Geschiedenisdocenten hebben lof voor de nieuwe plannen voor hun vak. Maar wat gebeurt er met maatschappijleer?

Door een onzer redacteuren

ROTTERDAM, 23 FEBR. Mooi rapport van de commissie-De Rooy, vindt directeur R. Ymker van de reformatorische basisschool Eben-Haëzer uit Hollandscheveld. De tijd van pruiken en de tijd van ridders? "Zo doen wij dat al jaren. Kennelijk wordt feitenkennis weer gewaardeerd. Geschiedenis is een verhaal, je moet kinderen meenemen in je vertellingen."

Scholieren moeten weer historisch besef krijgen. Daarom moet de geschiedenisles op het basis- en voortgezet onderwijs in tien tijdvakken worden verdeeld, gemerkt door herkenbare symbolen en 'tastbare' karakteriseringen. Hierbij is een minimumpakket van historische kennis onontbeerlijk. De tijdvakken worden vanaf de basisschool enkele malen doorlopen - havo- en vwo-scholieren doorlopen het programma liefst drie keer. Vanaf 2004 zou deze nieuwe methode kunnen worden ingevoerd.

Dit alles staat in het gisteren verschenen rapport Verleden, heden, toekomst, van de door de regering ingestelde commissie historische en maatschappelijke vorming. In de 'tweede fase' van havo en vwo komt geschiedenis voor in twee profielen, waar leerlingen uit kunnen kiezen. De commissie heeft echter ook een verplicht vak geschiedenis en maatschappij ontwikkeld voor het havo en vwo.

"Eerlijk is eerlijk: het is een prachtig advies", zegt hoogleraar politieke wetenschappen H. Dekker van de Rijksuniversiteit Leiden, lid van de subcommissie die het combinatievak geschiedenis en maatschappij onderzocht. "Ik ben alleen bang dat in het nieuw te vormen vak geschiedenis en maatschappij de aandacht eenzijdig naar geschiedenis zal uitgaan."

Volgens Dekker is er in het rapport een "weeffout" geslopen. "Ze gaan ervan uit dat er in de basisvorming al heel wat aandacht is voor staatsinrichting. Dat blijkt in de praktijk toch vies tegen te vallen. Op deze manier neemt de politieke kennis en interesse van jongeren alleen maar af."

Ook voorzitter T. Carpay van de Nederlandse Vereniging van Leraren Maatschappijleer (NVLM) is bezorgd over de toekomst van maatschappijleer. "Het combinatievak geschiedenis-maatschappijleer spreekt me zeker aan, maar dan moet maatschappijleer ook als los vak verankerd worden in twee profielen van havo en vwo."

Als maatschappijleer zomaar opgaat in geschiedenis, is het snel gedaan met dat vak, vreest Carpay. Dekker is het daarmee eens: "Maatschappijleer heeft een imagoprobleem, het wordt vereenzelvigd met saaie institutiekunde."

Ondanks de vrees voor de toekomst van maatschappijleer, is er onder leraren en schooldirecteuren vooral lof voor de initiatieven van de commissie-De Rooy om de geschiedenis 'tastbaarder' te maken. "Goed dat er een doorlopend programma is gemaakt", denkt leraar geschiedenis E. Kamerbeek (Stedelijk Gymnasium Utrecht). "Die nieuwe namen voor tijdvakken, ach, daar wordt vanuit de wetenschappelijke wereld natuurlijk een beetje lacherig over gedaan, maar ik vind ze heel herkenbaar en bruikbaar."

Zie ook:

Verlichting wordt op school 'pruikentijd' (22 februari 2001)
Op naar de tastbare geschiedenis (22 februari 2001)