NIEUWS  TEGENSPRAAK  SUPPLEMENT  DOSSIERS  ARCHIEF  ADVERTENTIES   SERVICE


Kosovo Conflict

Nieuws

Achtergrond

Nasleep

Conflict

Vluchtelingen

Etnische zuivering

Internet en Media

Links

Gesprek met 'souffleur' van staatsmedia

'Albright? Ze is een medisch geval'


Rusland heeft de Kosovo-crisis met ingehouden woede uitgezeten. Die woede is nog lang niet bekoeld nu de wapens zwijgen. Madeleine Albright? Zij is een geval voor de medische wetenschap. Een gesprek met de man die in Moskou bepaalt hoe de Russische staatsmedia berichten.

Door onze correspondent FRANK WESTERMAN

MOSKOU, 25 JUNI. Igor Serebriakov (46) vindt zijn baan met de dag zwaarder. "Ik ben diegene die moet uitleggen waarom we nog steeds met de NAVO samenwerken", zegt deze topadviseur van de Russische minister van Defensie, maarschalk Igor Sergejev. "Maar als het Westen doorgaat met het vernederen van Rusland komt hier onherroepelijk een andere minister van Defensie, eentje die de confrontatie zoekt. Nu al heeft de NAVO zich een erelid van de Communistische Partij betoond. Zien jullie dan niet dat de revanchisten er garen bij spinnen?"

Als 'hoofd relaties met de massamedia' houdt Serebriakov kantoor op het ministerie van Defensie in Moskou. Achter rijen tv-schermen zitten mannen en vrouwen naar CNN, BBC en de Russische kanalen te kijken: de analytische afdeling. Ex-kolonel Serebriakov - gepromoveerd op de filosofie van de massapsychologie - bepaalt hoe de (staats-)media over militaire zaken berichten. "Elke oorlog wordt tegelijk uitgevochten in de media", zegt hij met een verwijzing naar zijn eigen rol. Terwijl hij praat - over manipulatie, machteloosheid en kleine triomfen - toont hij af en toe zijn peilloze, onderhuidse woede.

De Russen kwamen in Kosovo pas goed in beeld toen tweehonderd paratroopers als eersten binnentrokken en het vliegveld van Pristina bezetten, nu twee weken geleden. Hoe was die kleine Russische "Blitzkrieg" voorbereid?

"De legerstaf had enkele varianten uitgewerkt. Een ervan was: helemaal niet gaan. Een ander: gelijktijdig en in overleg met de NAVO. Maar niemand die ons iets vroeg. We werden botweg genegeerd. Toen heeft minister Sergejev de opties aan Jeltsin voorgelegd, en die gaf het groene licht."

Was dit een militaire solo-actie? Minister Igor Ivanov van Buitenlandse Zaken beloofde die bewuste vrijdagavond op CNN dat de troepen Kosovo niet op eigen houtje zouden binnentrekken?

"Ivanov wist nergens van. Daar was geen tijd voor. Het hoefde ook niet: we waren gedekt door een oekaze van de president."

En u keek hier naar de intocht van de Russen op CNN en BBC? Dat gaf een gevoel van triomf?

"Ik moet zeggen: het was een aangenaam gevoel. Het is de minachting van de NAVO jegens onze strijdkrachten die ervoor zorgt dat wij het vuur soms terugkrijgen. Het feit dat de Russische vlag in Pristina wapperde betekende dat de Amerikanen niet langer om ons heen konden, dat ze wel moesten onderhandelen."

Dat gebeurde, in Helsinki, in overleg tussen de ministers Sergejev en Cohen. Maar de Russen kregen niet wat zij wilden: een eigen sector in Kosovo. Waarom bond Jeltsin in?

"De president wilde die sector. Ik ook. Iedereen. Maar als we onze poot stijf hadden gehouden, zaten we daar nu nog, terwijl het moorden in Kosovo doorgaat. Dat was onverantwoord, en daarom kozen we ervoor de spanning niet verder op te voeren."

Speelde daarbij niet tevens mee dat Rusland afhankelijk is van IMF- kredieten, en dat een meegaande houding dus geboden was?

"Wij militairen proberen die zaken te scheiden. Ik constateer echter dat het IMF stukken toegeeflijker werd zodra wij het vliegveld van Pristina in handen kregen. Bij diplomaten spelen dat soort zaken een rol. Uiteindelijk kozen we voor samenwerking omdat Rusland al genoeg problemen aan zijn hoofd heeft. We hebben onze handen vol aan onszelf."

Madeleine Albright, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, heeft dus met haar categorische weigering om de Russen een eigen sector te geven Jeltsin haar wil opgelegd?

"Hou op over Madeleine Albright. Die vrouw moet haar psychosen kennelijk compenseren door overal oorlog te voeren, in Irak, op de Balkan. Zij is een geval voor de medische wetenschap. En ik ben bepaald niet de enige hier die er zo over denkt."

Wat voor gevoelens en gedachten leven er onder de Russische officieren?

"Een deel is sterk pro-Milosevic, een ander deel neigt voorlopig nog naar samenwerking met het Westen. In mijn tv-uitzendingen bewandel ik de gouden middenweg. Wij zijn verontwaardigd, maar we houden ons in. Dat is ook de lijn die minister Sergejev volgt. Ik heb mij verbaasd over de eenzijdige berichtgeving bij jullie. Heel Europa heeft zich gek laten maken door de NAVO-propaganda. Soms had ik het idee dat de totalitaire geest van de Sovjet-Unie zich van jullie meester had gemaakt."

In Europa zijn velen ervan overtuigd dat de troepen van Milosevic in Kosovo alle grenzen van het toelaatbare hebben overschreden en dat de NAVO daar een einde aan heeft gemaakt.

"En ik ben ervan overtuigd dat de NAVO alle bestaande regels van humanitair gedrag heeft overtreden. Haar optreden, zonder goedkeuring van de VN, staat gelijk aan agressie, aan de bezetting van een soeverein land. Ik laat mij niet hersenpoelen: een NAVO-piloot die een bus met burgers onder vuur neemt is niet bezig met vredestichten. Voor elke gedode Servische soldaat zijn twaalf burgers omgekomen. Dus vraag ik mij af: wie heeft er nou eigenlijk genocide gepleegd?"

NRC Webpagina's
25 JUNI 1999

    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC Handelsblad