Noord-Holland tegen tolrijden

Door onze Amsterdamse redactie
AMSTERDAM, 18 JAN. Provinciale Staten van Noord Holland willen geen elektronische tolpoorten in de regio Amsterdam. Zij willen met minister Netelenbos (Verkeer en Waterstaat) verder praten over de bereikbaarheid van de regio als onder rekeningrijden wordt verstaan het aanleggen van zogenoemde betaalstroken. Bij die variant heeft de automobilist de keuze tussen gratis in de file staan of betalen voor doorrijden. Een VVD/CDA-motie met die strekking is gisteren in Provinciale Staten aangenomen.

Bovenkant pagina

Door onze redacteur MONIQUE SNOEIJEN
AMSTERDAM, 14 JAN. Burgemeester en wethouders van Amsterdam hebben zich vandaag uitgesproken voor rekeningrijden in de Amsterdamse regio. Alleen de twee VVD-wethouders hebben tegengestemd.

Dit heeft een woordvoerder van wethouder Köhler (verkeer) vanmiddag meegedeeld. Het college boog zich vandaag over de afspraken die minister Netelenbos (Verkeer en Waterstaat) heeft gemaakt met de regio Amsterdam en de provincie Noord-Holland over een experiment met rekeningrijden op de A2 en A4 richting Amsterdam.

Voorwaarde is wel dat rekeningrijden ook in een andere regio wordt ingevoerd én dat de opbrengsten worden besteed aan verbetering van de verbinding waar automobilisten moeten betalen. In het geval van de A2 en A4 betekent dat concreet dat er geen geld mag naar een tweede Coentunnel aan de noordkant van de stad.

In de Amsterdamse gemeenteraad tekent zich ook een meerderheid af voor het rekeningrijden, op voorwaarde dat de opbrengsten (voor het grootste deel) naar het openbaar vervoer gaan. Als het rekeningrijden wordt ingevoerd komen over de A2 en A4 elektronische tolpoorten. Wie geen speciaal zendertje in de auto heeft om de betaling mee af te handelen, krijgt een acceptgiro thuisgestuurd op basis van zijn kenteken.

De afspraak is dat Amsterdam de opbrengsten van het rekeningrijden mag besteden aan een groot aantal infrastructuurprojecten. Een rondgang langs fracties maakt duidelijk dat een raadsmeerderheid van mening is dat er in het plan te veel aandacht is voor de weginfrastructuur. ,,Met rekeningrijden moet het verkeer in de spits afnemen. Het is niet de bedoeling dat met een cadeaupakket er toch weer meer auto's komen', zegt raadslid Bijlsma (PvdA).

Net als het college heeft de raad kritiek op de afspraak dat de eventuele aanleg van de Tweede Coentunnel gefinancierd kan worden uit het op te richten Mobiliteitsfonds. Hierin komen de opbrengsten van het rekeningrijden en bijdragen van gemeente, provincie en Rijk. Loco-burgemeester J. van der Aa, die namens Amsterdams deelnam aan de onderhandelingen, liet gisteravond weten dat bij de besteding van het Mobiliteitsfonds de Coentunnel geen prioriteit heeft. ,,Het is meer een politiek statement om voor Vreeman (burgemeester Zaanstad, red.) de Coentunnel op de agenda te krijgen.'

De VVD in de Amsterdamse gemeenteraad is als enige collegepartij tegen het plan voor rekeningrijden. De liberalen hebben laten weten alleen in te stemmen met het plan als Amsterdam vijf miljard gulden van het Rijk krijgt voor infrastructuurprojecten. Raadslid Van Poelgeest (GroenLinks) noemt dit ,,absurd' en ,,totaal los van de realiteit'. ,,Zeg dan gewoon dat je tegen bent'.

De Kamers van Koophandel bestuderen een alternatief voor rekeningrijden.

Bovenkant pagina

Door onze redacteuren HERMAN STAAL en FLORIS VAN STRAATEN
AMSTERDAM/DEN HAAG, 15 DEC. Minister Netelenbos is het eens geworden met Amsterdam over het rekeningrijden. Maar daarvoor moest zij wel over de brug komen.

