NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De politie greep plotseling keihard in in de Millinxbuurt. Maar decennia lang hadden gemeente, politie en beleggers de wijk laten verpauperen.

Door GUUS VALK en FREDERIEK WEEDA

ROTTERDAM, 8 JAN. Dick Soeteman heeft de laatste jaren al een voetbalstadion vol buren gehad. Het ene gezin verblijft een week in zijn straat, het ander trekt, rechtstreeks uit het buitenland, voor een maand bij familie in. Hij woont al dertig jaar in de

Rotterdamse Millinxbuurt - tegenwoordig kent hij niet één van zijn naaste buren meer. De helft van de vooroorlogse woningen is nu voor renovatie dichtgetimmerd. Twintig jaar te laat, vindt Soeteman. De huizen zijn zo verwaarloosd dat de bewoners er letterlijk ziek van werden: daken lekten, het tochtte en er liepen kakkerlakken rond.

Ondanks het verval houdt Soeteman nog altijd van de Millinxbuurt. Zijn bloemenzaak moest hij zes jaar geleden sluiten wegens afnemende omzet, maar hij heeft weer werk en knapt zijn koophuis op. Zijn gezin vertrekt niet, zoals honderden buurtgenoten en winkeliers vóór hem wel deden. Bijna twee maanden nadat de politie de buurt vergrendelde en 300 willekeurige passanten fouilleerde - onder wie zijn vrouw - is Soeteman nog woedend. Ook de rechter keurde dinsdag de actie af, omdat de politie geen harde verdenkingen had. Wel trof de politie onder meer vijf vuurwapens aan. Soeteman: "Natuurlijk opereren criminelen in deze wijk, maar de meeste bewoners zijn gewoon, zoals wij. De politie heeft ons gebruikt om de wet te toetsen op de ruimte van haar bevoegdheden. Daarvóór zagen we de politie en de gemeente nooit. Ze hebben het decennialang laten afweten."

Na de oorlog woonde de 'middenstand' in de Millinxbuurt - keurige gezinnen met een werkende kostwinner. Nu kopen dagelijks tachtig verslaafden hun cocaïne in de zeven straten die de buurt telt. Gemiddeld vier keer per jaar wordt er iemand neergeschoten; huizen die voor een habbekrats te koop zijn, staan al jaren leeg. Niemand weet hoe veel bewoners er nog wonen. Minimaal 800, hooguit 2.000.

De politie heeft de buurt inderdaad te lang aan haar lot overgelaten, zegt Frank den Rooijen, chef van het pas opgerichte 'combiteam' dat de Millinxbuurt als werkterrein heeft. "Men dacht: als we hier de dealers en verslaafden wegjagen, dan verplaatst het probleem zich naar andere wijken. Deze bewoners zijn eraan gewend, dus we hebben het hier laten zitten en geprobeerd het te beheersen." Beheersen? Tot een half jaar geleden durfden de agenten amper nog de Millinxbuurt in, erkent Den Rooijen. "Het zijn vaak de bezoekers, niet de bewoners, die voor de overlast zorgden. Als je één van die bezoekers daarop aansprak, dan had je meteen vijftig man tegenover je staan, ook als ze de praktijken van de verdachte afkeurden. We hadden hier niets te vertellen." Sinds april bestaat het wijkteam, dat zich meteen heeft 'gepresenteerd'. "We lopen er de hele dag rond en pakken alles aan: gokken, wildplassen, spuiten in portieken. Wij zijn weer de baas."

De oorzaken voor de verpaupering zijn talrijk. Volgens Den Rooijen begon het met de metrolijn, die in 1968 in deze wijk, Charlois, werd aangelegd. "Weinig bewoners wilden zo'n betonnen kolos voor de deur. Steeds meer mensen trokken weg." De Millinxbuurt raakte in een vrije val die drie decennia zou duren. Doordat bewoners vertrokken, kochten huisjesmelkers en beleggers panden op. Die verhuurden kamertjes tegen hoge prijzen aan pas geïmmigreerde, laagopgeleide Antillianen en Surinamers. Zij kenden hun rechten niet, bleven in slecht verzorgde woningen en hoopten zo snel mogelijk de wijk te verlaten. , ,De verhuurders besteedden geen cent aan onderhoud", zegt Herlin Lindeborg. Ze komt uit Curaçao en heeft acht jaar in de Millinxbuurt gewoond, waar ze nu alleen nog werkt.

