NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze redacteur ROBERT MISSET
EINDHOVEN, 29 APRIL. Niemand had ooit van haar gehoord toen Elda Gjoka zich vorige week bij de organisatie van de Europese kampioenschappen tafeltennis meldde.

De officials uit Albanië waren al vertrokken en de voorzitter van de Albanese tafeltennisbond bleek de voor Gjoka gereserveerde verblijfskosten in eigen zak te hebben gestoken. Pas na interventie van de Zwitserse bondscoach Herbert Neubauer mocht Gjoka alsnog deelnemen aan het kwalificatie-toernooi. In zijn armen barstte het 19-jarige meisje in snikken uit na een onbeduidend partijtje tegen de Luxemburgse Jana Heintz.

Vijftig uur had ze in de trein gezeten en al na twintig minuten kwam een einde aan haar EK. Ze verloor gisteren met 21-5 en 21-12. Hoe kon de speelster uit Albanië troost putten uit de gedachte dat deelname onder deze groteske omstandigheden al een overwinning was? ,,Hoe kun je winnen van een speelster die over uitstekende faciliteiten beschikt?'', hield Neubauer haar voor. ,,Het is geen eerlijke vergelijking.''

Gjoka knikte en borg zwijgend haar batje op. ,,Ik had ten minste morele ondersteuning van mijn bond verwacht'', stamelde ze na haar kortstondige optreden in de tot pingpongzaal verbouwde kunstijsbaan van Eindhoven. ,,Blijkbaar had niemand in Albanië verwacht dat ik zou doorzetten. Ik wilde per se deelnemen aan de EK, ik heb dezelfde dromen als al die andere meisjes op dit toernooi. Maar ik voel me vernederd en gekwetst, omdat ik door mijn landgenoten aan mijn lot ben overgelaten. Ik heb geen idee waar mijn coach is gebleven. Ik schaam me dat ik afhankelijk ben geweest van een Zwitserse vriend en de mensen van de organisatie die mijn verblijf hebben geregeld.''

Geld om Gjoka naar de EK te sturen was er al niet. ,,Ik moest aanvankelijk 240 dollar aan inschrijfgeld betalen'', vertelt ze. ,,Dat had ik niet. Ik heb me vervolgens gemeld bij het ministerie voor sport. De secretaris-generaal heeft dat bedrag uiteindelijk overgemaakt, maar mijn eigen bond deed niets voor me. Desondanks had ik verwacht dat alles in orde zou zijn, toen ik in Eindhoven arriveerde. Maar dat zat ik, moederziel alleen op de tribunes. Ik weet dat ik een berg moet beklimmen. Soms lijkt de top verder weg dan ooit.''

Ze herkende de symboliek onmiddellijk. Voor tienduizenden landgenoten was een schip naar Italië vorig jaar een vlucht naar de vrijheid tijdens de opstand tegen president Berisha, die bijna in een burgeroorlog eindigde. Gjoka wilde zich slechts voor even een topsporter voelen in de wetenschap dat ze zich niet kan meten met haar veel beter getrainde concurrenten. Ze verhuisde van Burrel naar Tirana om haar studie te combineren met tafeltennis. ,,Maar we spelen in een te kleine zaal op twee tafels die al ruim twintig jaar oud zijn. En van trainen is het afgelopen jaar weinig gekomen door alle ellende in Albanië.''

Met een weemoedige glimlach luisterde Gjoka naar een collega die ,,zelfs haar rubbers en haar trainingspakken krijgt betaald.'' Geestdriftig hield het meisje haar voor dat ze als 19-jarige toch ,,de wereld in haar hand heeft''. Gjoka, met een bittere ondertoon: ,,Zo ervaar ik dat helemaal niet. Ik voel me veel ouder dan ik ben. Ik heb te veel begrafenissen bijgewoond van vrienden die net zulke mooie idealen hadden als ik. Mijn ouders werken als dokter in een ziekenhuis in Burrel. Die mensen dreigden geestelijk kapot te gaan, omdat veel mensen onder hun handen zijn gestorven. Ze hebben te veel bloed gezien.''

Haar stem stokt en ze onderdrukt een snik. ,,Ik kan er niet over praten'', fluistert Gjoka. ,,Mijn haren gaan er recht van overeind staan als ik denk aan de tragedie in mijn land. Nooit heb ik overwogen te vluchten, want ik houd van Albanië. Maar ik walg van de politiek. Het begon met het piramidespel, waarbij zoveel Albanezen hun geld hebben verloren. Niemand vertrouwde de politici meer. Alle hoop na de val van het communisme werd in één klap de bodem ingeslagen. Nu hebben veel mensen zich van de politiek afgekeerd. Ze trachten slechts te overleven.''

Gjoka mag in Eindhoven nog enkele dagen in een droomwereld verblijven. Ze hoopt in de nabije toekomst in het buitenland te kunnen werken aan haar sportieve carrière. Al is het alleen maar om Albanië enige status te kunnen geven in het tafeltennis. ,,Daarom moest ik huilen na mijn nederlaag'', zei Gjoka. ,,Waarom moet ik zoveel lijden? Tafeltennis is het belangrijkste in mijn leven. Ik wil niet zielig zijn, omdat ik uit Albanië kom. Ik wil één zijn met al die andere speelsters op de EK. Maar als mijn eigen bond al niet in mij gelooft, heeft het geen zin om door te gaan. Toch ben ik de mensen die mij op de EK hebben gesteund innig dankbaar. Zij hebben me het gevoel gegeven dat mijn missie niet voor niets is geweest.''

Met de pas 16-jarige Kalun Yu als debutant heeft het Nederlandse team de wedstrijd om de derde plaats tegen Zweden met 4-0 verloren. Beide ploegen waren al verzekerd van een bronzen medaille. Omdat Danny Heister rust werd gegund en Trinko Keen alleen voor het dubbelspel (met Jorg de Cock) achter de tafel verscheen, mocht Yu voor het eerst het internationale podium betreden. Hij speelde verdienstelijk tegen de Zweed Erik Lindh, die met twee keer 21-17 won. De Cock had tegen Top 12-finalist Peter Karlsson zelfs uitzicht op winst en boog pas na 21-19 in de derde game. Frankrijk veroverde voor de derde keer de Europese titel. In een zinderende finale bezorgde Damien Eloi zijn ploeg het winnende punt tegen Polen, 4-3.

Zie ook:
Brons voor uitgeput tafeltennisteam (28 april 1998)

Tafeltennisploeg heeft bij EK kans op halve finales (24 april 1998)