Radio zonder hectiek
HERMAN AMELINK
Wie het dagelijkse
geluidsbombardement van het Radio 1 Journaal wil ontvluchten,
maar toch informatie zoekt, kan goede alternatieven vinden op Radio 5.
Zo valt 's morgens van acht tot negen het programma
Wereldnet te beluisteren, waarin Nederlanders uit de hele wereld
vertellen wat er gebeurt in het land waar zij wonen. Tussen de middag,
van twaalf tot één, het Debat op vijf.
En 's avonds
tussen vijf en zes culturele actualiteiten in Radio Uit.Van die
drie is Radio Uit, dat al sinds 1992 elke vooravond wordt
uitgezonden, het meest informatief. Een willekeurige greep uit het
aanbod van de afgelopen week: een gesprek met Melle Daamen, directeur
van de Mondriaan Stichting, over zijn voorstel om de subsidies aan musea
voor moderne kunst te bundelen en te beperken tot vijf instellingen;
dagelijkse voorbeschouwingen bij het filmfestival van Rotterdam; een
reportage uit het Haags Gemeentemuseum over de tentoonstelling van het
werk van de Ierse kunstenaar Francis Bacon; een interview met de
organisator van het optreden van Cui Jian, de Chinese Bob Dylan die
westerse rap, rock en folk combineert met zijn eigen Chinese cultuur
("de rode vlag wappert zonder enige richting/ we worden geregeerd door
oude mannen"); een enthousiasmerend gesprek met kunstcritica Betty van
Garrel over de tentoonstelling in Breda van het werk van Henri Plaat,
Het houvast van wolken.Het weldadige van Radio Uit is dat de
gejaagdheid die de nieuwsvoorziening op Radio 1 kenmerkt, ontbreekt.
Geen uitbundige intro's met geluidsfragmenten, maar een eenvoudige
opsomming van de onderwerpen die men in de uitzending kan verwachten.
Iedereen die optreedt in het programma krijgt de tijd zijn verhaal te
doen. Het interview met Sandra den Hamer, directeur van het Rotterdams
Filmfestival duurde bijvoorbeeld negen minuten, het gesprek met Betty
van Garrel bijna een kwartier, zonder dat het ook maar een moment
langdradig werd. Presentatoren Jeroen Dirks en Machteld Kooij zijn goed
voorbereid, maar vervallen niet in een ons-kent-ons sfeertje. Jeroen
Wielaert had afgelopen vrijdag, in een thema-uitzending met een aantal
studiogasten over Rotterdam Culturele Hoofdstad, duidelijk meer moeite
het insider-element buiten de deur te houden.
Als een geïnterviewde neigt tot een verbale 'sur place', dan weten
Dirks en Kooij als regel het gesprek weer snel op de rails te krijgen.
Ze stellen bovendien echte vragen en herhalen niet de in het voorgesprek
verkregen informatie, om die vervolgens door de geïnterviewde te
laten bevestigen, zoals in veel andere nieuwsprogramma's.
Rond half zes biedt Radio Uit een nieuwsoverzicht, waarin de
belangrijkste gebeurtenissen op het terrein van kunst en cultuur van die
dag worden samengevat. Kader Abdolah was erin te horen wegens een prijs,
Marjoleine de Vos met haar nu al bijna klassieke gedicht Kooklust, maar
ook triviale nieuwtjes over de pantoffels van Frank Sinatra die te koop
zijn aangeboden. De muziek is functioneel en heeft doorgaans ook van
doen met iets actueels: van een nummer van BZN in verband met de Edison
oeuvreprijs tot het showorkest Rotterdam Shuffle. Radio Uit is
al met al een goede reden om op Radio 5 af te stemmen. Bijkomend
voordeel is dat de nieuwsbulletins op die zender nog goed beluisterbaar
zijn, want niet vervuild door 'bumpers' ter markering van de
verschillende items, of door veelal slecht verstaanbare
geluidsfragmenten. Minutenlange reclameblokken met eindeloze
verwijzingen naar websites van adverterende ondernemingen hoor je er
evenmin. Ook ontbreken de halfuurlijkse opsommingen van de dagelijkse
files, die altijd op dezelfde plaatsen staan. Radio 5 bewijst dat je ook
zonder kunstmatig gecreëerde hectiek aantrekkelijke
nieuwsprogramma's kunt maken.
NPS Radio Uit maandag t/m vrijdag 17.05-17.50 uur op Radio 5,
1008 kHz AM.