De bevolking verarmde en traditionele buurtwinkels werden genoodzaakt te sluiten. Steeds meer woningen kwamen leeg te staan - een walhalla voor drugsdealers. Antillianen die een beter bestaan kregen, vertrokken. Door het verloop nam ook de sociale controle af. Soeteman: "Er is nog maar een vaste kern van zo'n 45 mensen die zich echt nog betrokken voelt bij de buurt." Tot overmaat van ramp zette het rijk eind jaren tachtig de subsidie voor stadsvernieuwing stop, net toen de Millinxbuurt aan de beurt was.

Vandaag, donderdag, is het betaaldag van de sociale dienst. "Dan is hier veel bedrijvigheid", zegt Den Rooijen. Een handjevol dealers hangt al uren rond achterin de Millinxstraat. Als ze Den Rooijen zien, lopen ze plotseling allemaal door. De meeste huizen zijn dichtgetimmerd. Waar gevels te zien zijn, is geen ruit of deur heel. Voor een enkele woning ligt een berg huisvuil. " Het grofvuil weer niet gebeld." Den Rooijen vertelt waarom een aantal huizen lekt. "Sommige jongens richtten voor tonnen schade aan door zink en lood van de daken te slopen. Ze verkochten het. En wij gingen voor zink en lood echt niet de daken op."

Behalve de politie en de gemeente, hebben ook de banken het laten afweten in deze buurt, vertelt Soeteman. Onlangs nog weigerde de Postbank hem een hypotheek van 50.000 gulden om zijn huis zelf te verbouwen. Hij is ervan overtuigd dat zijn koopwoning door de opknapbeurt sterk in waarde zal stijgen. Alleen de Rabobank gaf gehoor: binnenkort krijgt hij waarschijnlijk een lening.

Sommige bewoners zijn hoopvol. Sinds twee jaar ontwikkelt de deelgemeente plannen voor de buurt. Als de panden eenmaal zijn opgeknapt, dan zullen er weer werkende mensen en jonge gezinnen komen, verwacht ook Jan Maas. Hij is verantwoordelijk voor de vernieuwing van de Millinxbuurt. "Er moet alleen één schaap over de dam voordat mensen zich hier ook echt vestigen." Met subsidies stimuleert de gemeente woningcorporatie de Nieuwe Unie om huizen te kopen en die uit handen van onbetrouwbare huisjesmelkers te halen.

Renovatie op sociaal gebied is ook hard nodig, zegt Maas. Gemeente en bewoners hebben besloten om dertig verslaafden te accepteren in de wijk - circa één procent van alle Rotterdamse verslaafden. De andere vijftig gebruikers moeten naar elders. Sinds kort kunnen de dertig verslaafden via uitzendbureau Topscore voor 50 gulden per dag klussen in de wijk opknappen. Maas: "De junks worden er rustiger van. Ze hoeven niet meer te stelen."

De Millinxers mogen zichzelf best op de borst kloppen, vindt Soeteman. "Junks hebben we geïntegreerd." Maar het is de vraag of er nieuwe bewoners komen als ze dertig verslaafden op de koop toe krijgen. Maas: "We hopen dat vooral de bewoners die weggetrokken zijn, terugkeren. De meesten zijn niet weggegaan omdat ze de buurtbewoners zat waren, maar wegens de slechte staat van de huizen en overlast van de drugshandel."

Zie ook:

Rechter wijst optreden politie Millinxbuurt af (4 januari 2000)
Huisregels (16 december 1999)
Nieuwe kleur voor Millinxbuurt (20 oktober 1999)

( a d v e r t e n t i e s )