NIEUWS |  TEGENSPRAAK  | SUPPLEMENT  | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE 



 PROFIEL KIEZERS


  KIEZERSENQUETE 1998:
 30 DORPEN EN STADSBUURTEN
 DOBBELEN OM DE MACHT

 KIEZERS:
PREMIER
 COALITIE
 NIET
 MISSCHIEN
 TROUW
 TWIJFEL
 NIEUW
 HARTENKRETEN

POLITIEKE
KWESTIES:

VEILIGHEID
 MILIEU
 BUITENLANDERS
 ZORG
 SOCIAAL
 PROGNOSE

 ENQUÊTE 1994

Verkiezingssite

'Ze moeten nog door'
Veel kiezers willen opnieuw een 'paars' kabinet en nog meer dan dat vinden zij dat de PvdA opnieuw moet gaan regeren. Was tot voor kort het CDA voor de meerderheid van de kiezers een vanzelfsprekende regeringspartij, na vier jaar een coalitie te hebben gevormd met VVD en D66 is die rol nu voor de sociaal-democraten weggelegd. Meer dan acht van elke tien deelnemers aan het kiezersonderzoek menen dat de PvdA weer in het kabinet moet gaan zitten; zo'n hoge score haalt zelfs Kok niet bij de vraag wie er premier moet worden.

Ook de andere paarse partners, VVD en D66, scoren hoger als gewenste regeringspartij dan het CDA. Relatief hoog is verder de voorkeur die kiezers hebben voor GroenLinks.

Voortzetting van de PvdA/VVD/D66-coalitie wordt door een flink deel van de kiezers gewenst omdat ze eenvoudigweg willen houden wat ze hebben. Het is ,,een goed kabinet'', zeggen de meesten bondig, of ,,het is de minst kwaaie'', zoals N. Polderman (50) uit Krabbendijke meent. Sommige kiezers vinden dat juist door de combinatie van VVD en PvdA in één kabinet de juiste balans wordt gevonden.

D. HOFSTEDE (35, M), verpleegkundige, Arnhem: ,,Ik ben zeer tevreden over paars. Er is een goed evenwicht tussen economie en milieu.''

A. FERWERDA, (45, V), huisvrouw, Voorschoten: ,,Paars is net begonnen, dus ze moeten nog even door. Dan kunnen ze dingen verder uitbouwen. Bijvoorbeeld de werkgelegenheid en het euthanasievraagstuk.''

J. VAN BERKEL (50, M), vertegenwoordiger in computers, Krabbendijke: ,,Ze hebben het vrij aardig gedaan, maar ze hadden de economische wind mee. Ik ben benieuwd hoe ze het doen als ze de wind tegen hebben.'' Voor menigeen is voortzetting van paars ook een bewuste keuze tegen het CDA als coalitiepartner.

Er is soms sprake van ressentiment jegens de christen-democraten:

B. MOLENAAR (34, M), uurwerkrestaurateur, Krimpen a/d IJssel: ,,CDA'ers zijn draaikonten. Nu ze in de oppositie zijn, schoppen ze tegen alles wat ze zelf vergeten zijn. Bijvoorbeeld de afname van 'blauw' op straat: dat is juist onder het CDA gebeurd.'' A. OLTMAN (45, V), kraamzorgverpleegster, Amsterdam: ,,D66 is wel een meeloper, maar het CDA hoeft er voor mij niet in. Geloof heeft niets met politiek te maken.''

B. KLEEFSTRA (52, M), directeur basisschool, Groenlo: ,,Het was heel verfrissend nadat jarenlang het CDA aan de macht is geweest. Als één partij zich voorlopig eens wat zou moeten inhouden, is dat het CDA wel.''

Paars is een coalitie van drie partijen, maar gezien de opiniepeilingen is de kans reëel dat D66 niet in een volgend kabinet terugkeert. Sommige kiezers beseffen dat risico:

M. ZUURENDONK (32, V), manager, Tiel: ,,De VVD met het CDA, dat zou te rechts worden. Dit is een mooi evenwicht zo. Ik kan dus eigenlijk beter D66 stemmen.''

M. RATH (44, M), maatschappelijk werker, Krimpen a/d IJssel: ,,Ik heb liever de VVD dan het CDA in de coalitie, omdat de VVD dan minder op zijn principes staat. Ik hoop dan wel dat D66 minder verliest dan de peilingen aangeven.''

Voortzetting van de paarse coalitie wordt dus het vaakst als voorkeur opgeven, maar met evenveel gemak kan worden vastgesteld dat 65 procent van de respondenten een andere coalitie verkiest. Zij zijn echter zo verdeeld over de vraag uit welke partijen zo'n coalitie moet bestaan, dat geen enkele combinatie procentueel ook maar in de buurt komt van een PvdA/VVD/D66-kabinet. Slechts 5 procent verlangt terug naar de CDA/PvdA-coalitie die in het eerste deel van de jaren negentig regeerde en slechts 4 procent heeft als voorkeur de CDA/VVD-coalitie, die in het grootste deel van de jaren tachtig aan de macht was.

Behalve de paarse combinatie opperden de kiezers nog 62 mogelijke coalities. Een combinatie waarin D66 door PvdA en VVD als partner wordt geruild voor het CDA scoorde hierbij nog het hoogst.

M. KEIZER (54, V), huisvrouw, Amsterdam: ,,Alle groepen in de samenleving zijn hierin vertegenwoordigd.''

B. COENEN (78, M), gepensioneerd boer, Ravenstein: ,,De PvdA kan ik goed verdragen, het CDA is mijn partij en de VVD houdt de welvaart in het oog.''

NRC Webpagina's
24 april 1998

   Bovenkant pagina


NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl) APRIL 1998