Kosovo Conflict

Nieuws

Achtergrond

Nasleep

Conflict

Vluchtelingen

Etnische zuivering

Internet en Media

Links

Na de oorlog dreigt er een nieuw gevaar voor Kosovo en Servië: de toevoer van slechte medicijnen.

Door GERBEN VAN DER MAREL

OEGSTGEEST, 12 JUNI. Kosovo en Servië worden binnen enkele dagen overspoeld door onbruikbare medicijnen afkomstig van hulporganisaties. De aanvoer van medicijnen naar Albanië en Macedonië verloopt ook niet zonder problemen. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en de hulporganisatie Apothekers zonder Grenzen is de kwaliteit slecht, en is onduidelijk wat de inhoud van de vrachtladingen is.

Dat is gisteren meegedeeld op een conferentie in Oegstgeest van tien non-gouvernementele organisaties die bij de hulpverlening op de Balkan zijn betrokken. Het overgrote deel van de geneesmiddelendonaties, 80 procent, komt in Albanië en Macedonië zonder enige coördinatie van hulporganisaties en de ministeries van volksgezondheid binnen.

Meer dan 30 procent van medicijnen die wel gecoördineerd de Albanese grens passeren, zijn onbruikbaar omdat de houdbaarheidsdatum is verstreken, aldus Serge Barbereau van de hulporganisatie Apothekers zonder Grenzen.

Gilles Forte, werkzaam bij Wereldgezondheidsorganisatie en verantwoordelijk voor de regio Midden- en Oost-Europa, zegt dat in Albanië tonnen medicijnen tegen cholera en acute diarree zijn opgeslagen terwijl er een grote behoefte is aan medicijnen tegen heel andere kwalen zoals kinderziektes en suikerziekte. Ook is er grote vraag naar psychotrope geneesmiddelen omdat veel mensen in een mentale shocktoestand verkeren.

De WHO vreest nu een herhaling van de situatie in Bosnië, toen tonnen ongebruikte geneesmiddelen waarvan de houdbaarheidsdatum was verstreken opgeslagen moesten worden. Een groot deel van de medicijnen werd toen tegen de prijs van 1500 dollar per ton vernietigd.

Barbereau, die tot vlak na het begin van de bombardementen werkzaam was in Pristina, verwacht dat vooral Servië overspoeld zal worden met slechte medicijnen. "De Servische republiek heeft nu een tekort aan medicijnen doordat de farmaceutische industrie Galanica in Belgrado is platgebombardeerd. " Als straks tientallen kleine hulporganisaties de grens over kunnen naar Servië, wordt de situatie zeer onoverzichtelijk, met alle risico's van dien, waarschuwt Barbereau.

De hulpverlener is net terug uit Albanië. Gisteren toonde hij in Oegstgeest foto's waarop te zien is wat er aan medicijnen binnenkomt uit Frankrijk. Hij wijst op grote dozen waar niet meer op staat dan '5 kilo medicijnen', bergen halflege flesjes waarvan niet duidelijk is wat er in zit, en strips met pillen met een Arabische bijsluiter. Barbereau schat dat de helft van de Franse geneesmiddelen in Albanië en Macedonië, die in strijd met Franse wet verzameld zijn, onbruikbaar is. Sinds het begin van deze week sturen Albanezen veel van de medicijnen direct terug.

Gilles Forte van de WHO zei dat de Albanese autoriteiten de richtlijnen van de WHO zeer serieus nemen, maar is in Noord-Albanië de uitvoering toch de mist in gegaan. Forte: "Veel partijen onbruikbare medicijnen worden moedig geweigerd aan de grens in Albanië en Macedonië, maar via allerlei smokkelroutes komen de medicijnen toch binnen. Albanezen fungeren vaak als tussenpersonen en verkopen de geneesmiddelen voor woekerprijzen vanuit hun garage vooral aan Kosovaren buiten de vluchtelingenkampen.'Hans Hogerzeil, werkzaam bij de WHO in Zwitserland, heeft aan de wieg gestaan van de richtlijnen voor medicijnendonaties. Hij constateert tot zijn spijt dat de inspanningen onvoldoende geholpen hebben. Hogerzeil: "Ik vind het zeer vervelend te horen dat slechts 20 procent van de donoren zich laten coördineren. Het doneren van medicijnen is niet voor amateurs weggelegd, het is een professionele aangelegenheid."