIEKE |
 Het milieu als 'electoraal thema' is al jaren op zijn retour. Als er nu bezorgdheid over het milieu is, dan geldt die overwegend de ruimtelijke ontwikkeling van Nederland. Vrijwel niemand plaatst milieuproblemen in een mondiaal perspectief. Begrippen als broeikaseffect of de relatie tussen milieuschade en problemen in ontwikkelingslanden lijken vrijwel afwezig in de beleving van de ondervraagde kiezers. De milieuproblemen in 1998, dat zijn: de uitbreiding van Schiphol, het toegenomen vliegverkeer, files, slecht openbaar vervoer, het autorijden dat te goedkoop zou zijn, de hogesnelheidslijn, de Betuwelijn, honderdduizenden nieuwe woningen. ,,Nederland is vol'', klinkt het ook in dit verband vaker dan eens. ,,Dat kan toch allemaal niet in een klein landje!'' M. VERBERK (61, M), gepensioneerd ingenieur, Delft: ,,Economisch gaat het goed met Nederland, maar het milieu dreigt kapot te gaan. Daarover worden wij slapende gehouden.'' M.L. RUITENBERG (45, M), boekhandelaar, Hilversum: ,,De verstedelijking heeft te veel voorrang gekregen.'' G. WAARDENBURG (25, V), productiecontroleur, Voorschoten: ,,Mensen zullen uit zichzelf niet goed voor het milieu zorgen. Daarom moet de overheid dat doen.'' B. PEETERS (37, M), accountmanager, Ravenstein: ,,Over milieu kun je geen compromissen sluiten. Het gaat mis. Je ziet het aan Schiphol: economie weegt zwaarder dan milieu.'' J. TEEUWISSE (41, V), verkoopmedewerker, Waalwijk: ,,Mensen zijn zich niet ervan bewust dat het ook anders kan: van de rotzooi op straat tot de geluidsoverlast van Schiphol. Er was een tijd dat mensen veel gemotiveerder waren voor het milieu. Nu kijkt iedereen een beetje naar zichzelf.'' C. SPREY (60, V), lerares Nederlands, Leiden: ,,Holland gaat naar de knoppen. Als je van Dordrecht naar Amsterdam rijdt, zie je alleen bedrijven en het land niet meer.'' Agrariërs kunnen gerust zijn. Waar zij in de media vaak als vervuilers worden afgeschilderd, kunnen zij in de ogen van de ondervraagde kiezers weinig kwaad doen. Vrijwel niemand noemt de landbouw spontaan als bron van milieuverontreiniging. Een twintigtal ondervraagden brengt de varkenspest en het mestoverschot ter sprake. Zes van hen zijn zelf agrariër. Twaalf niet-agrariërs vragen begrip voor het boerenbelang. Slechts twee kiezers menen dat de boeren harder moeten worden aangepakt. J. JOOSTEN (43, M), garantie-adviseur, Mierlo: ,,De riem wordt nu wel erg strak aangetrokken voor agrariërs, dat zie ik om me heen. Kijk, varkens zijn er te veel, dat is duidelijk. Maar een kwart minder varkens, dat gaat te ver. Boeren hebben enorm in hun bedrijven geïnvesteerd. Vroeger gaf de overheid daar subsidies voor en nu wordt alles weer teruggedraaid. Maar de aflossing van de leningen neemt de overheid niet over. Daar mogen de varkenshouders zelf voor opdraaien.'' A. WATERMAN (70, M), gepensioneerd handelaar in landbouwproducten, Krabbendijke: ,,Aandacht voor milieu is belangrijk, maar het moet niet overdreven worden. Mijn bedrijf moest dicht omdat het te dicht bij een woonwijk lag, want mijn machines waarmee ik aardappelen en uien sorteerde, maakten te veel lawaai. En bedrijven hebben nooit compensatie gekregen voor bodemsanering.'' Milieu, dat is ook de kwaliteit van de openbare ruimte. Graffiti, rotzooi op straat - veel ondervraagden zien het land verloederen. En overigens: pas op met het overdrijven van de milieuproblemen. G. BROEK (77, M), gepensioneerd heftruckchauffeur, Zaanstad: ,,We zijn al jaren bezig in het park bij de flat een hondentoilet te krijgen. Je kunt daar nu niet zitten vissen, want je stinkt weg van de honden.'' H. KWEE (52, M), verkoopmanager, Houten: ,,De overheid moet niet zo overspannen reageren op milieuverhalen. Er worden domme ballonnen opgelaten. Een kwart van de dakpannen moet uit zonnepanelen gaan bestaan, zonder dat ze hebben gekeken naar het rendement. Dat is boven wierookstokjes bedacht.''
 |
NRC
Webpagina's
|
