NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

HET POSITIEVE VOOROP. Voor het eerst sinds hun onafhankelijkheid hebben de Indonesiërs een strijd om de vervulling van het presidentschap gezien, vele jaren lang de onaantastbaarste functie in de staat. Sterker, zij zagen gisteren hoe het Volkscongres het beleid van de zittende president Habibie, overhouder van het Soeharto-regime, afbrandde. Habibie trok zich terug uit de race om zijn opvolging en moest de 'partij van de macht', Soeharto's schepping Golkar, bij de recente verkiezingen voor het parlement nog tweede, aan haar lot overlaten.

Vervolgens is de keuze van het Volkscongres gevallen op de islamitische leider en outsider Abdurrachman Wahid, alias Gus Dur, en daarmee rijzen indringende vragen. Na aanvankelijk met PDI-P-aanvoerster Megawati Soekarnoputri te zijn opgetrokken, liet Wahid zich onlangs door een bonte verzameling moslimpartijen kandidaat stellen voor het presidentschap. Zijn meerderheid lijkt hij te danken te hebben aan een combinatie van deze 'centrale as', verweesde Golkaraanhangers en aan afgevaardigden uit de regio en het maatschappelijk middenveld. In feite is de breuk met het verleden groter dan met een keuze voor Megawati het geval zou zijn geweest. In meer democratische èn in totalitaire tijden stond het seculiere karakter van het regime altijd voorop. Dat zou met een keuze voor de dochter van de eerste president zo zijn gebleven. Met Wahid komt echter het religieuze denken aan de macht.

DE GANG VAN zaken werpt een smet op de reformasi, de beweging die een einde maakte aan het Soeharto-tijdperk. De winnares van de parlementsverkiezingen is nu buiten spel gezet. In een parlementaire democratie krijgt de winnaar doorgaans als eerste de opdracht een regering te vormen. Maar in de mengelmoes van het Indonesische staatsrecht blijken verkiezingen en het parlement nog steeds op zijn best niet meer dan een wankel opstapje naar de macht. Megawati wordt nu verweten dat zij zich afzijdig heeft gehouden bij de chicanes binnen het Volkscongres. De strijdkrachten en Wahid leek zij aanvankelijk aan haar zijde te hebben alsmede dat deel van Golkar dat innerlijk al afscheid had genomen van Habibie en het partijverleden. De keuze van moslimleider Rais als voorzitter van het Volkscongres en van de tweede man van Golkar als voorzitter van het parlement vormden echter al snel een aanwijzing hoe de hazen zouden lopen. De enige storende factor in het spel was Habibie zelf die te lang aan het pluche bleef hechten.

Wahid staat niet, evenmin overigens als Megawati, bekend als een activistische politicus met een samenhangend program. Vandaar dat de keuze morgen van een vice-president meer is dan een formaliteit. Die moet wellicht de feitelijke leiding van het landsbestuur op zich gaan nemen.

DE BESTUURSERVARING ligt bij Golkar. De jarenlange alleenheerschappij van deze partij, vehikel van Soeharto's bijkans absolute macht, heeft andere groeperingen, ook al waren ze in het systeem ingepast, verre gehouden van het dagelijks bestuur. Indonesië is in normale tijden al een gecompliceerd land. Nu de naweeën van de Aziatische crisis nog niet zijn overwonnen, de bevolking is verarmd en het etnische geweld in de buitengewesten voortduurt, zal regeren nog moeilijker zijn. Waarbij het de vraag is hoelang Wahid vertrouwen krijgt, van zowel de militante Megawati-aanhang als van de fundamentalisten uit zijn eigen, vermoedelijk tijdelijke, achterban.

Zie ook:

Moslimleider Wahid president (20 oktober 1999)
De ware moslims trokken één lijn (20 oktober 1999)
President Indonesië straks niet meer oppermachtig (18 oktober 1999)

( a d v e r t e n t i e s )