Kosovo-oorlog
Tribunaal onderzoekt rol NAVO
DEN HAAG, 29 DEC. Het VN-
tribunaal voor oorlogsmisdaden in Den Haag stelt een onderzoek in naar
het gedrag van NAVO-piloten en hun commandanten tijdens de oorlog om
Kosovo. Dat heeft de woordvoerder van hoofdaanklager Carla Del Ponte
gisteren bevestigd.
Naar aanleiding van een vraaggesprek van Del Ponte met het Britse blad
The Observer zei de woordvoerder dat haar staf op verzoek van
diverse " geïnteresseerde partijen" een onderzoek heeft ingesteld
naar de luchtaanvallen die in de Kosovo-oorlog, tussen eind maart en
begin juni van dit jaar, op doelen in Joegoslavië zijn uitgevoerd.
Onder de 'partijen' die om het onderzoek hebben gevraagd bevinden zich
een Canadese jurist en een groep Russische parlementariërs.
Het VN-tribunaal, in 1993 opgericht door de Veiligheidsraad van de VN
naar aanleiding van de oorlogen in Kroatië en Bosnië, kan
geen regeringen of internationale organisaties aanklagen. Maar Del
Ponte kan wel op grond van het onderzoek van haar staf besluiten
individuen voor de rechter te brengen. Dat zou een spectaculaire stap
zijn: nooit eerder is een Westerse militaire of politieke leider voor
een internationaal tribunaal gedaagd.
De inhoud van het onderzoek is vertrouwelijk. Maar de NAVO is in het
recente verleden wel in opspraak geraakt naar aanleiding van de
luchtacties, met name over vergissingen als het bombardement op de
Chinese ambassade in Belgrado en over missers waarbij onder andere een
passagierstrein en een vluchtelingenkonvooi zijn getroffen. De NAVO
wilde gisteren geen commentaar geven op Del Ponte's onderzoek; volgens
woordvoerder Jamie Shea is de organisatie nog niet formeel op de hoogte
gesteld.
Vooral op de Balkan bestaat al jaren de overtuiging, dat het tribunaal
een instrument van Westerse leiders is om boosdoeners en tegenstanders
te vervolgen en zelf buiten schot te blijven. Die overtuiging kan door
een juridische actie tegen Westerse militairen of politici worden
bestreden. Maar het is volgens deskundigen niet waarschijnlijk dat het
onderzoek uitmondt in dagvaardingen. Del Ponte zelf zei tegen The
Observer dat ze wel degelijk in actie zal komen als het onderzoek
bewijsmateriaal oplevert: "Als ik niet bereid zou zijn dat te doen zou
ik niet op de juiste plek zitten. Dan moet ik mijn missie staken. " Ze
tekende echter aan dat het onderzoek naar de NAVO-luchtacties niet de
eerste prioriteit is: "Er zijn onderzoeken naar genocide, naar lijken in
massagraven." (AP)