NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Máxima, de koninklijke vriendin

De vriendin van prins Willem- Alexander komt uit een Baskisch-Argentijnse familie die nauwgezet over haar privacy waakt. Haar vader bezette ten tijde van de militaire dictatuur een 'technische' ministerspost.

Door onze redacteur REINOUD ROSCAM ABBING

BUENOS AIRES, 13 JAN. Haar voornaam dankt de op 8 maart 1971 geboren Máxima aan overgrootmoeder Máxima Bonorino, telg van een vooraanstaande familie uit Salta. In deze Noord-Argentijnse provincie liggen ook de wortels van de Spaans-Baskische familie Zorreguieta, die aan het eind van de achttiende eeuw emigreerde vanuit de Baskische provincie Guipuzcoa.

De Basken in Argentinië vormen een maatschappelijk doorgaans succesvolle bevolkingsgroep en hechten veel waarde aan hun culturele identiteit. In Buenos Aires zijn verschillende Baskische organisaties. Máxima's vader is voorzitter van één daarvan: de Baskisch-Argentijnse Stichting 'Juan de Garay'. Het land kent een aantal presidenten van Baskische afkomst, van wie José Evaristo Uriburu (eind vorige eeuw) één van de bekendste is. Naar hem werd de straat in Buenos Aires genoemd waar Máxima's ouders nu wonen in de wijk Barrio Norte. Hun appartement is er één in een niet al te luxe flatgebouw in een tamelijk drukke straat, ingeklemd tussen de Ahold-'Disco'-supermarkt en een parkeergarage.

Hoewel hij als Jorge Horacio is gedoopt, kennen velen Máxima's vader vooral onder zijn bijnaam 'Coqui' (Kokkie). Na de middelbare school begon Zorreguieta een succesvolle loopbaan in de voor Argentinië cruciale landbouwsector. In 1956 trouwde hij met Marta López Gil, met wie hij drie dochters kreeg: María ('56) die nu in het bedrijfsleven werkt, Angeles ('58), een gerenommeerde microbiologe die met haar gezin in Engeland woont, en Dolores ('65), die zich in New York heeft gevestigd als uitvoerend kunstenaar. In het jaar dat Dolores werd geboren, liep het huwelijk stuk. Maar volgens Marta López, docente filosofie aan de Universiteit van Buenos Aires, zijn de verhoudingen tussen haar drie dochters en de kinderen uit het tweede huwelijk van Coqui heel goed. "Ze zien elkaar als broers en zussen."

Jorge Zorreguieta hertrouwde met María del Carmen Cerruti, met wie hij twee zoons en twee dochters kreeg. Máxima (1971) is de oudste, gevolgd door Martín (1972), Juan (1982) en Inés (1984). Pas in de loop van dit tweede huwelijk begon de carrière van Jorge Zorreguieta, die geen universitaire opleiding volgde, een hoge vlucht te nemen. Zijn ervaring in de landbouwsector bezorgde hem in 1976, na de coup door de militaire junta van generaal Videla, de post van onderminister, later minister van Landbouw. Een puur 'technische' post, zeggen waarnemers, voor de politiek niet-actieve Zorreguieta. Directeur Silvia Rueda van de niet-gouvernementele organisatie Conciencia (geweten), die zich inzet voor politieke bewustwording van de Argentijnen in het post-dictatoriale tijdperk, noemt Zorreguieta "een zeer democratische man", die "zich volop heeft ingezet voor een terugkeer van de democratie" tijdens de militaire dictatuur.

Zijn verleden in de militaire regering is een teer punt gebleken. In Nederland plaatste met name Mies Bouhuys, vertegenwoordigster van de 'Dwaze Moeders' van het Plaza de Mayo, kritische kanttekeningen. Toch lijkt men er in Argentinië zelf niet al te zwaar aan te tillen. Ook volgens de Argentijnse historicus Félix Luna, die enkele standaardwerken schreef over de tijd van de militaire dictatuur, was het ministerschap van Landbouw vooral een technische en niet zozeer een politieke functie. "Het is overdreven om te stellen dat Zorreguieta een medeplichtige was van de dictatuur", meent Luna. De 'vuile oorlog' waarin de militairen duizenden mensen vermoordden, werd volgens hem uitgevoerd door de militaire leden van het kabinet, zonder dat de andere ministers daarvan op de hoogte waren.

