Kosovo Conflict

Nieuws

Achtergrond

Nasleep

Conflict

Vluchtelingen

Etnische zuivering

Internet en Media

Links

De EU beraadt zich over een stopzetting van de olieleveranties aan Joegoslavië. Van de bestaande sancties heeft Joegoslavië tot dusverre nauwelijks last.

Door onze correspondent BEN VAN DER VELDEN

BRUSSEL, 22 APRIL. Ondanks de dagelijkse bombardementen op Belgrado is het nog steeds mogelijk om vanuit de Europese Unie naar de Joegoslavische hoofdstad Belgrado te vliegen. De Lufthansa verzorgt regelmatige vluchten vanuit München naar Belgrado. De economische sancties van de EU tegen Joegoslavië zijn zo weinig ernstig, dat een functionaris van de Europese Commissie ze ,,een lachertje'' noemt.

Het verbod op luchtverkeer tussen de EU en Joegoslavië geldt alleen voor de Joegoslavische luchtvaartmaatschappij JAT. De luchtvaartmaatschappij van Montenegro, dat ook tot Joegoslavië behoort, is van dit embargo uitgesloten. Bovendien vallen ook de luchtvaartmaatschappijen van de EU niet onder de sancties. De meeste - zoals Air France en British Airways - hebben echter hun lijnvluchten voor onbepaalde tijd geannuleerd sinds de NAVO met oorlogshandelingen tegen Joegoslavië is begonnen. Van buiten de EU kan onder anderen naar Belgrado worden gevlogen met Swissair, dat een dienst vanaf Zürich onderhoudt.

Om te voorkomen dat burgervliegtuigen boven Joegoslavië worden neergeschoten heeft de NAVO afspraken gemaakt met de luchtverkeersleiding van Eurocontrol. Nederland wil dat er een totaal verbod komt op de luchtvaart tussen Joegoslavië en de EU. Maar verschillende lidstaten, waaronder Frankrijk, voelen daar niet voor.

Joegoslavië heeft zeer weinig last van de bestaande sancties van de EU. De Europese Commissie heeft in het verleden op strengere embargo maatregelen tegen Belgrado aangedrongen, maar die hebben nooit de eensgezinde steun gekregen van de vijftien lidstaten van de EU. Sommige EU-lidstaten hebben niet onaanzienlijke economische belangen in Servië. Zo bezitten Telecom Italia en OTE, de Griekse telefoonmaatschappij, samen 49 procent van de aandelen van Telecom Serbia. De Zweedse onderneming Ericsson heeft een belang in het mobiele telefoonnet van Belgrado. De Duitse fabrikant van herenmode Boss laat kostuums in Joegoslavië maken en Frankrijk is een belangrijke importeur van bevroren Joegoslavisch fruit. Er zijn volgens de Europese Commissie geen betrouwbare statistieken over de handel tussen de EU en Joegoslavië. De vraag of de sancties van de EU moeten worden verscherpt komt maandag aan de orde tijdens een bijeenkomst van de EU- ministers van Buitenlandse Zaken in Luxemburg. Ook zal daar worden gesproken over de mogelijkheid om de levering van olie aan Joegoslavië te bemoeilijken. Nadat Griekenland, Italië en Frankrijk zich tegen een olie-embargo hebben uitgesproken als daarvoor geen resolutie van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties is aanvaard, hebben de ambassadeurs van de vijftien Europese lidstaten gisteren een compromis-voorstel geformuleerd. De EU-ministers zouden zich maandag niet moeten uitspreken over een totaal embargo tegen Joegoslavië, maar alleen besluiten dat de EU-lidstaten zelf geen olie meer aan Joegoslavië leveren. Daardoor zouden zij zich van een standpunt onthouden over de vraag of de olietoevoer naar Joegoslavië vanuit derde landen via de Montenegrijnse haven Bar moet worden afgesneden.

Tot de huidige sancties behoort de bevriezing van gelden van de Joegoslavische regering in de EU. Volgens bronnen bij de Europese Commissie heeft die maatregel nooit tot een daadwerkelijk bevriezing van tegoeden geleid, omdat nooit bankrekeningen van de Joegoslavische regering zijn ontdekt. Ondernemingen die door de regering worden gecontroleerd vallen buiten deze maatregel. Als ze het al niet gedaan hebben, kunnen ze nu nog steeds hun geld overmaken naar Belgrado.

Het bestaande verbod om in Joegoslavië te investeren is gemakkelijk te ontduiken. Dat verbod om kapitaal naar Belgrado over te maken geldt alleen voor ondernemingen die een vaste relatie met Joegoslavië willen beginnen. Het is niet verboden om geld uit de EU via een derde land naar Joegoslavië te sturen. In verband met de huidige crisis zijn Europese ondernemingen voorzichtig met investeringen in Joegoslavië. Maar niets staat ze in de weg om geld naar dat land te brengen voor het herstel van door bombardementen beschadigde bedrijven die ze in dat land hebben. Bedrijven kunnen ook op een indirecte manier investeren door schulden om te zetten in aandelen in Joegoslavische ondernemingen.