NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De atmosfeer in Zuid-Libanon, aanvankelijk vrolijk, is gaandeweg wat grimmiger geworden. Aan de grens wordt met stenen gegooid, en Israelische militairen hebben met rubberen kogels teruggeschoten.

Door onze correspondent JORIS LUYENDIJK

FATIMA'S POORT, 29 MEI. Een paar uur na de ontruiming van Zuid-Libanon sloeg het Israelische leger vorige week alarm. Bij Fatima's Poort aan de Libanese kant van de grens met Israel was een batterij katjoesjaraketten van de moslim-fundamentalistische guerrillabeweging Hezbollah ontdekt. De legercommandant belde ogenblikkelijk Defensie, die premier Barak belde, die secretaris-generaal van de Verenigde Naties Kofi Annan belde, die de Libanese premier Salim al-Hoss belde, die Hezbollah-leider Nasrallah belde. Nasrallah zei: "Maak je geen zorgen, dat ding is van plastic." Het is dit soort escalaties, voortkomend uit moedwil dan wel misverstand, waarvoor steeds meer wordt gevreesd nu extra VN-vredestroepen in Zuid-Libanon op zich laten wachten, en het Libanese leger de zaken in het bevrijde gebied vooralsnog op hun beloop laat. Wie maar wilde kon de afgelopen dagen ongehinderd naar de grens rijden, en zo kon het gebeuren dat een waaghals gisteren op een zeker moment een Koerdische vlag op de Israelische grenspost plantte. Er wonen veel Koerdische strijders in de door Syrië en Hezbollah gecontroleerde Beka'a-vallei en ook zij kwamen gewapend met portretten van hun voorman, Öcalan, een steentje bijdragen. De eerste dagen na de bevrijding overheerst in Zuid- Libanon een ontspannen sfeer. Ook gisteren nog lieten dagjesmensen en sympathisanten van Hezbollah en Amal - de andere shi'itische beweging in Libanon - zich fotograferen bij de katjoesja's bij Fatima's Poort, of met een verrekijker de buren bespieden. De Israelische nederzetting aan de overkant is zo dichtbij dat je zelfs met het blote oog kunt zien wat voor wasgoed de bewoners aan hun lijn hebben hangen. Maar het beeld van Fatima's Poort werd gisteren gedomineerd door de grimmige taferelen een paar honderd meter verderop. Uur na uur voltrok zich daar hetzelfde patroon. Jonge sympathisanten van Hezbollah en Amal gooiden stenen naar de op slechts vier meter afstand gelegen Israelische grenspost, en klommen op de geïmproviseerde omheining. Hierop schoot het Israelische leger hen er met rubberen kogels weer van af. Theatraal lieten ze zich naar beneden in het prikkeldraad vallen om door hun kameraden onder het oog van de internationale cameraploegen gewond te worden afgevoerd: "Weer een martelaar voor de strijd tegen de zionisten! Allah is groter!" Om de zoveel tijd passeerde een Israelische legerjeep met mitrailleur op het dak. De jongemannen hoedden zich ervoor daar stenen naartoe te gooien, en volstonden met het roepen van beledigingen en het opsteken van de middelvinger. "Wij zullen niet als eersten schieten", onderstreepte een met pistolen uitgeruste Hezbollah- lid. "Maar Israel heeft ons land 22 jaar bezet, en dat van de Palestijnen al 52. Daar kunnen ze toch niet zomaar ongestraft mee wegkomen?" En hij slingerde een nieuwe kei over het hek. Afgaand op de laatste zeven dagen lijkt Hezbollah niet uit op een echte confrontatie met Israel, maar is het ook niet van zins of bij machte om een escalatie actief te verhinderen. Het Libanese leger blijft buiten het gebied - het heeft zich ertoe beperkt de Libanezen te verbieden met Israel te bellen - en wacht op de Verenigde Naties die volgens resolutie 425 van de Veiligheidsraad moeten verifiëren dat Israel zich daadwerkelijk heeft teruggetrokken. De indruk in de hoofdstad Beiroet is dat de Libanezen deze verificatie bewust traineren, waarschijnlijk op instigatie van Syrië dat met 30.000 soldaten in het land feitelijk de dienst uitmaakt. "Wij gaan niet voor Israel hun grens bewaken", liet de Libanese generaal Michel Sleiman weten. Libanon heeft onder Syrische dwang altijd gezegd dat de Israelische noordgrens alleen veilig is indien Israel in het kader van het alomvattend vredesakkoord de Hoogvlakte van Golan teruggeeft aan Syrië. Tot dusverre blijft een akkoord uit, en lijkt Syrië van plan onrust aan de Noord-Israelische grens te willen blijven gebruiken als troef. Ook de VN hebben problemen, met name met het mandaat. "Wij gaan er niet heen om te fietsen", zegt een bij de onderhandelingen over versterking van de vredesmacht betrokken hoge Franse militair. "Wij willen duidelijke en verstrekkende rules of engagement." De VN hadden erop gerekend voor de overdracht de tijd hebben tot 7 juli - de datum van terugtrekking die Israel aanvankelijk aanhield. Hoewel Hezbollah heeft verklaard "geen ambities in het zuiden" te hebben en nergens wachtposten bemant, zei voorman Nasrallah zaterdag tegen de pan- Arabische nieuwszender Al-Jazeera het VN-mandaat niet bij voorbaat te aanvaarden: "Wij willen eerst zien wat erin staat over de Israelische troepen. Wanneer die komen overvliegen om ons te bombarderen, halen de VN ze dan ook neer? Of mogen de VN alleen op ons schieten?"

Israel heeft in ieder geval glashelder gemaakt dat het aanvallen op het eigen grondgebied keihard zal vergelden, niet alleen op Hezbollah maar ook op de Libanese infrastructuur èn Syrische troepen. Een Westerse diplomaat in Beiroet zegt: "Er moet heel snel iets gebeuren. Je hebt nu bij Fatima's Poort maar één wraakzuchtige gek met een geweer nodig en in heel Libanon gaat het licht uit."

Zie ook:

'Ik wilde dat mijn vader dit had meegemaakt' (24 mei 2000)
Leger Israel heeft Libanon ontruimd (24 mei 2000)
Israel versneld weg uit Libanon (23 mei 2000)
Noord-Israel is speelbal van het lot geworden (23 mei 2000)
Israel: desnoods Libanon weer in (22 mei 2000)
Uitbarsting geweld Palestijnen eist levens (16 mei 2000)

( a d v e r t e n t i e s )