NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

HENDRIK SPIERING
De gratis britannica-site op internet (www.britannica.com) is geweldig. Niet alleen de volledige inhoud van de Encyclopaedia Britannica is toegankelijk. Ook verwijst de site, die eind vorig jaar begon, in haar antwoorden op zoekopdrachten door naar toepasselijke informatie elders op Internet èn naar de volledige tekst van relevante artikelen uit een aantal Engelstalige tijdschriften. Makkelijk.

Waarom zou je nog een cd-rom met de Britannica kopen? De uitgever van 's werelds grootste encyclopedie heeft het er toch op gewaagd. Tegen de verbluffende lage prijs van 179 gulden ligt nu de Britannica 2000 cd- rom in de winkels. Ik ken mensen die ooit 1500 gulden voor een Britannica op cd-rom hebben betaald. Hoofdschuddend zitten zij nu naar de gratis website te kijken.

De cd-rom biedt meer informatie dan ooit (inclusief allerlei statistisch materiaal over landen), maar lang niet zoveel als de gratis website, dankzij de verwijzingen naar (beoordeelde) andere sites en tijdschriftartikelen. Over bijvoorbeeld de 50.000 jaar oude neanderthal- fluit die in 1996 werd gevonden in Slovenië zwijgt de Britannica zelf, maar wie op britannica.com 'Neanderthal AND flute', intikt, wordt wel verwezen naar de complete tekst van een artikel uit het betrouwbare Amerikaanse tijdschrift Discover uit 1997. Nu is het altijd al zo geweest dat een goede encyclopedie jaren achterloopt. Goede informatieverwerking kost tijd en je wilt in de zware leren banden ook niet direct de inmiddels overgewaaide dagwaan uit het vorige jaar aantreffen. Revisie is per definitie traag, dat was al zo bij de jaarlijkse edities van de 32-delige papieren set (die voorlopig niet meer gedrukt wordt). In de cd-roms bestaat daarom de gewoonte om voor de meest recente informatie te verwijzen naar (voor recente ontwikkelingen veel uitgebreidere) jaarboeken van de Britannica, die ook integraal op de cd-rom staan. Het gevolg hiervan is dat het hoofdstuk The history of the Netherlands since 1918 al jarenlang stopt in 1991. Wie iets over het paarse kabinet te weten wil komen, moet zoeken in de jaarboeken (hetgeen overigens automatisch gebeurt via dezelfde zoekmachine). Internet is voortaan core business van de Britannica. Door de vele behendige verwijzingen naar andere informatiebronnen, valt te vrezen dat het bijwerken van de eigen teksten minder prioriteit zal krijgen. Want zo gaat het nu ook prima. Voorlopig. Op den duur zal verwaarlozing van het eigen corpus leiden tot een hopeloze veroudering van de encyclopedie, opgericht in 1768 te Edinburgh. Het oude Verlichtingsideaal van die éne verzameling van de beste beschikbare kennis heeft het dan verloren van het handige zoeken in het onsamenhangende en ongelijksoortige zooitje van internet. Maar nog veel bedreigender voor de kwaliteit van de Britannica is dat op het web niet langer informatie wordt verkocht, maar advertentieruimte. De mentaliteit van het bedrijf is toch al sterk veranderd sinds een Zwitsers investeringscollectief het in 1997 kocht. De verleiding om verwijzingen en misschien zelfs passages in de encyclopedie te 'verkopen' zal steeds groter worden.

Waarom zou u de nieuwe Britannica-cd aanschaffen? De prijs is laag geworden en omdat de cd-roms (drie in totaal) nu in zijn geheel op de harde schijf kunnen worden gezet is de Britannica altijd compleet onder handbereik: nooit meer wisselen van schijfje. Wie een permanente aansluiting op internet heeft, kan natuurlijk net zo goed naar britannica.com gaan, maar de meeste thuisgebruikers moeten toch nog altijd telkens opnieuw inbellen - en de telefoontikker loopt door. Voor hen is zo'n cd-rom gemakkelijker in het gebruik en niet eens zo veel duurder.

Encyclopaedia Britannica Deluxe CD 2000. Voor windows. Prijs 179 gulden. De Standard edition (zonder multimedia) kost 99 gulden. Er is ook een DVD versie met extra multimedia.

Eerder verschenen in deze rubriek:

Een spannend verleden
(7 januari 2000)

Eerder verschenen artikelen in het archief.