Hoewel alle vier de grote steden zich aanvankelijk krachtig hebben verzet tegen de invoering van het rekeningrijden, heeft minister Netelenbos (Verkeer en Waterstaat) nu toch de regio Amsterdam in beginsel bereid gevonden het spits af te bijten. Maar de Amsterdammers hebben hun huid duur verkocht: het experiment met de elektronische tolheffing in de ochtendspits levert de regio tal van belangrijke infrastructuurprojecten op.

Beide partijen vermijden zoveel mogelijk de langzamerhand beladen geworden term `rekeningrijden' en spreken liever over `bereikbaarheidspakketten'. Ook Utrecht blijkt daar inmiddels oren naar te hebben. Het ministerie houdt er ernstig rekening mee dat Utrecht de tweede stad wordt die, in ruil voor infrastructurele cadeaus, het rekeningrijden zal invoeren.

Voor het eerst krijgt Netelenbos hiermee voet aan de grond met deze methode van filebestrijding, die al jaren op de agenda van het kabinet prijkt. Na zware politieke en maatschappelijke druk zag Netelenbos er dit voorjaar van af het rekeningrijden rond alle vier de grote steden tegelijk in te voeren. In plaats daarvan zou de methode eerst in een of twee steden worden toegepast.

Het is nu de bedoeling dat er tegen het einde van 2002 op de A2 en de A4 ten zuidoosten en ten zuidwesten van de hoofdstad elektronisch tol zal worden geheven tijdens de ochtendspits in de hoop deze wegen zo wat stiller te maken.

De regio Amsterdam wordt ruimhartig gecompenseerd voor haar medewerking. De Amsterdamse wethouder Köhler (Verkeer) gaat er vanuit dat er de komende tien jaar een bedrag van rond de 1,5 miljard gulden extra naar de regio toekomt.

Het rekeningrijden op de A2 en A4 levert de regio 60 miljoen gulden per jaar op, in totaal 600 miljoen gulden. Daarnaast komt er geld (in totaal 670 miljoen gulden) dat in het Meerjarenprogramma Infrastrucuur en Transport (MIT) voor de periode na 2007 voor de aanleg van spitstroken was gereserveerd, eerder beschikbaar. Verder zal Verkeer en Waterstaat het bedrag dat de regio zelf in een mobiliteitsfonds zal storten, verdubbelen. Köhler verwacht dat de gemeenten en de provincie hier wel een bedrag van 300 miljoen gulden voor willen uitrekken.

Als de Amsterdamse regio bereid is zelf echt diep in de buidel te tasten voor het fonds, kan dat nog lastig worden voor Netelenbos worden. Gevraagd waar ze het geld vandaan zou halen, als Amsterdam zelf een miljard bijeen wist te krijgen, antwoordde Netelenbos gisteren: ,,Dan heb ik wel een vraagstuk.'

Voor Amsterdam betekent het akkoord dat het grootste knelpunt kan worden aangepakt, namelijk de Coentunnel. Het was de afgelopen jaren de grootste wens van de regio om een tweede Coentunnel en de Westrandweg aan te leggen. Deze laatste verbinding moet het verkeer vanaf de Coentunnel naar Schiphol buiten de stad omleiden en hiermee de ringweg ontlasten.

Andere belangrijke onderdelen van het voorlopige akkoord met Netelenbos zijn dat zij zich zal inzetten van de snelle realisering van het RegioNet, een openbaar-vervoernet rond Amsterdam. Ook lijken een ondergrondse verbinding tussen de A6 en de A9 te zuidoosten van Amsterdam en een spoorlijn van Almere naar Schiphol dichterbij te komen.

Maar er zal nog veel moeten gebeuren voordat er op de streefdatum van 31 maart 2000 een definitief akkoord ligt. Onderzoek zal nog moeten aantonen dat het rekeningrijden op de A2 en A4 een gunstige invloed heeft op de files. Ook moeten er oplossingen worden gevonden voor het sluipverkeer. En niet het onbelangrijkste is dat de gemeenteraad van Amsterdam, het Regionaal Orgaan Amsterdam waarin alle omliggende gemeenten zijn vertegenwoordigd en Provinciale Staten nog akkoord moeten gaan. Belangrijke voorwaarde is dat er nog een andere stad mee zal doen aan het rekeningrijden.

