NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze correspondenten HANS BUDDINGH' en BEN VAN DER VELDEN
HELSINKI, 10 DEC. De Europese Unie is bereid Turkije te erkennen als kandidaat-lid. Daarnaast gaat ze met zes andere landen over het EU-lidmaatschap onderhandelen.

Dat hebben de Europese regeringsleiders vandaag in Helsinki besloten. Onduidelijk was aan het begin van de middag nog of Turkije het aanbod van de EU zou aanvaarden. Over de precieze voorwaarden van het aanbod werd vanmorgen nog onderhandeld. De zes andere landen die zeker wel over toetreding gaan onderhandelen zijn: Roemenië, Bulgarije, Litouwen, Letland, Slowakije en Malta. De EU onderhandelt al met Polen, Tsjechië, Hongarije, Slovenië, Estland en Cyprus.

Wat betreft de toetreding van Turkije staat de kwestie-Cyprus centraal. Vanmorgen bespraken de regeringsleiders een tekst die ze aan de Turkse regering, naast het aanbod om over toetreding te gaan onderhandelen, zouden voorleggen. Mocht Turkije die tekst afwijzen, dan zou de schuld voor het niet-toetreden bij Ankara komen te liggen.

In de tekst wordt tegemoet gekomen aan de Griekse eis dat Turkije, voordat het kandidaat wordt, aanvaardt dat het een geschil met Griekenland over eilanden in de Egeïsche Zee voorlegt aan het Internationale Hof van Justitie in Den Haag. Bovendien gaat het ontwerp in op het Griekse verlangen dat Turkije accepteert dat Cyprus EU-lid kan worden, hoewel nog geen einde is gemaakt aan de deling van dit eiland.

Over de precieze bewoordingen van beide elementen werd vanmorgen nog onderhandeld. Verschillende EU-lidstaten, waaronder Frankrijk, vinden namelijk dat aan Turkije geen andere eisen gesteld moeten worden dan aan de overige kandidaat-leden van de EU. De Europese regeringsleiders hebben al eerder (zonder een land met name te noemen) vastgelegd dat kandidaten territoriale geschillen aan het Hof in Den Haag moeten voorleggen en dat een kandidaat het EU-lidmaatschap van een andere kandidaat niet kan belemmeren.

Het Finse voorzitterschap heeft de Turkse premier Ecevit uitgenodigd morgen aanwezig te zijn bij een lunch met collega's van kandidaat- lidstaten. Ecevit heeft hangende de discussie over de positie van zijn land deze uitnodiging nog niet aanvaard.

De Europese regeringsleiders begonnen vanmorgen aanvankelijk in een geïrriteerde stemming aan hun tweedaagse bijeenkomst in Helsinki. Groot-Brittannië dreigde onderhandelingen over belastingen binnen de Europese Unie geheel te doen vastlopen. De Britse premier Blair was bovendien woedend over het besluit van de Franse premier Jospin om de Franse markt gesloten te houden voor Brits rundvlees.

Immiddels is van Britse zijde gezegd dat de vleesruzie de Europese samenwerking niet moet gaan overschaduwen. De woordvoerder van Blair betitelde de ruzie vanmorgen als een "bilateraal geschil" dat voor het Europese hof van Justitie moet worden uitgevochten. Hij riep beide partijen op de kalmte te bewaren.

Blair zei gisteren nog dat Frankrijk " het wettig fundament van de EU" negeert. "We kunnen simpelweg niet hebben dat landen zelf uitmaken welke wetten ze wel en niet zullen gehoorzamen", aldus Blair. Minister van Financiën, Brown, weigerde vannacht toe te geven aan de druk van zijn collega's om in het kader van een Europese belastingregeling afspraken te maken over de Londense markt voor euro obligaties. Het overleg van de EU-ministers van Financiën was volgens een Finse woordvoerder "een gesprek tussen doven". Minister Zalm vond het "vertederend om te zien hoe de Britse socialisten hun best doen het grootkapitaal te beschermen". De mislukking betekent dat er nog geen discussie komt over Nederlandse belastingregelingen voor internationale ondernemingen die volgens andere EU-landen neerkomen op oneerlijke concurrentie.

Zie ook:

De unieke expansie van de Unie (8 november 1999)
'Nog geen ja of nee tegen Turkije' (7 november 1999)

( a d v e r t e n t i e s )