Het Zuid-Afrikaanse echtpaar Strydom, maandenlang gegijzeld door Filippijnse moslimrebellen, is weer thuis. Alle ontberingen leverden één positief punt op: zwart, blank en alles daar tussenin schaarde zich achter hen.

Door onze correspondent LOLKE VAN DER HEIDE

JOHANNESBURG, 31 AUG. Het mooiste beeld, gisteravond op de luchtmachtbasis Waterkloof bij Pretoria: Callie en Monique Strydom komen het uitklaptrapje van de CR-jet van South African Express af, met minister van Buitenlandse Zaken Nkosazana Dlamini-Zuma achter hen aan. De bewindsvrouw, gekleed in een lieflijke roze kaftan, legt haar handen op hun schouders en daalt met het echtpaar af. Eenmaal terug op vaderlandse bodem omhelzen en kussen ze elkaar voor de zoveelste keer. Zwart, blank of bruin, het deed er allemaal niet toe. "Ik had nooit gedacht dat deze regering zich zo zou inspannen vir ons mense", aldus een blanke commentator van de oude stempel.

De staatstelevisie deed live verslag - een zeldzame gebeurtenis - van de behouden terugkeer, met de zwarte presentatrice Khanyisile en de blanke verslaggeefster Robin. Een dergelijke combinatie is niet uitzonderlijk op tv, maar was in dit geval symbolisch voor de verbroedering die de afgelopen vier maanden, gedurende de gijzeling van de Strydoms, door Zuid-Afrika stroomde. Heel het land leefde met hen mee en jubelde of huilde gisteravond van blijdschap, zo leek het wel, bij de terugkeer van de twee.

Huidskleur, het venijn dat zo vaak opduikt in de Zuid-Afrikaanse samenleving, bleek in de gijzelingskwestie geen rol te spelen. Vooral de niet aflatende inspanningen van de (overwegend zwarte) regering om haar twee blanke onderdanen vrij te krijgen, hebben grote indruk gemaakt. Meteen nadat de moslimextremisten van Abu Sayyaf op 23 april de groep van 21 buitenlanders in Maleisië ontvoerden en meenamen naar een afgelegen gebied in de Filippijnen, trok Pretoria alle registers open. Kosten noch moeite werden gespaard. De Zuid-Afrikaanse regering heeft waarschijnlijk achter de schermen in een vroeg stadium gebruikgemaakt van haar goede contacten met Libië, in de hoop dat dit iets zou opleveren. En dat bleek uiteindelijk het geval te zijn.

Nadat Monique, op zondag en Callie (Carel) een dag later vrijkwamen, zette Zuid-Afrika een grote machinerie van verwelkoming in werking. Ambassadrice Lindiwe Mabuza reisde het hele stuk, vanuit de Filippijnen via Libië met hen mee. De regering charterde een vliegtuig, waarmee minister Zuma en andere dignitarissen naar Tripoli vertrokken om de Strydoms op te halen. Voor vertrek uit Libië zongen ze gisteren spontaan met zijn allen het veeltalige Zuid-Afrikaanse volkslied.

De Strydoms waren lyrisch over de manier waarop hun regering zich voor hen had ingespannen, maar de echte bevrijder was hun god geweest, zeiden ze. Ook op dat punt verenigt Zuid-Afrika zich achter hen. Wijze heidenen als Nelson Mandela en Thabo Mbeki uitgezonderd, heeft een grote meerderheid van de Zuid-Afrikanen zich overgegeven aan het christendom. Aggrey Klaaste, de hoofdredacteur van het hoofdzakelijk door zwarten gelezen dagblad Sowetan, schreef deze week "pisnijdig" te zijn op de Strydoms wegens hun "doelloze verkwisting van geld". Waarom moesten ze ook naar een uithoek van de wereld gaan om vakantie te houden en niet gewoon naar New York, Londen of Venetië. "In mijn boosheid vond ik dat ze kregen wat ze verdienden." Maar, vervolgt Klaaste: "Ik frommel er zo nu en dan een schietgebedje voor hen tussendoor. Ik bid tot God dat hun niets zal overkomen."

De afloop van het gijzeldrama laat een vraag onbeantwoord. De islamitische gijzelnemers traden eveneens op in de naam van God, door hen Allah genoemd. Aan welke kant stond God dan?

Zuid-Afrikanen zullen daar niet om malen. Vandaag is er eerst een kerkdienst voor de familie Strydom, waar alle menselijke kleuren van de regenboog zijn verenigd. Daarna is er een feestelijke ontvangst door president Thabo Mbeki. Binnen de eigen landsgrenzen is de raciale kou nog lang niet uit de lucht, maar wie daarbuiten aan een Zuid-Afrikaan komt, ongeacht de huidskleur, krijgt een hele natie tegenover zich.

Zie ook:

Libië maakt goede sier met gijzelaars (29 augustus 2000)
Rebellen op Jolo laten zes gijzelaars vrij (28 augustus 2000)
'Slechte zaak voor de moslims op Mindanao' (13 mei 2000)
Doden bij gijzeling Filipijnen (3 mei 2000)
Ontvoering toeristen van vakantie-eiland Maleisië (25 april 2000)

( a d v e r t e n t i e s )