De ironie bij dit alles is dat Amsterdam zoveel nieuwe infrastructuur tot zijn beschikking krijgt dat het erg lastig zal worden om met zekerheid te zeggen dat een verwachte afname van de files is toe te schrijven aan het rekeningrijden. En daar was het bij de proef nu juist om begonnen. Zolang het aantal files echter afneemt, zal noch de regio Amsterdam noch Netelenbos daar mee zitten.

Bovenkant pagina

Door onze redacteur HERMAN STAAL
AMSTERDAM, 24 JUNI. De regio Amsterdam is alleen bereid te experimenteren met het rekeningrijden als minister Netelenbos (Verkeer en Waterstaat) ervoor zorgt dat de tweede Coentunnel en de Westrandweg er binnen vijf jaar liggen.

Dat zegt PvdA-burgemeester R. Vreeman van Zaandam. ,,Alleen dan zal er draagvlak voor zijn.' Vreeman heeft scherpe kritiek op partijgenote Netelenbos, die vorige week het plan presenteerde om niet in de hele Randstad maar mogelijk alleen rond Amsterdam te gaan experimenteren met het rekeningrijden. ,,Wij worden dubbel gepakt', zegt Vreeman. Hij doelt erop dat een jarenlange belofte om een tweede Coentunnel en de Westrandweg van Schiphol naar de Amsterdamse haven aan te leggen, het afgelopen jaar weer niet is waargemaakt.

Deze projecten werden door Netelenbos niet in het Meerjarenprogramma Infrastructuur en Transport (MIT) opgenomen en daarmee op de lange baan geschoven. ,,Maar nu komt ze ineens wel met het rekeningrijden op de proppen. Dat heeft er heel diep ingesneden in de regio.'

Netelenbos heeft de regio laten weten dat de opbrengst van het rekeningrijden op de rijkswegen de eerste twee jaar aan de Coentunnel en Westrandweg besteed mag worden. Het gaat om een bedrag van negentig miljoen gulden. ,,Een smeermiddel om aan het experiment mee te doen', vindt Vreeman. De tweede Coentunnel en de Westrandweg kosten 1,6 miljard gulden.

Gemeenten, provincie, de Kamer van Koophandel, de ING Bank en ABN Amro hebben de afgelopen maanden gestudeerd op mogelijkheden om de Coentunnel en de Westrandweg via publieke/ private samenwerking te financieren. Maar dat lukt alleen als het rijk honderden miljoenen wil bijdragen. ,,Met die negentig miljoen gulden ben je er lang niet', zegt Vreeman. Bovendien moet Netelenbos zich sterk maken om de procedures voor de aanleg te versnellen, vindt de Zaanse burgemeester.

Rekeningrijden invoeren in de huidige situatie noemt burgemeesteer Vreeman slecht voor de regio ten noorden van Amsterdam. ,,Het is bedoeld om het openbaar vervoer te stimuleren. Maar de trein Alkmaar-Amsterdam is in de spits altijd vol. Daar kan niemand meer bij. Het rekeningrijden betekent voor de forens dus gewoon betalen, zonder dat het iets oplevert', aldus Vreeman.

Bovenkant pagina

Door een onzer redacteuren
DEN HAAG, 18 JUNI. Amsterdam is de belangrijkste kandidaat voor een proef met rekeningrijden en voor betaalstroken waar automobilisten kunnen kiezen om wel of niet te betalen.

Minister Netelenbos (Verkeer en Waterstaat) zou het voorstel om een tolkordon rond Amsterdam aan te leggen vandaag in de ministerraad bespreken. De proef van minimaal twee jaar moet in 2001 beginnen. Den Haag is ook nog kandidaat.

In het oorspronkelijke plan van het rekeningrijden zouden de inkomsten via belastingmaatregelen terugvloeien naar de automobilisten.

