Affaire Srebrenica

Nieuws

Chronologische reconstructie

Commissie-Bakker

Achtergrond

Opinie

Strijd ministeries over inzet troepen

Door een onzer redacteuren
DEN HAAG, 25 MEI. Tussen ambtenaren van Buitenlandse Zaken en Defensie woedde begin jaren negentig een competentiestrijd over de inzet van troepen in voormalig Joegoslavië. Daardoor werd een brief van toenmalig minister van Defensie Ter Beek, waarin voorwaarden werden gesteld aan die inzet, niet verstuurd aan de Verenigde Naties.

Dat bleek tijdens de hoorzittingen van de parlementaire commissie- Bakker die de politieke besluitvorming rond de uitzending van troepen onderzoekt. "Ik ben er niet achtergekomen waarom die brief niet is verstuurd", zei voormalig minister P. Kooijmans (Buitenlandse Zaken) vanmorgen tegen de commissie.

De ministeries van Buitenlandse Zaken en Defensie hadden elk een eigen opvatting over de inzet van Nederlandse troepen in de vredesmissie. Minister Kooijmans had een voorkeur voor inzet in de zogenoemde safe areas in Bosnië. Minister Ter Beek wilde de troepen liever inzetten voor de handhaving van een vredesregeling die er aan leek te komen.

In zijn brief schrijft Ter Beek dat hij "geen blanco cheque" geeft voor deelname aan een vredesregeling. De brief was bedoeld als voorbereiding op zijn ontmoeting met secretaris-generaal Boutros Ghali in New York, een paar dagen later.

In plaats van de brief, op 31 augustus 1993, stuurde Buitenlandse Zaken een telegram naar de VN waarin deelname van de luchtmobiele eenheid niet werd toegespitst op een vredesregeling, maar op het beschermen van veilig verklaarde gebieden. Het risico dat VN-troepen liepen bij deelname aan een vredesregeling was beduidend minder dan bij de inzet voor safe areas.

Topambtenaren van Buitenlandse Zaken hebben minister Kooijmans geadviseerd om zijn collega Ter Beek op de hoogte te brengen van het niet versturen van de brief. Kooijmans heeft dat niet gedaan, maar dat was "niet moedwillig", zei hij vanochtend. "Ik kan daar geen verklaring voor vinden", zei Kooijmans. Hij zei het vanzelfsprekend te vinden dat Ter Beek door zijn ambtenaren zou worden geïnformeerd over het niet-versturen van de brief. Kooijmans vond de inhoud van het telegram "uitstekend".

Voormalig minister H. van Mierlo (Buitenlandse Zaken) zal maandag niet door de commissie-Bakker worden gehoord in verband met een levertransplantatie die hij afgelopen zondag heeft ondergaan.