Helse wedloop tussen NAVO en Milosevic

Door onze redacteur
ROBERT VAN DE ROER
De NAVO en Slobodan Milosevic zijn verwikkeld in een helse wedloop. Wie is eerder klaar: de NAVO met haar bommencampagne om de Joegoslavische leider op de knieën te krijgen, of Milosevic met zijn etnische zuivering in Kosovo? Milosevic lijkt voorlopig de NAVO, na vijf nachten van NAVO-luchtaanvallen, te snel af te zijn.

Hoewel exacte feiten ontbreken, zijn de contouren van de huidige ramp in Kosovo voor de NAVO en de Westerse autoriteiten duidelijk: de Serviërs, zowel regeringstroepen als bendes, zijn bezig de Kosovaren te vermoorden of te verjagen. Het aantal gevluchte Kosovo-Albanezen is volgens een NAVO-schatting de afgelopen dagen opgelopen tot ruim 500.000, tegen 460.000 vorig week. Ontheemde vrouwen en kinderen stromen massaal de buurlanden binnen, vaak na inlevering van identiteitspapieren, terwijl hun mannen door Serviërs zijn meegenomen. De Serviërs proberen hun heilige Kosovo zoveel mogelijk te ontdoen van Kosovo-Albanezen, zo is de internationale vrees. Genocide, zegt de Duitse minister van Defensie, Scharping. De grootste humanitaire ramp in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog, meent de NAVO.

Net als in juli 1995, toen in Srebrenica de Verenigde Naties vertegenwoordigd door Nederlandse blauwhelmen onder de voet werden gelopen door de Bosnische Serviërs, blijkt voorlopig opnieuw de inertie van de wereldgemeenschap: de NAVO is bezig vanuit de lucht Servische doelen uit te schakelen, terwijl Milosevic onverstoorbaar en op nog grotere schaal doorgaat met etnische zuiveringen. Zowel hijzelf als degenen die de etnische schoonmaak leiden en van-deur-tot-deur uitvoeren, blijven tot nu toe buiten bereik van de NAVO.

Het is een doemscenario waar de NAVO op voorhand rekening mee heeft gehouden, maar dat nu in nog heviger mate dan gevreesd bewaarheid wordt. In Srebrenica stonden de VN erbij en keken er naar, in Kosovo is de NAVO niet eens op de grond aanwezig, en mist zij op dit moment greep op de ramp die zich voltrekt. De afwezigheid van NAVO-grondtroepen in Kosovo is een van de belangrijkste lacunes in de NAVO-operatie.

Militairen van de NAVO menen dat het te voorbarig is om de bommencampagne nu al te kritiseren, en wijzen erop dat de luchtaanvallen op communicatiecentra en materieel, waaronder munitie- en benzinedepots, uiteindelijk de Servische troepen zullen stoppen. Daartegenover staat de vraag wat een overwinning op het Joegoslavische leger nog voorstelt nà de aan de gang zijnde etnische zuivering in Kosovo