Volgens Luna was er meer steun onder de Argentijnen voor de militaire coup in 1976 tegen het bewind van Isabel Peron dan soms wordt verondersteld. Dit geldt vooral voor de conservatieve sector van de samenleving waarvan ook vader Zorreguieta deel uitmaakt. "Er was aanvankelijk grote opluchting toen de coup was gepleegd", aldus Luna. Dit enthousiasme verdween toen begin jaren tachtig de gruwelijke feiten over het bewind van Videla in bredere kring bekend werden.

Zijn deelname aan de militaire regering heeft de landbouwcarrière van Zorreguieta zeker niet geschaad. Zo was hij onder meer voorzitter van de VN-conferentie over suiker. In de nadagen van zijn loopbaan houdt Jorge Zorreguieta tegenwoordig als voorzitter van de vereniging van Argentijnse suikerproducenten kantoor in een oud en statig pand in het centrum van Buenos Aires waar de liften worden bediend door piccolo's- op-leeftijd. Zorreguieta is, mede op aanraden van de Rijksvoorlichtingsdienst, niet bereid met de pers te praten, maar verleent wel enige medewerking waar het gaat om feitelijke informatie over zijn familie en zichzelf. Ook Máxima heeft er alles aan gedaan om haar privacy te beschermen. Zo melden Argentijnse journalisten dat Máxima haar vriendenkring in Buenos Aires (per email) dringend heeft verzocht vooral niet met de pers te praten.

De zwijgzaamheid van de Zorreguieta's en hun vrienden heeft onvermijdelijk geleid tot een beperkt beeld van met name Máxima. Duidelijk is dat ze in streng-katholieke tradities is opgevoed. Hoewel zij opgroeide in de wijk Recoleta ging zij naar school in de residentiële buurt Olivos. Máxima bezocht er het Northlands College, een particuliere en dure school voor kinderen van vier tot achttien jaar waar het onderwijs in zowel Engels als Spaans wordt gegeven. De meisjes dragen als uniform Schotse rokjes in verschillende kleuren en blauwe en groene pullovers. Een team van zes bewakers houdt de veiligheid van de leerlingen in de gaten rondom de drie gebouwen die samen twee huizenblokken in de wijk beslaan. Ook de school heeft van de familie Zorreguieta de opdracht gekregen geen informatie te geven, zo meldt woordvoerster Maia Hall.

"They have been very strict with us."

Na haar middelbare- schoolopleiding ging Máxima in 1988 economie en bedrijfskunde studeren aan de particuliere Katholieke Universiteit van Argentinië. Daar studeerde ze af in 1994, waarna ze in juli van dat jaar naar de Verenigde Staten vertrok. Ze volgde een graduate opleiding aan een universiteit in Boston en ging aan de slag in het New-Yorkse bankwezen. Haar eerste appartement was nog gehuurd door haar moeder. Maar in mei 1997 verhuisde ze naar de wijk Soho. Op dat adres staat haar voornaam nog steeds vaag te lezen op het bellenbord. Een voormalige buurvrouw, die weigert haar naam te geven, zegt: "Ik ontmoette haar wel toen ze hier nog woonde bij een jongen op de vijfde verdieping. We zeiden elkaar goedendag maar ik kende haar niet echt. Ik weet dat ze danste en danslessen volgde." Die jongen is David Anness, die nog steeds op hetzelfde adres in Soho woont. "Ze is een fantastische meid", zegt hij. "We hadden niets met elkaar, maar we deelden dit appartement. Ze ging elke dag naar haar werk en was vrij stil."

