NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

MARIE-JOSÉ KLAVER
Omdat Internet een openbaar platform voor het uitwisselen van ideeën en informatie is, verdient het de grondwettelijke bescherming die ook voor de vrijheid van meningsuiting geldt. Met deze uitspraak bevestigde het Amerikaanse Hooggerechtshof vorige week het standpunt van de rechtbank van Philadelphia dat de door het Congres aangenomen Communication Decency Act (CDA) onconstitutioneel is.

De uitspraak werd alom een doorbraak genoemd en met gejuich ontvangen. Overal in de Verenigde Staten werd feest gevierd, door burgerrechtsbewegingen, netactivisten, individuele Internetgebruikers, aanbieders van Internettoegang en juristen. Op de mailinglijsten waarop ik geabonneerd ben, kwam het nieuws luttele minuten na de uitspraak binnen. ,,I think I'll have a beer and call in sick'', schreef een participant.

In Europa is het veel stiller rond de wetgeving die Internet betreft. Terwijl er evenveel op het spel staat. Zo is in Duitsland op 13 juni zonder ophef een wet door de Bondsdag aangenomen die alle datacommunicatie en Internetverkeer regelt, 'das Informations- und Kommunikationsdienste-Gesetz'. Die wet is zo omvangrijk dat de gevolgen nog niet te overzien zijn. In de online versie van de Duitse krant die tageszeitung beklaagde een journalist zich er over dat het niemand opgevallen was dat de wet is aangenomen. In de nieuwsgroep de.soc.zensur, die als thema censuur heeft, werd zelfs geïrriteerd op een persbericht over het wetsontwerp gereageerd. Een bericht over de Amerikaanse CDA, die voor de Europese Internetverhoudingen veel minder verstrekkende gevolgen heeft, werd wel goed ontvangen.

Verder weet bijna niemand dat de nieuwe Duitse wet, in die tages zeitung onheilspellend 'das geheime Internetgesetz' genoemd, geheel in de lijn van de Europese Commissie (EC) ligt. De EC is al enige tijd bezig met het opstellen van richtlijnen met betrekking tot Internetgebruik.

De EC-werkgroep Illegal and harmful content on the Internet heeft twee rapporten uitgebracht om de discussie over wat toelaatbaar is op Internet te stimuleren. De voorstellen van de werkgroep maken een goede kans om tot Europese wet te worden verheven. Volgende week vindt in Bonn een conferentie plaats waar de Europese ministers van Justitie op uitnodiging van de Raad van Ministers van de EU en de Europese Commissie met Internetaanbieders over de toekomst van het Net spreken.

Een van de belangrijkste vragen die zich telkens weer voordoet, is wie verantwoordelijk is voor de publicatie en verspreiding van illegaal materiaal, zoals kinderporno en racistische en antisemitische uitingen, op Internet. Ligt de verantwoordelijkheid bij de Internetaanbieder of bij de veel moeilijker op te sporen individuele gebruiker, die op zijn beurt ook weer aanbieder is? Is de provider medeverantwoordelijk voor de informatie die via hem op het Net is gekomen?

Voor Internetproviders geldt volgens de EC dat ze aansprakelijk zijn voor illegaal materiaal als ze het zelf aanbieden of als ze ervan op de hoogte zijn en het niet verwijderen. In principe is dit een inperking van de heersende praktijk in Nederland, waar de provider als uitgever behandeld wordt en niet voor de inhoud van verspreid materiaal verantwoordelijk is.

In Nederland loopt de uit hackerskringen voortgekomen aanbieder Xs4all op de EC-richtlijnen vooruit. De Amsterdamse provider is onlangs gestopt met het doorgeven van een aantal nieuwsgroepen waarin soms kinderpornografische afbeeldingen verschenen. De tijden van anarchie en zelfregulering op Internet lijken voorbij nu de hackers van weleer bang worden voor wetten die nog niet bestaan

Meer informatie over Internet en wetgeving:

http://www.ciec.org/SC-appeal/decision.shtml
Uitspraak van de Supreme Court over de CDA

http://www2.echo.lu/legal/en/internet/content/communic.html
Resolutie voor het Europarlement over illegaal en schadelijk materiaal op Internet

http://www2.echo.lu/legal/en/internet/content/gpen-toc.html
Rapport van de EC over de bescherming van minderjarigen en de menselijke waardigheid in audiovisuele en informatiediensten

http://www2.echo.lu/best-use/best-use.html
EU-richtlijn voor het gebruik van Internet

http://www2.echo.lu/bonn/conference.html
Conferentie in Bonn over toekomst Internetgebruik in de Europese Unie

http://www.iid.de/rahmen/iukdgbt.html
Informations- und Telekommunikationsdienstegesetz

Artikelen:
Uniek Internet (NRC Handelsblad, 1 juli 1997)

Hoe bewijsvast is de E-mail? (NRC Handelsblad, 16 september 1997)

Digitaal briefgeheim (NRC Handelsblad, 16 december 1997)