In het nieuwe plan wordt dat gewijzigd. Het geld dat op de autowegen wordt geïnd gaat nog steeds naar de staatskas, maar de opbrengsten van secundaire wegen komt ten goede aan de regio waar de proef plaatsvindt. Voorwaarde is dat het besteed wordt aan infrastructurele projecten, in Amsterdam bijvoorbeeld de aanleg van de metrolijn Noord-Zuid of de tweede Coentunnel. Dit sluit aan bij een recent plan van een werkgroep met onder meer de gemeente Amsterdam en de provincie. De werkgroep berekende dat een tolkordon rond de stad ruim 200 miljoen per jaar op kan leveren.

De proeven met een betaalstrook worden gehouden op de voormalige carpoolstrook op de A1 tussen Naarden en Diemen en op de rondweg van Rotterdam.

De minister maakte haar plannen afgelopen week bekend tijdens een gesprek met de coalitiefracties in de Tweede Kamer. Ze werd gesteund door de PvdA, VVD en D66. Hofstra (VVD) noemt het ,,positief' dat het oorsronkelijke plan (rekeningrijden in de gehele Randstad) van de baan is. Hij pleit ervoor om in een wet vast te leggen dat als de proef mislukt, rekeningrijden helemaal niet meer wordt ingevoerd. CDA'er Reitsma blijft onveranderd tegen. ,,De files zullen niet afnemen.' Hij noemt het compromis een voorbeeld van de 'paarse achterkamertjespolitiek'.

Het kabinet wilde aanvankelijk het rekeningrijden voor 2002 in de hele Randstad invoeren. Na felle protesten van de ANWB en de VVD is dat plan afgezwakt.

Bovenkant pagina

Door onze Amsterdamse redactie
AMSTERDAM, 3 JUNI. Rond Amsterdam moet een kordon van tolpunten worden aangelegd. Met de opbrengsten daarvan kan een tweede Coentunnel worden gebouwd en kan de Westrandweg worden aangelegd.

Dit is de uitkomst van het onderzoek dat een werkgroep van de provincie Noord-Holland, het Regionaal Orgaan Amsterdam, de directie Noord-Holland van het ministerie van Verkeer en Waterstaat, de gemeenten Amsterdam en Zaanstad, de Kamer van Koophandel, ABN Amro en ING Bank heeft ingesteld. Deze maand zullen de Provinciale Staten en de gemeenteraden het plan bespreken. Daarna wordt het aangeboden aan minister Netelenbos (Verkeer en Waterstaat). De werkgroep vindt de plannen van Netelenbos met het rekeningrijden te beperkt, omdat de opbrengst niet in infrastructuur wordt geïnvesteerd.

De uitbreiding van de Coentunnel en de Westrandweg van Schiphol naar de Amsterdamse haven kost circa 1,6 miljard gulden. Het rijk ziet geen kans deze vóór 2010 aan te leggen. De regio vindt de twee projecten echter zo belangrijk dat naar publiek-private financiering wordt gezocht.

Volgens de werkgroep is het enkel heffen van tol op het nieuwe traject Westrandweg-Coentunnel niet haalbaar, omdat automobilisten dan alternatieve routes zullen zoeken. Het leggen van een kordon met negentien tolpunten rond `Groot-Amsterdam' levert het meeste op. Automobilisten zouden bij een passage vijf gulden moeten betalen. Afhankelijk van het aantal dagen dat tol wordt geheven en of het zowel in de ochtendspits als de avondspits zal gebeuren, levert dat tussen de 78 miljoen en 258 miljoen gulden per jaar op. De werkgroep oppert ook alleen tol te heffen in de tunnels. Dat levert circa 200 miljoen per jaar op. Een exploitatiemaatschappij met particuliere partijen zou verantwoordelijk moeten worden voor de uitvoering.

De grondwaardestijging die met de aanleg van een tweede Coentunnel gepaard zal gaan, moet Amsterdam inbrengen bij de financiering, aldus de werkgroep.

Eerder deze week verklaarde de Amsterdamse VVD-wethouder Groen (Financiën) dat de opbrengst van de verkoop van stroomproducent Una (voor Amsterdam minstens 605 miljoen gulden) in de infrastructuur geïnvesteerd moet worden. Hij noemde de Coentunnel, de Westrandweg en een nieuwe zeesluis bij IJmuiden. Maar GroenLinks-wethouder F.Köhler (Verkeer) vindt het nog te vroeg om over de verdeling van de Una-gelden te spreken.

Bovenkant pagina