In juli vorig jaar begon Máxima bij haar huidige werkgever, Deutsche Bank. Sinds december 1997 woont ze in de wijk Chelsea, 225 West 20th Street, appartement 2W. Hier staat haar naam bij de bel naast die van Dieter Zimmermann, een Amerikaan met wie zij een kortstondige relatie zou hebben gehad voordat Willem-Alexander in beeld kwam.

Eén van Máxima's goede vriendinnen in Buenos Aires is haar leeftijdgenoot Valeria Rueda, dochter van de directeur van Conciencia. Een "schattig, intelligent en hulpvaardig meisje", noemt Sylvia Rueda de vriendin van haar dochter. Máxima heeft Conciencia herhaaldelijk geholpen, aldus Rueda, onder meer met het aanboren van internationale contacten. Uit reeds op de Nederlandse televisie vertoonde videobeelden van het huwelijksfeest van vrienden, bleek dat Máxima ook een enthousiast feestganger kan zijn.

Hoe en wanneer zij de Prins van Oranje heeft ontmoet, is nog steeds niet duidelijk. Volgens Marta López Gil is dat tijdens een reis gebeurd. Zeker is, dat de prins augustus vorig jaar in Argentinië is voorgesteld aan de ouders van Máxima. Daarna was Máxima op haar beurt te gast op het nieuwe jacht van prins Bernhard, de Jumbo VI, in Italië.

De 'vriendschap' tussen Willem-Alexander en Máxima kreeg begin september '99 een officieel tintje, toen premier Kok er gewag van maakte. In december vergezelde Máxima haar koninklijke vriend, diens ouders en andere leden van het koninklijk huis tijdens een kerstvakantie in India. De voorbereidingen voor de verloving zijn nu in volle gang.

Bijdrage: Lucas Ligtenberg, New York

De datum voor een verloving tussen prins Willem-Alexander en Máxima Zorreguieta is niet vastgesteld, maar de eerste stappen zijn gezet. Waar in de samenleving het instituut 'verloving' in onbruik is geraakt, heeft het in koninklijke kring nog steeds grote betekenis. Een verloving is de aankondiging van een huwelijk. Het impliceert dat de ouders toestemming hebben gegeven en het aanstaande bruidspaar tegenover elkaar de trouwbelofte heeft uitgesproken. Regelmatig wordt bij een verloving ook de trouwdatum bekendgemaakt, maar dat is formeel niet nodig. Een verloving is een privézaak. Kerk of stadhuis zijn er niet bij betrokken. Een verloving wordt over het algemeen gevierd met een receptie, diner en cadeaus. Het paar geeft elkaar meestal verlovingsringen. "In deftige kringen geeft alleen de bruidegom een ring aan de bruid. Alleen Willem-Alexander zal Máxima een ring geven, als ze zich verloven", aldus Reinildis Van Ditzhuyzen, auteur van boeken over etiquette en de Oranjes. Bij het koninklijk huis geldt de verloving als de feitelijke aankondiging van een huwelijk. De ervaring leert dat een koninklijk huwelijk enkele maanden na de verloving plaatsheeft. Dit betekent dat alle voorbereidingen voor het huwelijk zijn getroffen. Het kabinet maakt voor het huwelijk een wetsvoorstel dat wordt behandeld in een gezamenlijke zitting van Tweede en Eerste Kamer. Een politieke afwijzing zou pijnlijk zijn. Om die reden worden verloving en dus huwelijk zeer zorgvuldig voorbereid. De BVD verricht een onderzoek naar de antecedenten van Máxima. Wegens haar rooms-katholieke achtergrond zal ook moeten worden nagedacht over de kerkelijke inzegening. Tot slot dient Máxima versneld te worden genaturaliseerd tot Nederlandse.

Zie ook:

Op kousenvoeten rond het koninklijk huis (1 december 1999)
Argentijnse Zorreguieta nieuwe vriendin kroonprins (1 september 1999)

( a d v e r t e n t i e s )