MACEDONIË: ‘Ist gut, ist gut, ist gut!'

Na de NAVO-aanvallen is zij samen met haar drie kinderen direct op de vlucht geslagen. Haar man bracht haar in de richting van de Macedonische hoofdstad Skopje. Halverwege pikte ze haar moeder en vader op en ging haar man terug. ,,Wanneer het land in oorlog is, moet de man vechten voor de vrijheid van zijn land'', prevelt ze en wendt haar hoofd af om haar tranen te verbergen. Via kleine landwegen ging ze uiteindelijk bij Globocica de grens over. ,,Een paar kilometer voor de grens werden we aangehouden door militairen en moesten we de auto inleveren. Met een paar tassen ging de reis in de kou verder. Ik ben bang dat de baby toen kou heeft gevat. Zo van de warme auto de vrieskou in.'' Ze woont nu bij familie in de buurt van Tetovo. Van haar man heeft ze nog een keer iets gehoord. ,,Hij heeft zich verschanst in de bergen en maakt het redelijk wel, zei hij via de mobiele telefoon. Dat was een paar dagen geleden. Ik hoop dat slechts zijn batterij op is.''

In Tetovo draait het geruchtencircuit op volle toeren. Het Kosovo Bevrijdingsleger UÇK zou een guerrilla-oorlog voeren in Kosovo. Servische politie-eenheden zouden Pristina hebben uitgemoord. Met hun zwarte mutsen die afgerold een masker zijn en hun machinepistolen met geluiddempers zouden ze ook in andere delen van Kosovo bezig zijn met een etnische zuivering. De sfeer in Tetovo is gespannen. En wanneer een kolonne Duitse NAVO-voertuigen het belangrijkste kruispunt van de stad passeert, worden ze uitgejouwd door een groepje jongeren. ,,Mijn familie woont in Belgrado en Kraljevo. Misschien zijn ze al dood door die vervloekte NAVO-bommen'', bralt een jongen, gekleed in zwart leren jack. Hij is een Serviër. Bij de gevluchte etnische Albanezen bestaat meer begrip voor de NAVO-acties. ,,Ist gut! Ist gut! Ist gut'', mompelt de boer Adem, terwijl hij zijn koeien de rug toedraait om weer naar Tetovo te rijden. Hij was drie jaar lang kok in een Grieks restaurant in Berlijn. Met het verdiende geld begon hij een paar jaar geleden de boerderij. ,,Ik wil niet eeuwig vluchteling zijn. Als het lang duurt, ga ik met mijn vrouw en kinderen weer terug naar Berlijn.''

Volgens William Harper, woordvoerder van het Rode Kruis in Macedonië, zijn zo'n twintigduizend Kosovaren op de vlucht. Tot en met zondag waren er nog geen vluchtelingenkampen opgericht omdat iedereen, die in Kosovo bleef, is ondergebracht bij familie. ,,Veel vluchtelingen gaan rechtstreeks door naar Albanië en Turkije'', legt Harper uit bij de grens van de N2 tussen Kosovo en Macedonië. Niet via deze grenspost die door tientallen tv-camera's en bijna honderd journalisten sinds donderdagochtend wordt bewaakt.

Een lichte euforie ontstaan wanneer een rode Skoda uit de richting van Pristina bij de grenspost arriveert. Maar na een half uur en een intensieve wisseling van papieren, verdwijnt de auto weer in noordelijke richting. Na een kwartier verschijnt een oude man uit het grenskantoor en wandelt in de richting van het verzamelde journaille. Wederom euforie. Wanneer hij binnen het bereik van de journalisten komt, wordt hij letterlijk besprongen. Leunend op zijn wandelstok staan zij zes rijen dik om hem heen. Teleurstelling is groot wanneer zijn statement wordt vertaald: ,,Ik kom uit Skopje, ik wil Kosovo in.''