Door onze correspondent SALOMON BOUMAN
TEL AVIV, 25 JULI. De Israelische ex-premier Benjamin Netanyahu heeft zich gisteravond op de televisie krachtig uitgesproken tegen mogelijke concessies die premier Ehud Barak in Camp David over Jeruzalem aan de Palestijnse leider Yasser Arafat wil doen.

"Wie begint met de verdeling van Jeruzalem, eindigt met verdeling van Haifa, Ramle en Ramat-Gan. Het verlangen naar Jeruzalem was de droom die ons tot een natie maakte. Het toekeren van de rug naar Jeruzalem kan het begin zijn van het uiteenvallen van ons volk en ons land", zei de oud-premier van Likud.

Netanyahu legde na zijn verkiezingsnederlaag tegen Barak om het premierschap in 1999 zijn functie als leider van Likud neer. Na een diepgaand onderzoek heeft de politie de juridisch adviseur van de regering, Eliyakim Rubinstein, aanbevolen Netanyahu wegens diefstal van staatseigendommen en obstructie voor het gerecht te brengen. In afwachting van een beslissing van Rubinstein is de terugkeer van Netanyahu naar de politiek geblokkeerd. In afwezigheid van Netanyahu heeft Ariel Sharon zich meester gemaakt van het leiderschap van Likud met de intentie Barak in nieuwe verkiezingen uit te dagen.

Opiniepeilingen wijzen echter uit dat de ster van Netanyahu snel rijzende is. Vaak staat hij enkele procenten voor op Barak. Politieke waarnemers zijn van mening dat hij Likud stormerhand zal heroveren indien Rubinstein besluit van rechtsvervolging af te zien. Netanyahu wekt de verwachting dat het die kant uitgaat. Door gisteravond twee interviews op televisie te geven, heeft Netanyahu duidelijk gemaakt te trappelen van ongeduld om leiding te geven aan de oppositie tegen een mogelijk vergelijk met de Palestijnen, dat Barak in een referendum aan het diep verdeelde Israelische volk zal voorleggen. Politieke commentatoren zijn van oordeel dat Netanyahu zich grote zorgen maakt dat het Israelische volk zijn fiat zal geven aan vrede met de Palestijnen, zelfs als dat de verdeling van Jeruzalem tot consequentie heeft. Barak lijkt dan verzekerd te zijn van nog zeven jaar premierschap bij herverkiezing over drie jaar als vredespremier.

Ondertussen blijven de berichten uit Camp David over het verloop van de intensieve besprekingen sinds de terugkeer van president Clinton uit Japan ondoorzichtig. Radio Israel meldde vanmorgen dat de besprekingen vastzitten op de kwestie Jeruzalem.

'Opgeven nederzettingen Gazastrook'

Volgens de correspondent van de staatsradio in Camp David hebben de Palestijnen een Amerikaans compromisvoorstel voor Jeruzalem verworpen. Palestijnse woordvoerders zeggen dat een akkoord met Israel is uitgesloten indien daarin niet het recht op terugkeer van Palestijnse vluchtelingen wordt erkend. De Israelische militaire radio meldde vanochtend dat Barak bereid is de joodse nederzettingen in de Gazastrook op te geven, indien in Camp David een akkoord wordt bereikt. De top begon veertien dagen geleden in Camp David met televisiebeelden van Barak en Arafat die stoeiend met elkaar het buitenverblijf van Clinton betraden. Lachend drukte Barak de tegenstribbelende Arafat door de deur. De correspondent van de krant Ha'aretz in Camp David legt vanochtend uit dat een van de moeilijkheden is dat Arafat en Barak elkaar niet kunnen uitstaan. Dat maakt het voor Clinton moeilijk beide antagonisten aan één tafel te krijgen. De wederzijdse afkeer en het onderlinge wantrouwen werden volgens Ha'aretz weggemoffeld in de aankondiging dat Arafat en Barak naar Camp David gingen om beslissingen te nemen en niet om te onderhandelen. Arafats wantrouwen jegens Barak vloeit voort uit de wijze waarop de Israelische premier de Palestijnse kwestie lange tijd ondergeschikt heeft gemaakt aan een (mislukte) vredesdoorbraak met Syrië. Van de vertrouwensrelatie tussen de vermoorde premier Yitzhak Rabin en Arafat is niets overgebleven. Voor zover bekend heeft Arafat niet eenmaal een privé-bezoek gebracht aan de woning van Barak. Bij de Rabins was hij kind aan huis.

Een vergelijk met Arafat is voor Barak noodzakelijk om zich als vredespremier in de Israelische politiek te kunnen handhaven. Indien Camp David mislukt, komt Barak naar een in puin liggende regeringscoalitie terug die keer op keer nederlagen in het parlement zal moeten slikken.

In afwachting van kardinale beslissingen in Camp David waarschuwt de Israelische politie voor terreur van joodse en Palestijnse zijde. Arafat en Barak verkeren beiden in levensgevaar. Joodse terroristen en/of christelijke fundamentalisten zouden er volgens de politie niet voor terugdeinzen de twee moskeeën op de Tempelberg - Koepel van de Rots en Al-Aksa - op te blazen om een vergelijk tussen Israel en de Palestijnen in bloed te smoren.

Zie ook:

Cruciale fase vredesberaad Camp David (24 juli 2000)
Het gevecht om een heilige stad (24 juli 2000)
'Voor Egypte dreigt irrelevantie' (22 juli 2000)
Israelische krant meldt Amerikaans vredesplan (21 juli 2000)
Top Camp David mislukt en herleeft (20 juli 2000)
Arafat en Barak wilden gered worden van de afgrond (20 juli 2000)
'Arafat zal ons vermoorden' (17 juli 2000)
Clinton meldt beetje vooruitgang (17 juli 2000)
Israel wil voor vrede land ruilen met Palestijnen (13 juli 2000)
Definitieve deling Palestina op 't spel (11 juli 2000)

( a d v e r t e n t i e s )