MARIE-JOSÉ KLAVER
In de strijd om mensenrechten kan Internet een praktisch en effectief medium zijn voor actievoerders. In de VS is campagnevoeren via Internet al heel gewoon. De Human Rights Campaign, een Amerikaanse homo-organisatie, houdt op zijn website precies bij hoe afgevaardigden en senatoren hebben gestemd.

Human Rights Campaign website

Wie het niet eens is met het stemgedrag van de afgevaardigde uit zijn staat of een bepaald Congres-lid, kan per e-mail zijn bezwaren uiteen zetten. De Amerikaanse journalist Rex Wockner, die over de meest uiteenlopende homozaken schrijft, gebruikt Internet voor het verspreiden van zijn berichten (www.wockner-news.com). Hij bereikt zo dagelijks honderdduizenden geïnteresseerden, waaronder veel journalisten die voor reguliere media werken. Het komt regelmatig voor dat de New York Times en de San Francisco Chronicle berichten van hem overnemen.

Vroeger duurde het weken voordat een nieuwsbericht de juiste mensen bereikte, vertelt Wockner in Wired. Via Internet kun je binnen tien minuten miljoenen bereiken.

Ook in gebieden met een geringere netdichtheid is elektronisch actievoeren in opmars. Toen Arabia Online, een Engelstalige nieuwssite in Jordanië, begin deze maand een serie informatieve artikelen over het homoleven in de Arabische wereld verwijderde, is de Gay and lesbian arabic society meteen een e-mail actie begonnen om de redactie van de publicatie te vragen de verhalen weer op de site te zetten. Via e-mail werd ook Amnesty International op de hoogte gesteld, die de boodschap meteen verder verspreidde.

Tijdens de Gay Games in Amsterdam organiseerde Amnesty samen met de De Waag/Maatschappij voor Oude en Nieuwe Media een workshop voor afgevaardigden van homo- en lesbische organisaties die Internet willen gebruiken. Bij de deelnemers uit Bulgarije, Polen, India, Zuid-Afrika, Duitsland en Nederland bestond grote behoefte aan praktische informatie over het opzetten van functionele websites en zoeken op Internet. In een besloten website zullen de deelnemers de komende maanden kennis en ervaringen uitwisselen.

Na de workshop overdag waarschuwde Edward Halpin van de Universiteit van Manchester 's avonds in een lezing voor onbezonnen gebruik. ,,Technologie is geen passief instrument.'' Volgens Halpin, die ook voor de technologiecommissie Scientific and Technical Options Assessment van het Europees Parlement werkt, biedt Internet regeringen en inlichtingendiensten ook unieke mogelijkheden het elektronische doen en laten van actievoerders te volgen. ,,Onderschepte e-mail biedt een goed overzicht van het netwerk van mensen met wie activisten in contact staan.''

Halpin sprak zijn bezorgdheid uit over de regulering van het gebruik van encryptie in Europa. Via programma's als Pretty Good Privacy is het mogelijk e-mail onleesbaar te maken voor derden. Alleen de zender en de ontvanger beschikken over de sleutels om de berichten te ontcijferen. De Europese Unie wil dat Internetgebruikers in de toekomst hun geheime sleutel aan een zogeheten 'trusted third party' afstaan. Halpin vreest dat dit de vrijheid van meningsuiting en het recht op informatie in gevaar brengt, omdat voor mensenrechtenactivisten uit ondemocratische landen encryptie noodzakelijk is om anoniem te blijven.

Zie ook:
Uit de kast op het Web (1 aug. 1998)