Door onze redacteur RAYMOND VAN DEN BOOGAARD

ROTTERDAM, 26 MAART. Het vliegveldje van Sombor mag door de NAVO deerlijk gehavend zijn - dat heeft de bakkers van deze Noord-Servische stad er niet van weerhouden om de bevolking naar behoren van brood te voorzien. Dat weten we dankzij het Belgradose radiostation B'92, waarvan de zender eerder deze week door de Joegoslavische autoriteiten werd gesloten, maar dat gisteren nog steeds via Internet zijn signaal naar de rest van de wereld zond. Het kleine nieuws uit Sombor en de bijdragen van andere correspondenten van B'92 in kleinere Servische steden vormden gisteren de uitzondering: in het algemeen kwamen er gisteren uit Servië nauwelijks menselijke details naar buiten over het verloop van de oorlog. Zeker sinds de campagne tegen Irak is de mediaconsument gewend geraakt aan een ruimhartige beeldvoorziening uit oorlogsgebied. Dat valt nu bitter tegen: journalisten zijn uitgewezen, beeldverbindingen per satelliet gesloten.

Er is niet veel wat de mediaconsument kan doen om de informatieblokkade te omzeilen. Radio B'92 is weliswaar per internet (www.b92.net) en via de satelliet (13 oost, 11.114 v, audio 7.74) in heel Europa te volgen maar is in het Servisch - beknopte Engelse bulletins om 13.05 en 18.05 uur daargelaten. Een lichtpuntje vormt de ouderwetse gedegenheid van de persbureaus. Hun berichten vormden op de eerste oorlogsdag de beste bron van informatie van het slagveld. Tot voor kort konden alleen redacties ze raadplegen maar zowel het Britse Reuters (www.reuters.com/news) als het Franse AFP (www.afp.com) zet de voornaamste berichten nu op het net. Wat beeld betreft blijft het kwakkelen, ook op vertrouwde Internet-adressen als www.cnn.com. CNN neemt veel moeilijk te plaatsen of zelfs verdachte beelden van de Servische staatstelevisie over. Die kan de Europeaan desgewenst trouwens ook zelf van de satelliet kan plukken (via Eutelsat II-F2 op 10 graden oost, 11.596 h.). Wie geen Servisch verstaat maar toch iets wil voelen van de mentaliteit van de Servische overheid wende zich tot www.serbia-info.com: leuzen als 'Hitler heeft ons gebombardeerd, nu komt ook Clinton', en bijdragen van tweederangs dichters die over de NAVO de vloek van hun grootmoeder afroepen. Hierbij vergeleken maakt zelfs de site van de separatisten in Kosovo (www.kosova.com) een ingetogen indruk, al grossieren deze nieuwsbulletins in het Albanees, Duits en Engels in onbevestigde Servische gruwelen. Eén ding ontbreekt in ieder geval, ondanks alle technische verbindingsmogelijkheden waarover de moderne journalistiek beschikt: de mogelijkheid voor het publiek om zich door het werk van onafhankelijke, serieuze verslaggevers ter plaatse een oordeel te vormen over recht en slecht in de strijd. Misschien wordt dat de komende dagen beter: de BBC is nog in Joegoslavië aanwezig en doet via haar websites uitvoerig verslag (news.bbc.co.uk).