Kosovo Conflict

Nieuws

Achtergrond

Nasleep

Conflict

Vluchtelingen

Etnische zuivering

Internet en Media

Links

Macedonië wordt overstroomd met vluchtelingen. Ze doen niet alleen een beroep op de schaarse hulpbronnen, ze wijzigen ook het etnische evenwicht.

Door onze redacteur CEES BANNING
SKOPJE, 31 MAART. In Macedonië tikt een demografische tijdbom. Om die niet te laten ontploffen heeft de regering van premier Ljupco Georgijevski verordonneerd dat maximaal 20.000 oorlogsvluchtelingen kunnen worden opgenomen. ,,Meer zou leiden tot een destabilisatie van het land en de regio'', zegt vice-premier Radmila Kiprijanova-Radovanovik.

Twee keer per dag geeft ze een persconferentie. Vanachter een plastic bloemstuk tegen een blauwe achtergrond wordt met een stoïcijns gezicht het aantal vluchtelingen voorgelezen, als betrof het de waterstanden. Gisteren meldde ze dat het maximum van 20.000 mensen is bereikt. Sluit Macedonië nu de grens? ,,Uiteraard niet'', reageert ze geïrriteerd. ,,We hebben al 22.000 mensen geregistreerd. Maar Macedonië is niet in staat om het vluchtelingenprobleem alleen op te lossen.''

Er zijn afspraken gemaakt met Griekenland, Bulgarije en Turkije om ook mensen op te nemen. Verder deed president Kiro Gligorov gisteren een dringend beroep op de landen van de EU om vluchtelingen op te nemen. Macedonië telt een grote Albanese minderheid, die op gespannen voet leeft met de Macedonische meerderheid. Als, zo zeggen de laatsten, het ‘etnische evenwicht' wordt verstoord (lees: als het aantal etnische Albanezen te sterk stijgt), wordt de politieke stabiliteit van het land verstoord. Over veel kwesties lopen de meningen tussen beide groeperingen uiteen. Zelfs over de samenstelling van de bevolking. De minderheid maakt volgens de Macedoniërs maximaal 25 procent van de bevolking uit, de Albanezen houden het op 40 of 45 procent.

,,We rekenen op steun van de EU én van de NAVO'', licht Radmila Kiprijanova-Radovanovik na de persconferentie toe. Tijdens de wandeling naar haar kantoor beantwoordt ‘Cleopatra' (zoals ze wegens haar klassieke uiterlijk in de Macedonische pers wordt genoemd) een paar vragen.

Als de EU bereid is de vluchtelingen financieel volledig te adopteren, maar op voorwaarde dat ze in úw land moeten worden opgevangen, gaat u daarmee akkoord?

,,Nee, meer vluchtelingen zijn een bedreiging voor onze maatschappij. Het zijn vluchtelingen, we kijken niet naar hun etnische achtergrond.''

Maar de opvang is toch tijdelijk? U hebt gezegd dat u ervan uitgaat dat alle vluchtelingen weer teruggaan.

,,Dat is waar, maar ook op korte termijn werkt een groot aantal vluchtelingen ontwrichtend voor ons land. We lijden al grote financiële schade door de oorlog. We hebben een werkloosheid van 30 procent. Er zijn grenzen aan de opvang.''

U schetst een financieel-economisch probleem. De regeringen van de meeste West-Europese landen vinden dat ze al worden geconfronteerd met een vluchtelingenprobleem en willen dat de vluchtelingen worden opgevangen in de regio. Als de geldbuidel opengaat voor Macedonië, bent u dan bereid om meer mensen op te nemen?

,,Het is niet alleen een financieel probleem. Een complexe samenleving als de Macedonische kan niet onbeperkt vluchtelingen opnemen. Alle partijen in de coalitie zijn het daarover eens. We vormen één front.''

De vice-premier is lid van het liberale Democratisch Alternatief (DA), het bindend element tussen de Slavisch-Macedonische VMRO/DPMNE en de belangrijkste Albanese partij in Macedonië. Sinds eind vorig jaar regeert deze coalitie. Daarbij wordt het verleden met de mantel der liefde bedekt. Radmila Kiprijanova-Radovanovik was van 1994 tot 1998 namelijk rector van de Universiteit van Skopje. Ze weigerde in die functie toestemming te geven aan de stichting van Albaneestalige faculteiten. Jarenlang was het land in de ban van deze strijd, die leidde tot de vestiging van een ondergrondse Albaneestalige universiteit. Ze wil er niet over praten. ,,Ons verleden levert genoeg munitie voor een eeuwig durende polemiek. Laten we ons nu richten op de toekomst. Als we nu de krachten in Macedonië niet bundelen, zal onze republiek de geschiedenis ingaan als een met een zeer korte historie. We moeten snel een oplossing vinden. Én Macedonië moet snel lid worden van de NAVO en aansluiting krijgen bij de EU.''

U vreest dat Macedonië de volgende prooi van Milosevíc zal zijn?

,,Ik vrees niets of niemand. Ik weet alleen dat de NAVO tot stabiliteit heeft geleid in West-Europa. Ik zie ook een taak voor de NAVO om een vreedzame samenleving te creëren op de Balkan.''