Door onze redacteur FLORIS VAN STRAATEN
DEN HAAG, 3 DEC. Het bedrijfsleven heeft een ambitieus plan ontwikkeld om de files te bestrijden. Het hoopt hiermee aan het rekeningrijden te ontkomen.

Steeds weer stuitten de topmensen van de werkgevers en de vervoersorganisaties op elkaar en steeds weer klaagden ze hun nood bij elkaar over de almaar uitdijende files in het land. Tot overmaat van ramp voor hen kwam daar nog eens het voornemen van het kabinet bij om in deze regeerperiode het rekeningrijden in te voeren, een huns inziens nutteloos initiatief dat slechts zou leiden tot betaald in de file staan.

,,Ten slotte zeiden we tegen elkaar: in plaats van steeds te wachten op de overheid, moeten we zelf met een goed plan komen', aldus bouw-topman E. Brinkman. Zo werd het `Noordzee-beraad' geboren, waaraan naast Brinkmans Algemeen Verbond Bouwbedrijf (AVBB), ook de werkgeversorganisatie VNO/NCW, MKB Nederland, ANWB, BOVAG, RAI, KNV, EVO en Transport en Logistiek Nederland deelnamen. Brinkman werd voorzitter.

Wat behelst het plan? Het voorziet in een groot aantal maatregelen om de files te beteugelen. Deels beogen de maatregelen de benutting van de huidige infrastructuur te verbeteren. Zo willen de bedrijven hun achterban krachtig stimuleren om van de wegen gebruik te maken op tijdstippen dat het daar minder druk is, zoals 's nachts. ,,Maar als wij bij voorbeeld 'snachts in het centrum van Rotterdam heipalen afleveren voor een project in plaats van overdag, moeten niet alleen wij onze organisatie aanpassen maar ook de overheid. Dan kan er zich 's nachts in strijd met de voorschriften wel eens wat lawaai voordoen.'

Daarnaast is het bedrijfsleven bereid op verschillende manieren in de beurs te tasten en voor de eigen mobiliteit te betalen. Niet alleen via een accijnsverhoging op brandstof maar ook via een individuele kilometerheffing voor elk voertuig. Ook geven de bedrijven opnieuw ter overweging om betaalstroken in te voeren op de autosnelwegen en tolwegen.

Graag zien de bedrijven zowel meer wegcapaciteit als nieuwe voorzieningen voor het openbaar vervoer. Ze willen spoed achter de aanleg van hogesnelheidslijnen, nieuwe metrolijnen, zogeheten light rail-verbindingen (tussen tram en trein in). Autosnelwegen zouden structureel over twee keer drie banen moeten beschikken. Ook zouden er meer busstroken moeten worden aangelegd en zogeheten transferia, waar van auto op tram, bus of trein kan worden overgestapt. Brinkman: ,,Haal van de weg wat er vanaf kan.'

De voormalige CDA-leider wijst er in dit verband op dat de mobiliteit in Nederland sterk blijft groeien. ,,Je kunt niet tegen alle mensen zeggen: ga maar op je flatje zitten en verroer je niet. Er is gewoon extra capaciteit nodig. Je kunt toch niet toestaan dat de economie zomaar onder de groene zoden wordt gespit.'

Brinkman erkent dat een deel van de maatregelen die zijn groep bepleit, ook al staand beleid van de overheid is. Maar tegelijk stelt hij vast dat de overheid niet alles alleen kan doen. ,,Daarom willen wij meedoen.' Als voorbeeld van concrete projecten waaraan zijn coalitie wil meebetalen, noemt hij de aanleg van een strook voor bussen en ander `bijzonder' vervoer langs de A2 en het doortrekken van de A4 van Delft naar Schiedam. ,,We zouden vandaag nog kunnen beginnen', aldus Brinkman.

Het verwezenlijken van dergelijke vormen van publiek-private samenwerking (PPS) hangt overigens niet alleen van minister Netelenbos en het Noordzee-beraad af. Ook de Tweede Kamer heeft er een beslissende rol bij en tot dusverre is die juist nogal terughoudend geweest met het goedkeuren van zulke PPP-constructies.

Minister Netelenbos heeft het plan intussen met belangstelling ontvangen maar ze houdt vast aan het rekeningrijden. ,,Het voorstel biedt perspectief', verklaarde ze vanmorgen bij monde van een woordvoerder. ,,We blijven zeker in overleg om te bezien of er een convenant kan worden gesloten.'

De angel in de zaak blijft duidelijk het rekeningrijden.

Brinkman: ,,Als dat er komt, ontvalt grotendeels de basis aan ons plan. We gaan natuurlijk niet betalen voor het rekeningrijden en tegelijk een kilometerheffing op ons nemen. De liefde moet wel van twee kanten komen.'