NAVO geeft bevel tot aanval; Vanavond bombardement
verwacht
Door onze redacteuren
NAVO-secretaris-generaal Javier Solana
heeft gisteravond laat opdracht gegeven tot luchtaanvallen op militaire
doelen in ex-Joegoslavie wegens de crisis in Kosovo. Vanaf vanavond zijn
volgens NAVO-diplomaten de eerste bombardementen te verwachten. Aan het
begin van de middag stegen in Engeland acht B-52 bommenwerpers op. In
Pristina (Kosovo) werd vanmiddag luchtalarm gegeven.
De NAVO heeft circa 430 geallieerde gevechtsvliegtuigen en een half
dozijn oorlogsschepen met kruisraketten in de Adriatische Zee paraat. De
NAVO-aanval zal naar verwachting beginnen met kruisraketten, die vanaf
oorlogsschepen worden afgevuurd, en met B-52-bommenwerpers. De NAVO wil
eerst de luchtverdediging en daarna strategische doelen in Joegoslavie
uitschakelen.
Solana gaf NAVO-opperbevelhebber Wesley Clark de opdracht tot de
luchtaanvallen. ,,Alle inspanningen om via onderhandelingen een
politieke oplossing voor de Kosovo-crisis te bereiken, zijn mislukt, er
is geen andere mogelijkheid open dan militaire actie te ondernemen'',
zei Solana op het NAVO-hoofdkwartier. Hij had zijn besluit genomen na
overleg met de bondgenoten en nadat de ,,finale diplomatieke
inspanning'' van de Amerikaanse gezant Richard Holbrooke gisteren en
eergisteren in Belgrado ,,geen succes had opgeleverd''.
In Joegoslavie is de noodtoestand uitgeroepen wegens ,,het onmiddellijke
oorlogsgevaar''. De maatregel houdt een verhoging van de staat van
paraatheid en een oproep van reservisten in. Eerder gisteren steunde het
parlement vrijwel unaniem het besluit van president Milosevi om het
vredesplan voor Kosovo van de hand te wijzen. Het parlement maakte
duidelijk dat Joegoslavie ,,onder geen enkel voorwendsel en voor geen
enkele prijs'' buitenlandse troepen in Kosovo accepteert, ,,zelfs op
straffe van luchtaanvallen''. Vrijwel alle Westerse landen hebben hun
ambassades in Belgrado gesloten, hun ambassadestaf geevacueerd.
Rusland sprak zich onomwonden tegen luchtacties uit. Premier Primakov
brak gisteren zijn reis naar de VS af en keerde naar Moskou terug. Bij
aankomst zei hij dat de relaties tussen Rusland en de VS zullen lijden
onder het besluit Joegoslavie aan te vallen. Zijn minister van
Buitenlandse Zaken Ivanov zei dat Rusland wellicht zal besluiten
Belgrado wapens te leveren, ondanks het wapenembargo tegen Joegoslavie.
,,We hebben het over agressie, en staten onder agressie moeten middelen
hebben zich te verdedigen'', aldus Ivanov.
President Clinton rechtvaardigde het besluit met een verwijzing naar de
Tweede Wereldoorlog. ,,Wat zou er gebeurd zijn als iemand naar Churchill
had geluisterd en eerder in actie was gekomen tegen Hitler? Hoeveel
levens zouden dan gered zijn geweest?''